Voor kinderen van ezeldrijvers

De inertia

Maar u sprak zoëven van sociale mutanten! zegt u. Dat is, bij wijze van spreken. De maatschappelijk uit-stekenden vormen geen mutaties, maar zij zouden het graag willen. Zij zoeken hun gelding tot buiten hun individuele betekenis uit te breiden. Zij willen zich definitief onderscheiden, behalve door hun prestaties, door hun spraak en hun stijl, zij wensen het vermogen dat zij verzamelen of de posities die zij verwerven voor hun nakomelingen te reserveren. Zo komen wij aan konsepten als van adel en patriciaat. Het konservatieve beginsel maakt, dat de mens de mogelijkheid van overgang van de ene soort naar de andere wil uitsluiten zodra hij in de hogere afdeling gearriveerd is. Proleten worden burgers, zelfbewust burgerdom maakt, als in de regententijd, zijn ambten, waardigheden en daardoor zijn geslacht ‘perpetueel’ en

[p. 29]

neemt feodale allure aan. Het is een van onze vervloekte kinderachtigheden met bepaald nare maatschappelijke versteningen, die de mensheid wie weet hoeveel bloed en tranen gekost heeft. In feit brengt de arbeidersklasse nog altijd uit-stekenden voort en nog steeds produceren uit-stekenden meestal minder uit-stekende varianten, maar ‘les jeux sont faits!’ roept de pas gearriveerde.

Robert L. Heilbronner heeft in The future as history op de historische funktie van de inertia gewezen. De traagheid die hij op het oog heeft ‘manifesteert zich niet alleen in een weerstand tegen het veranderen - hoewel dat een van zijn meer belangrijke aspekten is - maar in de viskositeit die de geschiedenis krijgt, doordat mensen de neiging hebben de wijze waarop zij hun leven leiden zolang zij maar kunnen voort te zetten en te herhalen.’

Deze inertia, deze vertraging wordt ingeschakeld door hen die er in de strijd om het bestaan goed voor staan, wier nummer om zo te zeggen boven ligt. Als u iemand hoort zeggen ‘dat de mensen hun plaats behoren te kennen,’ dan kunt u er zeker van zijn dat deze spreker zelf toevallig op fluweel zit.

Ik ben tegen adel op grond van mijn bezwaren tegen het konservatieve beginsel en een erfelijke monarchie is een extreme manifestatie van dit beginsel. De twee koninginnen van mijn generatie heb ik altijd gerespekteerd, maar nooit toegejuicht en ik zal nimmer zo iets doen. Hoewel de verantwoordelijkheid

[p. 30]

groter en de bezoldiging hoger is: staatshoofd is in principe een openbare funktie als bijvoorbeeld brugwachter. Ook de brugwachter heb ik altijd geëerd. Het zou krankzinnig zijn een erfelijk brugwachterschap te hebben en de kinderen van de brugwachter bij hun verloving ontroerd toe te juichen en een salaris toe te stoppen.

Een fascistische ideologie bestaat niet, er is alleen maar een fascistische levenshouding, elke ideologie is er voorgeschoven en opgeplakt. Deze levenshouding is die van het lustvol beleven van de eigen superioriteit en de geschiedenis beschouwing die erbij hoort is die van de hierboven gesignaleerde inertia.

Ik weet, en dat is betekenisvol, dat de doorsnee landverrader vóór 1940 excessief koningsgezind was. Als wij geschokt zijn door de overgang van prinses Irene naar de fascisten, komt er een Comité Irene. Daaruit moet zich al ras iemand terugtrekken van wie de vara bekend maakte dat hij na de oorlog als landverrader veroordeeld is. Dat is ook tekenend.