| |
| |
| |
XI.
Het vergaderd Magistraet.
Terwyl dit in het verblyf van den graef geschiedde, en de magistraetspersoonen afwachtten welken uytslag hunne boodschap zou gehad hebben, wemelden alle de straten en openbare plaetsen van borgers. De dekens der neringen en de opperhoofden van alle de korporatien hadden hunne vaendels doen ontrollen en rondom de zelve geschaerd alwie onder hun bestier stond. Dit opnemen der wapens door een deel der bevolking had een zonderling voorkomen aen de stad gegeven.
Het was hier geenzins eene van die bedaerde byeenkomsten, welke door een buytengewoon geval worden gevormd; eene van die vreedzame verzamelingen van nieuwsgierigen, reykhalzende naer een langbelofd schouwspel; eene van die ingetogene vergaderingen, welke eene groote plegtigheyd of eene luysterlyke feest uytlokken; de zamenrottingen die nu de merkt vervolden hadden een eygenaer- | |
| |
dig voorkomen, en droegen het kenmerk van opstand. Inderdaed, het was eene verontweerdigde bevolking die te wapen liep, eene aengehitste borgery die aen den oproep harer opperhoofden beantwoordde; en dergelyk schouwspel, hoe vreeslyk en rampvol des zelfs ontknooping meermaels zy, levert altyd eenen statigen en ernstigen blik op. Tot hier toe bespeurde men nog die vraekzuchtige woede op de aengezigten der verzamelde menigte niet, gelyk zy uytschynt als men in het gezigt des vyands staet, en als men het geklank der klaroenen afwacht om zyne tegenstrevers in te loopen. Den getrouwen medegezel van den zorgvollen schaepherder, toen hy door zynen meester geliefkoosd word, kwispelsteert niet enkelyk, maer toont zich speelziek en liefgetallig; alleenelyk als hy word opgehitst rukt hy, met vlammende oogen en opengespalkte muyl, tegen zyne prooy op. De Bruggelingen toonden zich ook nog niet woedend; ofschoon onder de wapens, lieten zy zich meermaels door hunne geneygdheyd tot schertsen vervoeren.
Ondertusschen hadden de gevolmagtigden van den graef zich bereyd gemaekt, en, na op hunne peerden te zyn gestegen, stelden zy zich onder de bewaking van den jongen Priem.
Reeds was het genoegzaem door de stad geweten dat de gevolmagtigden van Guido zich naer het raedhuys begaven, en de straten die zy moesten doortrekken waren met volk opgepropt, nieuwsgierig om de gelaetstrekken en houding dezer hovelingen te beschouwen. Omringd van de hallebardiers onder bevel van Baudewyn, traden die
| |
| |
twee trotsche hofjonkers, den eenen op een sneeuwwit en den anderen op een ligt bruynkleurig peerd gezeten, hunne verblyfplaets uyt; zy schenen verbaesd en ter zelven tyd bevreesd over den buytengewoonen toevloed van volk, en over de gewapende houding der menigte. Baudewyn die hun onmiddelyk opvolgde, verzekerde hun welhaest, en gaf hun te kennen dat zy niets te duchten hadden, zoolang zy zich kalm en bedaerd konden houden.
Den stoet trok stilzwygend voord, en het volk liet enkelyk een doof gebrom hooren, zonder eenig geschreeuw te verheffen. Zulkdanige houding treft men altyd by de Vlamingen aen, wanneer zy hunnen afkeer en onverschilligheyd laten uytschynen. Onze voorouders kenden ook al het belang van eene algemeene stilzwygendheyd, zy wisten ook dat de strengste les die men aen de grooten en magtigen kan geven, eene volkomene stilzwygendheyd is. Hadde men niet eenen spotvollen grimlach op de zamengetrokkene lippen van elkeen zien zweven, waren eenen versmadelyken blik en eene verachtelyke houding der schuddende hoofden niet komen verraden de gevoelens met welken de gemoederen der menigte bezield schenen te zyn, men zou byna gezeyd hebben dat het eene lykstaetsie was die voorby ging. In byna alle de straten waren de bewooners der huyzen voor de venster gekomen, ten eynde van dien vremden optocht ooggetuygen te zyn. De vrouwen bezonderlyk, waren nieuwsgierig en staken het hoofd voor- of uyt de venster. De gevolmagtigden die van een zedeloos hof deel maekten, en in de wellusten en wulpschheden waren opgebragt, vestigden
| |
| |
met snoevery de oogen op de schoone jongvrouwen van Brugge, en het duerde niet lang of zy verstoutten zich tot eenige te grimlachen. Dit hadden de hallebardiers en hunnen bevelhebber reeds opgemerkt, en meer dan eens was Baudewyn op het punt geweest van hun te doen aenmerken hoe onbetamelyk hun gedrag was, toen men juyst het schilderachtig huys van den goud- en zilversmid naderde.
Baudewyn vestigde zyne blikken op die wooning, zoohaest hy deze in de oogen had; en, ofschoon verstooten van de dochter zyns vriends, verlangende hy de schoone Avezoeta en hare bevallige zuster Sybilla te zien, en zynen vriend Van den Damme benevens zyne deugdzame huysvrouw te mogen groeten.
Men was nauwelyks in de straet, of den houten voorgevel van het huys des zilversmids vestigde ook de oogen der twee gevolmagtigden; de beeldhouwery met welke hy versierd was, en de zinryke verbeeldingen met welke hy prykte, boeyden al hunne aendacht. Door een zoo vremd als buytengewoon geval gebeurde het dat den stoet, juyst voor dit huys, moest stil blyven, tenwyl er verder in de straet eenige beweging ontstaen was, ten gevolge der ontdekking en aenhouding van eenen verdachten persoon. De hovelingen konden zich niet verzadigen in het aenschouwen van dien gevel, maer hoe groot was hunne verwondering, toen zy de aengezigten der twee zoo schoone dochters voor de vensters ontdekten! Beyde wierden te gelyk met een geyl vuer ontsteken, en in hun boos hert vormden zy reeds het helsch plan om te poogen dien ve- | |
| |
nynigen blaes over die pas ontlokene roozen te ademen, welken bekwaem is de zuyverste en reukrykste bloem te verslensen. De twee ouderlingen, van welken men in de heylige geschiedenis het verhael aentreft, wierden met geen wulpscher vuer ontsteken op het aenschouwen der zuyvere Suzanna, dan die zedelooze hovelingen, als zy de dochter des goudsmids gezien hadden.
Baudewyn begreep hun verfoeyelyk voornemen, en dit deed hem inwendig in woede ontspringen. Den deugdzamen jongeling, hy die de reynheyd en volmaektheden van deze jongvrouwen kende, hy die wist dat de gemoederen dezer voorbeeldelyke dochters blanker dan kristael, helderder dan de morgenzon, onoozeler dan een lam waren, hy las ter zelver tyd in de onkuysche oogen der twee bedorvene edelliedende duyvelsche ontwerpen die zy in hun hert smeedden. Hoe voelde Baudewyn zich op dezen oogenblik gepynigd, en aen welke vreede gewaerwordingen was hy ten prooy! Mogte hy zich vreken, hoe duer zouden die wulpsche jonkers hunne satanische handelwyze betaeld hebben! Hoe spoedig zouden de kloekgespierde handen van den verontweerdigden Priem de verwyfde jongelingen van hun ros gerukt hebben om hun tot herstelling van gekrenkte eer te dwingen! Maer, eylaes! Baudewyn is met de bescherming dezer onbeschaemden belast! De Voorzienigheyd waekte ondertusschen over die zuyvere zielen; de zedige joffrouwen ontwaerden dat zy het voorwerp der te vrye blikken waren, en verwyderden zich, tot groot spyt der geyle hofjonkers, maer tot eene onbeschryflyke vreugd van den deugdzamen Baudewyn. Men baende zich
| |
| |
allengskens eenen weg door de zamengepakte menigte, en men kwam tot aen het raedhuys.
De afgezondenen van den graef wierden in het midden der vergaderde magistraets-persoonen geleyd, en hier eyndigde de zending van den jongen Baudewyn. Hy trad spoedig de trappen der raedkamer af, en kwam zich by zyne medemakkers voegen, ten eynde met hun de noodige maetregelen te nemen tot het handhaven der rust, tot het verydelen van alle verraed, en tot het verzekeren van den gunstigen uytslag hunner onderneming.
Nauwelyks had Baudewyn zich by de zynen gevoegd, of hy zag van verre de menigte, wiens hoofden aen eene golvende zee, of aen de bewogene koornhalmen van een rypend graenveld dat door een zoel zomerkoeltje gestreeld word, geleken, zich in twee verdeelen, om iemand den doorgang te laten. Het was den ouden Lambrecht, geleyd en ondersteund door de Keghel, die aenkwam, en op zynen optocht door het volk gegroet en toegejuycht wierd. Dezen populairen gryzaerd was door de vertegenwoordigers van Brugge uytgenoodigd om, benevens de dekens der neringen, de beraedslagingen van het magistraet by te woonen; hy fluysterde iets in de ooren van Baudewyn, en Priem gaf bevel aen een honderdtal gewapende borgers den post aen de Cathelyne-poort te gaen versterken, en zond andere piketten in verscheyde rigtingen naer andere aengewezene plaetsen in de stad.
Terwyl deze schikkingen door de zamengezworenen wierden genomen, waren de beraedslagingen tusschen de gevolmagtigden van Guido, en tusschen het magistraet van Brugge begonnen.
| |
| |
Den oudsten der ridders, Rogier van Ghistel, gaf te kennen welk het doel hunner zending was, en leyde de bevelbrieven van den graef, van welke brieven hy drager was, onder de oogen der vergaderden.
De vergadering der vertegenwoordigers van de stad Brugge was statig, en de gevolmagtigden zelf wierden er door getroffen. Den trotschen Walter, die, weynige uren geleden, zich niet schaemde het brugsch magistraet te beledigen, en die achtbare persoonen met den spotnaem van ‘het schuym des volks’ te schandvlekken, was nu zelf doordrongen van eerbied en achting voor die mannen.
Na dat de zendingsbrieven van Guido waren nagezien, vraegde den voorschepenen aen de twee edele ridders welke de voorstellen waren die zy, uyt naem van den graef van Vlaenderen, aen het magistraet van Brugge mede te deelen hadden.
Rogier van Ghistel stond regt, en sprak traegzaem de volgende woorden:
‘Den goedgunstigen graef welken over deze landen het bewind heeft, mynen genadigen meester, den doorluchtigen Guido van Dampierre, groet gulhertiglyk, door mynen mond, de getrouwe vertegenwoordigers van de stad Brugge, en laet hun weten dat, ingevolge algemeene wetten en ingevoerde gewoonten, alle de steden van dit graefschap verslag verschuldigd zyn aen heer opperhoofd, verslag over haren handel, over haer bestier en over het gebruyk der stadspenningen en der inkomsten van het gemeente. De belangen van een goed bestier vereyschen dat dit verslag jaerlyks geschiede, en
| |
| |
dat de rekeningen, zoo der inkomsten als der uytgaven, worden goedgekeurd, in den naem van den graef, door zyne gevolmagtigden.
Gestrenge en mogende borgers, magistraten van Brugge, het is met deze zending dat wy hier zyn aengekomen. Gelieft dan te bevelen dat de noodige stukken ons onder de oogen gebragt worden.’
Deze woorden, op eenen trotschen toon uytgesproken, deden eene beweging van algemeenen afkeur door de vergadering ontstaen, beweging die een gevoelig uytwerksel op de twee afgezanten maekte, en hun eenen hevigen tegenstand liet voorzien. De magistraten bezagen elkanderen, en deze blikken waren treffend; Rogier en Walter verwachtten zich aen geweldige tegenkantingen.
De twee edelen waren in hun vooruytzigt geenzins bedrogen, want de deftige zinsneden, door den voorschepenen op de mededeeling van den Heer van Ghistel geantwoord, lieten diesaengaende geenen den minsten twyffel meer bestaen.
‘Gevolmagtigden van onzen graef, zoo sprak den magistraets-persoon, Brugge heeft altyd blyken van aengekleefdheyd aen zynen vorst gegeven, en heden zou Guido wederom zich van onze verknochtheyd konnen overtuygen, zoo hy onze genegenheyd voor hem op den toetssteen stelde. Maer, indien wy getrouw zyn, indien deze stad haren graef is toegenegen, Brugge kent ook zyne regten, en Brugge weet zyne privilegien te handhaven. Wy hebben pligten te kwyten ten opzigte van den graef, dit weten wy, gelyk wy ook weten wat hy ons? schuldig is; nooyt
| |
| |
zyn wy aen onze pligten te kort gebleven. Maer, wy zyn ook door onzen eed aen de stad Brugge verbonden, en volgens dezen afgeleyden eed behooren wy onze regten ongeschonden en onze privilegien ongekrenkt te behouden. Het zyn die privilegien en die regten welken wy gedwongen zyn te volgen, welken wy behooren te gehoorzamen, en welken ons de verbintenis opleggen van de vraeg, die gy belast zyt ons te doen, stellig te weygeren. Het brugsch magistraet zal zich nooyt trouwloos toonen; de brugsche gilden en ambachten zullen nooyt tegen hunnen eed te werk gaen, en hier in moet den graef het zekerste bewys vinden van onze goede gevoelens en van onze getrouwigheyd. Afgezondenen des graefs, begrypt en waerdeert myne woorden...
‘En gy, myne medeleden, gy, vertegenwoordigers der poorters en der neringen van Brugge, wat hebt gy tegen myne woorden aen te merken? Elkeen is hier om de algemeene belangen voor te staen, en onze stad en hare privilegien te verdedigen; zoo iemand iets te antwoorden of by myne woorden te voegen heeft, dat hy spreke.’
De beweging welke in de zael ontstond deed genoeg zien dat elkeen van het gedacht des sprekers was. Doch, voor aleer eenen der aenwezigen den tyd had van de woorden die den voorschepenen had uytgesproken te bekragtigen, antwoordde Rogier in dezer voegen:
‘Het betaemt geenzins eene vergadering, wanneer zy begeert aenspraek op de herkentenis van onzen doorluchtigen graef te hebben, dergelyke tael te voeren; het betaemt u nog min gy vertegenwoordigers eener stad
| |
| |
gelyk Brugge, u tegen de maetregelen van het opperhoofd des graefschaps te verzetten. Het zyn beledigingen die ik daer kome te hooren, het zyn oproerige woorden, het zyn strafbare uytdrukkingen. Het is onder den dekmantel van regten en onder het ydel voorwendsel van privilegien, dat gy uwen opstand wilt verduyken. Gy wilt aen het muyten gaen, maer....
- Hier zyn geene muyters! riep Lambrecht Lam, onderbrekende den redenaer, en den edelman met een stuersch gelaet aenschouwende.
‘Ja, gy zyt muyters, als gy u aen de bevelen des graefs niet onderwerpt, zoo ging den afgezant voord. Alwie de bevelen van zynen vorst miskent, is eenen opstandeling; alwie opstand betracht is eenen muyter; en allen muyter is strafbaer. Ja, hy is des te strafbaerder, daer hy hooger geplaetst is, daer hy misbruyk van zyne magt gemaekt heeft, om anderen tot zynen kant te lokken, en om hun in zynen pligtigen handel te doen deel nemen.’
- Indien ik wel uwe woorden begrepen heb, zeyde den voorschepenen, den gevolmagtigden in de reden vallende, gy komt ons hier beschuldigen.
- Ja, antwoordde Rogier van Ghistel, ik worde tot beschuldigingen gedwongen op het hooren uwer woorden, en op het zien van uwen handel. Gy weygert u te onderwerpen aen de bevelen van den graef.....
- Wy zyn in ons regt, sprak eenen vertegenwoordiger der kleyne neringen. Het staet u niet toe ons hier aldus te komen aenspreken.
- Gy weygert uwe rekeningen aen de goedkeuring
| |
| |
van uw opperhoofd te onderwerpen, en gy roept het volk onder de wapens. Zyn dit geene strafbare daden? Meynt gy dat uwen graef zulks kan dulden? Ah! gy vergist u; vreest zyne vraek, want zy zal streng zyn. Den vrede of de kastydingen; gunsten of straffen. Kiest!
Den gevolmagtigden van Guido hield hier op van spreken, en moeyelyk zou het zyn te beschryven, welken indruk deze woorden op de verontweerdigde vergadering deden. Er heerschte eene oogenblikkelyke stilte door geheel de zael, maer eene stilte die aen deze te vergelyken is die er tusschen den bliksem en den donderslag gevreesd word; stilte die meermaels door de schriklykste verwoestingen is opgevolgd. Zy zwegen de aenwezigen, wel is waer, maer hoe luyde spraken hunne blikken? Hoe welsprekend schitterden hunne rollende en opengespalkte oogen? Hoe verheven blonk hunne houding? Hoe veel beduydend waren die zamengetrokkene lippen en die gevrongene vuysten? Hoe treffend waren die aengezigten op welken de woeligste hertstochten zich verbeeldden? Ja, eenen stond van volkomene stilte kwam de twee edellieden verschrikken.
Wanneer het onmenschelyk Roomen, die bedorvene stad, hare met bloed doorweekte strydperken opende, en als de vreede dwingelanden dezer overwinnares des werelds het volk verzadigden met de eerste christenen in zyne tegenwoordigheyd te laten verscheuren, op den akeligen oogenblik dat men de kuylen ging openen om de uytgehongerde tygers en bloeddronkene leeuwen tegen de weerlooze martelaers aen te dryven, dan ook was er eenen stond van volkomene stilte.
| |
| |
- Meynt gy ons bevreesd te maken, zoo riep den ouden Lam, terwyl hy zich opregtte; neen, trotsche hofjonkers. Uwe tael zou behooren nedriger te zyn, als gy tot mannen spreekt gelyk dezen die hier vergaderd zyn. Gy noemt ons strafbaren, en gy zyt de medepligtigen van den eenigen strafbaren, van den strafbaren die u gezonden heeft!
- Schaemteloozen! mompelde Rogier.
- Eerloos wezen! fluysterde Walter, die in woede ontsprong.
En de twee gevolmagtigden bekeken elkanderen, en trokken verachtelyk de schouders op.
- Dezen die de privilegien durft schenden, zoo ging Lam voord, dezen is strafbaer...... En gy durft ons van vrede en van gunsten spreken? Vrede! als men onze regten met den voet treedt! Gunsten! als men onze privilegien verstoot! Als gy maer dusdanigen vrede hebt aen te bieden, en maer dergelyke gunsten te beloven hebt, gy moest van dezen niet gewagen. Wy verstooten uwe beloften, wy spotten met uwe bedreygingen. Gy behoorde te weten dat de Bruggelingen, in zaken van eer, gelyk deze die ik hier verdedige, alle bedreygingen voor niets achten. En uwe kastydingen? en uwe straffen? Onvoorzigtigen! tot wie meynt gy te spreken? Denkt gy hier met verwyfde hovelingen of met kruypende vassalen te doen te hebben? Gy vergist u; het is met Bruggelingen dat gy onderhandelt, en eenen Bruggeling laet zich zoo ligt niet verschrikken. Hebt gy de verzamelde menigte niet gezien die gy zyt doorgetrokken? Is het tot die mannen dat gy van kastydingen zult spreken? Is het by hun dat gy door
| |
| |
bedreygingen vrees zult doen ontstaen? Opent de vensters dezer zael, en vraegt aen de menigte of zy uwe bedreygingen niet veracht?...... Myn gedacht is dat wy niets konnen aennemen, en dat wy met den graef of met zyne vertegenwoordigers in geene onderhandelingen konnen treden, zoo lang onze privilegien niet vernieuwd wezen. Wy moeten in onze regten hersteld zyn, voor aleer wy den graef konnen antwoorden.
Alle de aenwezigen lieten door hunne bewegingen en door hunne houding zien dat zy de woorden van Lambrecht goedkeurden.
- Gy versmaedt dus onze vreedzame aenbiedingen? vraegde den oudsten der hofjonkers.
- Neen, antwoordde eenen magistraetspersoon, wy versmaden noch den graef, noch zyne gevolmagtigden, noch hunne aenbiedingen. Wy vragen enkelyk de tytels onzer privilegien, die in den noodlottigen brand van den Halle-toren vernietigd zyn, te zien vernieuwd worden, en dan zullen wy in staet zyn gesteld om met den graef te onderhandelen. Indien Guido geene snoode inzigten heeft ten onzen opzigte, waerom weygert hy zoo hardnekkig deze billyke vraeg? Zoo lang wy die niet verkregen hebben, zyn alle uwe poogingen, alle uwe woorden, alle uwe beloften, alle uwe bedreygingen, vruchteloos. Is dit ook uw gedacht niet, myne medeleden?
Nu hoorde men de zael door het geroep van Ja! ja! weergalmen.
De beyde gevolmagtigden maekten zich bereyd om te vertrekken, en Rogier zeyde nog, op eenen bitsen toon, de volgende woorden:
| |
| |
‘Eh! wel, gy hebt het gewild, dat het zoo zy! Gy gaet gedwongen worden door de magt.’
- Wy zullen magt tegen magt stellen, hoorde men den ouden Lambrecht uytroepen.
- De krygsbenden van den graef, zoo brulde den heer van Ghistel voord, zullen uwe stad binnen rukken, en wee Brugge! indien het voor dien tyd zich niet heeft onderworpen!
- In dit geval, zoo sprak den eersten schepenen, zyt gy beyde onze krygsgevangenen; gy zult op uw hoofd verantwoorden voor de kleynste pooging van geweld, die tegen Brugge zou gepleegd worden.
En Walter sloeg de hand aen den degen.
- Vrees niet jongeling, zoo ging het opperhoofd van het magistraet voord, er zal u geen leed geschieden, zoo lang gy u gedraegt gelyk het eenen getrouwen ridder betaemt. Gy zyt vry en gy zyt onder onze bescherming, zoo lang wy geen verraed ontdekken. Gy mogt weg gaen, gy mogt u in volle vryheyd by den graef begeven om hem onze beslissingen kenbaer te maken; doch dit alles met dit besprek, dat er niet eenen krygsman den voet binnen onze palen stelle of onze muren nadere.
Rogier en Walter bevonden zich in eene erge gesteltenis; hunnen toestand wierd netelachtig. Hun ontwerp was op het punt van te mislukken, aengezien zy op de algemeene wapening der borgers niet gerekend hadden, en nog min op zulken geweldigen tegenstand in den raed. Ondertusschen, hunne bevelen waren gegeven, de krysmannen die te Maldeghem vernacht hadden
| |
| |
waren op weg naer Brugge, en gingen de vestingen naderen, en, op den zelven oogenblik, worden zy verantwoordelyk verklaerd voor alles, wat de aenkomst of den intrede van gewapende magt binnen Brugge zou konnen veroorzaken.
Nu begonnen de gevolmagtigden hunne opregte gesteltenis te begrypen; geweld kon hier niet gelden, zy gingen nu veynzen; en het geen zy met bedreygingen niet konden bekomen, zullen zy poogen door arglistigheyd en trouwlooze gematigheyd te verwerven. Hunne zoo fiere en trotsche houding zal door min hoogmoed zoo aenstootelyk niet meer zyn, hunne onbetamelyke woorden gaen een vernis van gematigheyd, eenen schyn van toegeving, uytwassemen. Zoo rolt eene spin zich in een, zoo veynst een stekelverken zich dood, zoo schynt eene kat te slapen, wanneer deze dieren hunnen vyand afwachten om hem tot hunne prooy te maken.
Verlaten wy voor eenige stonden de raedkamer, daer wy zulke ongestuymige woordenwisselingen gehoord hebben, wenden wy nu onze blikken en keeren wy onze aendacht op een ander tooneel, welk, op weynigen afstand der vergaderzael, zich voor ons ontrolt, en ter zelver tyd den sleutel zal ter hand stellen van eenige opvolgende voorvallen.
Terwyl deze woelige onderhandelingen in de raedkamer der schepenen duerden, en terwyl de twee gevolmagtigden van den graef hun verraed poogden te verduyken, was men in het gevang op het speur geraekt van dit zelve verraed, door de aenhouding van den onbe- | |
| |
kenden persoon. Men heeft nog niet vergeten dat eenen verdachten kerel, terwyl den stoet voor het huys van Van den Damme was moeten stil blyven, op eenigen afstand van daer was vastgegrepen; nu, wanneer Baudewyn de twee edellieden in de vergadering der magistraets-persoonen binnen geleyd, en eenige bevelen aen zyne gewapende vertrouwelingen gegeven had, vond hy niets spoediger te verrigten dan den aengehouden kerel te gaen beschouwen, nieuwsgierig om dien vremdeling te zien; het scheen dat een inwendig gevoel hem hier toe aenstouwde, het scheen dat eene inwendige stem hem hier toe uytnoodigde. Den onbekenden had zich gewillig laten vastgrypen, had van zyne onpligtigheyd geprotesteerd, en had geene de minste moeyelykheyd gemaekt om zich naer het gevang te laten geleyd worden. Op alle vragen was hy stilzwygend gebleven, en gaf zich voor eenen koopman van Genua uyt. Den gewaenden koopman was onder de waekzaemheyd van den jongsten Danwilt gesteld, en wierd door acht gewapende borgers in de oogen gehouden.
Baudewyn Priem was in het gevang door zynen vriend Danwilt wel ontvangen, en onmiddelyk in de tegenwoorheyd van den aengehouden geleyd; maer, nauwelyks had den jongen Bruggeling eenen blik op den neerslachtigen gevangen geworpen, of hy herkende den man dien hy des nachts dievelings in de omstreken van het gravelyk verblyf had zien zweven, en die het kasteel langs de kleyne deur was binnen getreden. Baudewyn voelde zich bewogen; zyn bloed doorliep met meerdere snelheyd
| |
| |
zyne aderen, en hy kon zich niet onthouden, in zyne verontweerdiging, zyne gramschap te laten uytschynen.
- Verrader! riep den vertoornden Baudewyn uyt, gy hebt loon naer werken te verwachten; uwe snoode handelwyze is gekend. Verklikker, verhef uwe oogen, en zie of gy my herkent?
- Neen.
Dit was de antwoord, en den aengehouden scheen de verwytingen niet begrepen te hebben.
- Ik kenne u, sprak Baudewyn, en ik kenne u des te beter, daer ik u in den nacht heb zien rondzwerven. Herinnert gy u niet dezen nacht op de straet geweest te zyn?
- Daer ik vremdeling ben in de stad, had ik mynen weg verloren. Ik doolde.
- Gy liegt; gy doolde niet, want gy vondt zeer gemakkelyk den ingang, en het kostte u geene moeyte om binnen gelaten te worden. Iemand die dievelings, op dergelyke ontydige uer, ergens heymelyk zoekt binnen te dringen, kan geene goede inzigten hebben; hy is eenen verklikker, hy is eenen verrader.
Deze woorden drongen diep in het gemoed van den gevangen, maer hy bleef stilzwygend.
- Gy spreekt niet? Hebt gy dan de verwytinge niet verstaen, die ik u toestiere?
- Ja, ik verstaen die; maer gy vergist u, en hierom zwyge ik.
- Ik my vergissen! Gy spaert de waerheyd; doch uwe schaemtelooze leugenen zullen u niet baten, gelyk
| |
| |
uwe heymelyke listen de Bruggelingen in uwe strikken niet hebben doen vallen. Indien gy geenen verrader zyt, verregtveerdig uw gedrag, zeg waerom gy dezen nacht op de straet zyt ontmoet. Indien gy met geene slechte inzigten handelde, geef ons te kennen waerom gy zoo heymelyk moest binnen sluypen.
- Maer, ik begrype u niet; gy vergist u ongetwyffeld.
- Ik zal klaerder spreken: Wat zyt gy in het verblyf van den graef gaen verrigten? Wat beduydden die heymelyke teekenen eerst op de groote poort en dan op de kleyne ten eynde binnen gelaten te zyn? Wat zyt gy te middernacht by de gevolmagtigden van den graef gaen doen?
Den onbekenden kon zynen kommer en zyne verslagenheyd niet meer verduyken, hy bleef zwygen, en toen hy de oogen op zyden naer Baudewyn wierp, ontmoette hy de blikken van den vergramden Bruggeling, en men bemerkte de verlegenheyd van den zoogezeyden koopman.
- Verstaet gy my nu? vraegde den woedenden Baudewyn. Antwoord, en zoo gy niet eenen vuygen verrader zyt, verschoon u.
Maer, den krygsgevangen scheen zyne spraek verloren te hebben.
Nu kon er geenen twyffel meer bestaen nopens de pligtigheyd van dezen persoon.
Vele en verschillige vragen wierden hem toegestierd, maer hy antwoordde op niet eene. Van tyd tot tyd wierp hy eenen schalken blik in het ronde, als of hy de gesteltenis ten zynen opzigte wilde onderzoeken der genen
| |
| |
die hem omringden. De tegenwoordigheyd van Baudewyn scheen hem onverdragelyk; het was dezen welken hy uyt de oogen niet verloor. Baudewyn bemerkte zulks, en bewaekte insgelyks den kerel, die eenige beweging deed om met zyne hand in zyn bovenkleed te gaen, en iets in zyne borst te dringen, of er iets uyt te nemen.
- Dat men hem onderzoeke; riep Baudewyn, zoohaest hy deze beweging bemerkt had.
Op het hooren dezer woorden verbleekte den onbekenden, en scheen aen inwendige folteringen ten prooy.
- Doorzoekt de kleederen van den kerel, riep Baudewyn nog eens; gy zult ongetwyffeld de bewyzen van verraed nog op hem vinden.
Nu doorliep eene kille huyvering den rug van den aengehouden; zyne hand frommelde eenen brief, dien hy, op den oogenblik dat men hem vastgreep, poogde in den mond te steken. Men ontnam hem, benevens dezen, nog eenige brieven en eenen dolk, en alles wierd spoedig aen de schepenen gezonden.
|
|