Gedenkschriften over Vlaamse Beweging en Belgische politiek

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 1131 E 29

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Gedenkschriften over Vlaamse Beweging en Belgische politiek van Frans van Cauwelaert, in een uitgave van Reginald De Schryver uit 1971. Het tweede deel van de reeks Uit het archief van Frans van Cauwelaert is nooit verschenen.

 

redactionele ingrepen

p. 82: Nov.1910 → Nov. 1910: ‘(Nov. 1910-maart 1911)’.

p. 348-357: In het origineel zijn de vetgedrukte cijfers in het register slecht te onderscheiden van de niet-vetgedrukte. Daarom is in de digitale editie geen enkel cijfer in het register vet weergegeven.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 12, 206 en 345) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

frans van cauwelaert

Uit het archief 1

 

[pagina 2]

MENS & TIJD

MEMOIRES ONDER REDACTIE VAN PROF. DR. K. VAN ISACKER

 

[pagina 3]

Uit het archief van FRANS VAN CAUWELAERT

‘1’

Gedenkschriften over Vlaamse Beweging en Belgische Politiek 1895-1918

INLEIDING EN AANTEKENINGEN DOOR REGINALD DE SCHRYVER

Hoogleraar aan de Universiteit te Leuven

UITGEVERIJ DE NEDERLANDSCHE BOEKHANDEL ANTWERPEN 1971

 

[pagina 4]

© 1971 Uitgeverij De Nederlandsche Boekhandel Antwerpen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher.

D/1970/0055/102

 

[pagina 360]

Inhoud

Inleiding 5

 

Vlaamse Gedachte en Vlaamse Strijd aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw 13

 

Hoe mijn Vlaamschgezindheid begonnen is. 1895 14

 

De Vlaamse Beweging in de eerste jaren van grotere volksmedezeggenschap 16

 

1	1897 een goed jaar voor de Vlaamse strijdbeweging: de huldedagen voor David, Ledeganck en Benoit. Betekenis van de Vlaamse gedachte 16
2	De strijd rondom de Gelijkheidwet. Het Nederlands in het Parlement in de jaren negentig 31
3	Verfransing en taalmisstanden in Vlaanderen. Waalse tegenstand en Vlaamse verdeeldheid 37
4	Opgang van de Vlaamse Beweging door volhardende strijd van weinigen. Volkspers, liederavonden en hogeschooluitbreiding als actiemiddelen. Belang van de Studentenbeweging 50

Bezoek aan Z. Em. den Kardinaal om te spreken over de Vlaamsche Vacantieleergangen. 19 juli 1907 62

 

Herinneringen aan de Algemene Politiek in de jaren 1910-1914 65

 

Woord Vooraf 66

 

1	Mijn intrede in de politiek en de verkiezing te Antwerpen. (Maart - mei 1910) 67
2	De drukste maanden van mijn leven: examens en voordrachten vóór de bijeenroeping van het Parlement. (Juni-okt. 1910) 78
3	Woelige Kamerdebatten. Troonrede van Koning Albert. Algemeen stemrecht en Vlaamse Kwestie. Spektakel bij interpellaties. (Nov. 1910 - maart 1911) 82
4	Gemeenschappelijke campagne, binnen en buiten het Parle-

 

[pagina 360]

	ment, voor de vervlaamsing van de Gentse universiteit. (Dec. 1910 tot het uitbreken van de oorlog, met epiloog in 1930) 94
5	Het schoolontwerp van Schollaert. Val van diens regering. Woestes verantwoordelijkheid. (Maart - juni 1911) 101
6	Broqueville als regeringshoofd. Zijn regeringsverklaring. Rusteloze aanvallen van de oppositie en ordeloze debatten tot de Kamerontbinding. Verkiezingsnederlaag van de linkerzijde. (Juni 1911 - juni 1912) 111
7	Overlijden van Auguste Beernaert en Léon de Lantsheere. (Aug.-okt. 1912). Portret van beiden 126
8	Broquevilles nieuwe regeringsverklaring. Gespannen maar waardig debat over het zuiver algemeen stemrecht. Algemene Staking. (Nov. 1912 - april 1913) 132
9	Kamerdebatten over de landsverdediging, de algemene dienstplicht en het taalregime in het leger. (Febr. - mei 1913) 143
10	Drie maand begrotingen en interpellaties. (Juni - aug. 1913). De nieuwe schoolwet voor het lager onderwijs. (Okt. 1913 - febr. 1914) 160
11	Congo-interpellatie van Brunet tegen ... volksvertegenwoordiger Brifaut. Einde van de zittijd met sociale wetten. (Jan. - mei 1914) 175
12	Ongewone stuwkracht van de Vlaamse gedachte aan de vooravond van Wereldoorlog i 183
13	Levensvernieuwing op katholiek en sociaal vlak spijt de overheersing van de conservatieve machten. Optreden in Nederland en strijd tegen de integralistische ketterjagers. Einde van mijn studies en inschrijving aan de Antwerpse balie (1910 - 1914) 189

 

Eerste Wereldoorlog. 1914-1918 207

 

Oorlogsdagboek 208

 

Herinneringen aan de oorlogstijd in Nederland 244

 

1	De Duitse inval. (Aug.-sept. 1914) 244
2	Val van Antwerpen en massale uittocht naar het gastvrije Noorden. (Eind 1914). Neutraal Nederland en de oorlog 253
3	De Slag aan de IJzer. Mijn eerste bezoek bij Koning Albert.

 

[pagina 360]

	Politieke bedrijvigheid onder de vrije Belgen na de stabilisatie van de gevechtslijn. (Eind 1914-begin 1915) 260
4	De Vlaamsche Post te Gent en de beginfase van het Vlaams Activisme. Ondergang van De Vlaamsche Stem en stichting van Vrij België. (Febr. - aug. 1915) 264
5	Belgiës internationale positie en buitenlandse politiek. Waanzinnig annexionisme naast minister Beyens' wijs beleid. (Sept. 1915 - aug. 1917). Regeringswijziging in Le Havre (Jan. 1916) 274
6	Crisis bij vele Vlaamse intellectuelen in bezet België. De verleidelijke vervlaamsing van de Gente hogeschool en de Bestuurlijke Scheiding. Mijn strijd ertegen vanuit Nederland. (Zomer 1916 - begin 1917) 285
7	Opbeurende invloed van het Vlaamsch Manifest en van Vrij België. Anti-Vlaamse bezetenheid leidt tot eerste crisisverschijnselen bij Vlaamsgezinde frontsoldaten. (Dec. 1914 - eind 1916) 295
8	Ministeriële schuchterheid t.o.v. de Vlaamse rechtseisen. Ontreddering en ongeduld bij vele Vlamingen. Zakelijkheid van het Vlaamsch-Belgisch Verbond met zijn zgn. Minimumprogramma. Actieve partijpolitiek in de Regering en bij patriottische mondhelden. (Okt. 1916-mei 1917) 304
9	Wilsons Congres-rede en Amerika's oorlogsverklaring. Vredesboodschap van Benedictus xv en reacties hierop van verschillende regeringen. (Jan.-sept. 1917) 316
10	Overlijden van Kamervoorzitter Schollaert. (29 juni 1917). Diens portret 325
11	Het kleinsteeds toneel van Sainte-Adresse. Regeringswijzigingen van aug. 1917 en jan. 1918 330
12	Mijn zgn. Engels Memorandum. In opdracht van de Regering bij de Vlaamse frontsoldaten. Het Vlaamse drama aan de IJzer voorspel van veel naoorlogse ellende. (Voorjaar 1918) 337

 

Chronologie 1880-1918 346

 

Register van Persoonsnamen 348

 

Lijst van de Illustraties 358