Logo DBNL
De pelgrimagie van het kindeken Jesus (1755)

De pelgrimagie van het kindeken Jesus

(1755)–Franciscus Cauwe–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Derde deel van de Pelgrimagie van Jesus Christus, inhoudende een innige minnelyke conversatie met Jesus,
In alle de Mysterien van syne Passie ende Verryssenisse, meest getrocken uyt het H. Evangelie, en S. Bonaventura.

 



illustratie

Voor-reden.

ICk ben met Christus aen het Cruys gehecht: [a]ick leve: doch nu niet ick; maer Christus leeft in my. O Christen zielen, indien gy aldus spreken ende gevoelen wilt met den Apostel Paulus soo moet gy (segt den H. Bonaventura(b) het Cruys ofte lyden van Christus Jesus in u Ziel ende in u lichaem altyts dragen: In u Ziel, door een geduerighe gedachtenisse; in u lichaem, door een geduerighe verstervinge. Het bitter Lyden Christi en kan u niet soet wesen, noch eenigsints smaecken, soo lange de soetigheyt der lichamelycker genoegten in u niet verandert en is in bitterheyt. Daerom den genen, die rust ende vermaeck wilt vinden in de Wonden Christi, die moet ten eersten alle de begeerlyckheden zynder sinnen cruycen, door een geduerige verstervinge zynder sinnen, ende tonge, verwerpende alle curieuse dingen als fenynige serpenten, vliedende sorgvuldelyk alle geselschap daer men niet en spreeckt van Godt, stoppende de ooren voor alle nieuw-maeren ende saecken, die hem niet, aen en gaen, dwingen de oogen altyts te sien ter aerden, ende belettende te sien al wat 'er om gaet, de tonge seer kort houdende van veel spreeckens, ende haer ontnemende alle lekernye, met groote soberheyt voldoende den heysch der nootsaeckelyckheyt, hem seer wachtende van alle ongebonden spelen, ofte recreatien, die den geest der devotie uyt doen; vliedende alle sachtigheydt in kleederen ende bedden, ende ander onnoodigh

gemack des lichaems, ende geerne om de liefde Christi eenig ongemack verdragende: (a)Dat hem schaeme [segt den H. Bernardus) een gemackelyk ende delicaet lit. onder een hooft met doornen doorsteken dat hun de leden schaemen tydelycke eere ende glorie te soecken, daer hun hooft soo veracht wort, ende mismaekt is.

Ten tweeden, den genen, die smaeck wilt vinden in het Lyden Christi, die moet het selve by nae geduerig in syne memorie hebben, als een bondelken van bittere myrrhe, dat de geestelycke Bruyt geduerig hadde tusschen haere borsten Wilt gy wys zyn(b) segt den H. Bernardus) volgt naer de voorsichtigheyt van de geestelycke Bruyt, ende en lyt niet dat dit soo lieffelyck bondelken van myrrhe eenigen tydt van uwe borst af getrocken zy, hebbende geduerig in uwe memorie alle de bitterheden, die uwen Hemelschen Bruydegom voor u geleden heeft. Want den H. Bonaventura segt: (c)Niemant en kan gevoelen, het gene den Apostel gevoelde als hy seyde: Ik ben met Christus aen het Cruys gehecht, noch en verdient dit levendigh te smaecken, als alleenlyck den genen, die den arbeyt ende pynen, ende liefde van den gekruysten Jesus, met sulck een levendige memorie, ende brandende liefde geduerig overpyst dat hy inder waerheyt met de Bruyt seggen mag: Een bondelken van myrrhe is mynen Beminden, tusschen myne borsten sal hy rusten. Ende dit en sal niet moeyelyck noch lastig zyn aen den genen, die nu door een langduerige Conversatie met Jesus in sijne Kintsheyt, ofte Predikatien, verkregen heeft eene minnelycke genegentheyt, ende affectie tot hem. Want hoe meer hy hem nu lief heeft, hoe geweldiger het medelyden wesen sal, ende de liefde meer ontsteken sal, als hy hem aensiet tus-

schen al de schande ende tormenten. Och wat kan daer krachtiger wesen om een minnende herte t'eenemael te verslinden in het forneys der liefde, ende door geweldige affectien in Godt te vervoeren, als met aendachtigheyt te aenschouwen met hoe groote liefde synen beminden voor hem gepeynigt wort, ende de doodt onderstaet. (a)Want dit is een vier (segt den H. Bonaventura) dat een ziele t'eenemael inflammeert ende door excessive salvingen, ende brandende affectien in Godt vervoert ende dit vier is Godt selve, wiens forneys is te Jerusalem, welk Jesus heeft ontsteken met den brant van sijne heete Passie.

Voorts hoe profytig, hoe krachtig, hoe soet en de lustige de Passie Christi is aen de gene, diese geduerig met liefde in het herte voeden, dat bewyst ons den H. bonaventura, met dese woorden: (b)De geduerige Meditatie des Lydens Christi, sal uwen geest verheffen, ende u leeren in alles wat gy doen, mediteren, weten, ofte gevoelen moet: sy sal u ontsteken om groote ende swaere saecken uyt te rechten: sy sal u instorten een genegentheyt ende begeerte, om van andere verfoeyt, versmaet, ende verdruckt te worden: sy sal alle uwe affectien reguleren ende bestieren in alle uwe gepeysen, woorden, ende wercken.

O lieffelyke Passie! ô wonderlycke Doodt wat is 'er wonderlycker als dat de doodt het leven geeft, de wonden geneest, het bloedt wit maeckt, ende suyvert het herte, de geweldige pynen veroorsaecken een groote soetigheyt, ende dat de openinge der zyde treckt de herten in het binnenste, ende vereenigt die met het Herte Christi! Maer verwondert u noch: want de verduysterde Sonne verlicht meer, het uyt gebluscht vier ont-

steekt meer, de schandelycke Passie vereerlyckt meer. Maer dit is immers wonder dat Christus aen het Cruys dorst hebbende droncken maeckt, naekt zynde verçiert de zielen met kleederen der deugden, wiens handen genaegelt sijnde, ons ontbinden, wiens voeten doorboort zynde, ons doen loopen, gevende sijnen geest, blaest ons in het leven, ende hangende aen het Cruys, roept ons naer den Hemel.

O wonderlyke Passie, die haeren Meditant vervremt van zy zelven, ende hem maekt! niet alleen Engelsch, maer ook Goddelyk! Want door de Meditatie woonende in de tormenten Christi, hy en siet sy zelven niet, maer siet altyts synen lydenden Heere. Hy wilt met hem het Cruys dragen, ende alle quaet verdragen, ende hy draegt in syn herte den genen, die Hemel ende Aerde in syne hant hout. Hy wilt met hem gekroont worden met doornen, ende hy wort met de hope der glorie gekroont. Hy wilt met hem naeckt wesen, ende koude lyden aen het Cruys, ende hy wort met den brandt der liefde boven maeten ontsteken. Hy wilt met hem vergalden azyn drincken, ende hy wort gelaeft met eenen wyn van onuytsprekelycke soetigheyt. Hy wilt met hem aen het Cruys hangende, bespot wesen, ende hy wordt van de Engelen ge-eert, ende van de H. Maget tot eenen Sone aengenomen. Hy wilt met Jesus droevigh zyn, ende wort blyde. Hy wilt met hem verdrukt worden, ende hy wort vertroost, ende uyt'er maten verheugt. Hy wilt met Christus aen het Cruys hangen, ende hy wort van hem seer soetelyk omhelst. Hy wilt met hem het aensicht met de bleecke doodt overdeckt laeten sincken, ende Christus hem het hooft opheffende, geeft hem eenen aldersoetsten kus.

O lieffelycke doodt! ô Soete doodt? Och oft ik geweest hadde in de plaetse van het Cruys, op dat Christus aen myne handen ende voeten hadde mogen genagelt syn! Ick soude seker aen Joseph geseyt hebben, en doet Jesus van my niet af, maer begraeft my met hem, want ick en wil van hem niet meer gescheyden worden. Doch al en kan ick dit niet doen met den lichaeme, ik wil het even wel doen met den geest! want het is my goet met hem te wesen, ende daerom wil ick in hem dry Tabernakels maecken, een in syne Handen, een in sijne Voeten, ende een geduerig in syne geopende Zyde: daer wil ik rusten, slaepen, sien, eten, drinken, lesen, bidden, ende alle myne affairen doen. Daer sal ick spreken tot syn herte, ende daer sal ick van hem verkrygen al dat ick begeeren sal. Soo doende sal ik syn aldersoetste Moeder naervolgen, wiens Ziele doorsteken is geweest met het sweert des lydens van haeren Sone. Ick sal haer voortaen met betrouwen mogen aenspreken zynde gewont, ende sal van haer verwerven al dat ick begeere. Ende niet alleen en sal ick my aen haer vertoonen, als gekruyst met haeren Sone, maer ook keerende in de Cribbe, sal daer in met hem liggen als een kleyn Kindeken, op dat ik haere borsten met haer Soontjen ook suygen mochte. Ik sal dan het Sog van de Moeder, met het Bloet van den Sone mengelen, ende daer van eenen aldersoetsten dranck voor my maecken.

O liefste Wonden van mynen HeereJesus Christus!(a) Want doen ik op eenen tydt in de selve gonck met open oogen, sy zyn vervult geweest met bloedt, ende soo niet anders siende hebben my voorder in gedrongen, tastende met,

de handen, tot dat ick gekomen ben tot het binnenste ingewant zynder liefden, alwaer ik t'eenemael verwerrent zynde, niet en koste weder keeren. Daerom heb ick daer blyven woonen, ende nuttede de spyse, die hy nut, ende met het gene hy drinckt worde ik droncke. Daer geniet ik sulck een overvloedigheydt van soetigheyt, dat ik het u niet seggen en kan. Den genen dan, die eertyts voor de sondaers geweest is in het Maegdelyck Lichaem, geweerdigt hem nu sijnen knecht te dragen binnen het ingewant sijnder liefden. Maer ik vreese seer dat hy eens sal comen te baeren, ende dat ik alsdan vallen sal uyt de wellusten, die ik geniete, Doch indien hy my baert, hy sal my moeten met de handen opnemen, draagen in sijne ermen, voeden in synen schoot, kussen met synen mont, ende sijne borsten my geven te suygen: ofte wel ik weet wel wat ik doen sal; hoe dickwils hy my baert, ik weet dat syne Wonden altyts open zyn, ende ik sal door de zelve altyts wederom ingaen, ende dat soo dickwils, tot dat ik eens met hem onscheydelyk vereenigt blyve.

O verblintheyt der kinderen van Adam, die door dese Wonden in het binnenste Christi niet en weten te gaen! Sy arbeyden te vergeefs boven hunne macht, daer sy de deuren open hebben tot de ruste. En weet gy niet, ô menschen, dat Christus is de blydschap der Salige? Waerom vertoeft gy dan, door de gaeten van syn Lichaem, in dese blytschap te gaen? Welk een dwaesheyt is dit? De geluck saligheyt der Engelen staet open, ende den muer, die haer omringelde, is gebroken, ende noch versuymt gy binnen te gaen Verwacht gy misschien, dat gy eerst van u lichaem ontbonden wort, niet geloovende dat de zielen in het tegenwoordig leven rusten kan in Christo? Maer ge-

looft my, ô mensch, indien gy in hem door de gaeten van syne Wonden gaen wilt, niet alleen u ziele, maer ook u lichaem sal in hem ruste vinden, ende een wonderlycke soetigheyt: ende het gene nu vleesschelyck is, ende tot vleesschelycke saecken genegen is: sal door desen inganck der Wonden Christi soo geestelyck worden, dat het alle lichaemelycke wellusten, by comparatie van die het daer geniet, achten sal als dreck, ende niet. Ja het sal somtyts gebeuren dat de zeiel sal willen daer uyt gaen om eenig geestelyck profyt ofte nootsaekelykheydt, ofte om wercken van liefde, ofte gehoorsaemheyt, ende het lichaem door de soetigheyt verleckert zynde, sal daer willen blyven. Ende indien het soo is met het lichaem, wat meent gy dat de ziele gevoelt, ende wat al wellusten sy geniet, die door de opene Wonden vereenight wort met het Herte Christi? Voorwaer het is my onmogelyck u dat met woorden wys te maecken, maer de experientie moet u hier van de kennisse geven.

Siet den winkel is open, vol kostelyke speceryen, ende verrykt met geestelyke Medecynen. Gaet dan binnen door de vensters der Wonden, ende neemt sulke medecynen, sulke conserven, sulke speceryen; sulke gedistilleerde wateren als't u belieft. Wilt gy ook met zalven der soetigheden bestreken zyn, en vertoeft niet door dese Wonden binnen te gaen.

Siet de deure van het Paradys is open, ende door de lancie van eenen Soldaet is het vlammigh sweert weg geweirt. Siet den Boom des Levens, die soo in syne tacken als in den stronk doorboort is, in wiens gaeten, 't en zy dat gy uwe voeten, te weten, uwe affectien, stelt, gy en kont tot syne vruchten niet geraecken.

Siet den Thresoor is open van de Goddelycke Wysheyt, ende eeuwige Liefde. Gaet dan ô mensch, daer binnen door de openinge der Wonden, ende zult de hemelsche wellusten met kennisse genieten. O salige lancie! ô salige nagels, die sulck een openinge hebben verdient te maeken! och had ik geweest in de plaetse van die lancie, ik en zoude uyt de Zyde van Christus niet hebben willen gaen, maer soude geseyt hebben: Dit is myne rust-plaetse tot in der eeuwigheyt; hier sal ick woonen, want ick hebse verkosen.

O dwaese ende traege herten, die om te becomen eenige ydele saecken, kruypen in peryckeleuse hollen, uyt welke sy somtydts niet geraeken en connen; maer om te besitten den Sone Godt, het opperste goet, de reyne klaerheyt van het eeuwig Licht, sien sy de deuren open door de wonden Christi, ende sy en gaen niet binnen.

O Ziele, naer het Beeldt Godts geschapen hoe kont gy u langer onthouden? Siet uwen aldersoetsten Bruydegom, die voor u gewont is geweest, wilt u, nu glorieus zynde, omhelsen ende kusschen, ende sult gy versuymen tot hem te loopen? Want door een overgroote liefde heeft hy syne Zyde geopent, om u sijn herte te geven, ende syne handen ende voeten heeft hy willen door boort hebben, op dat gy, tot hem gecomen zynde, uwe handen ende voeten soo vast souden steken in de syne, dat gy van hem niet meer scheydelyk en waert. Ik bidde u met den Apostel, proeft alle dingen, doet u beste om hier van experientie te hebben, ende is 't dat gy het daer goet vint, hout u daer vast, ende en gaet niet meer van daer want indien gy dit eens cont ondervinden, ik en twyffel niet, oft al dat in de werelt is, behalven dit, sal u bitter schynen. Gy sult dan wenschen, dat de deu-

ren der Wonden, naer dat gy binnen sult gegaen zyn, toegestopt wierden, op dat gy niet meer en sout connen daer uyt gaen. Gy sult dan seer verwondert zyn over uwe voorgaende verblintheyt, ende van andere, die desen schat niet en connen vinden. Gy zult u niet te min seer verheugen om sulk een groote soetigheyt, welke gy gevoelen sult, ende u herte sal soo geweldelyk ontsteken worden, dat de ziel sal schynen te willen uyt het lichaem gaen, om in de Wonden Christi, als in haer natuerelyke plaetse te woonen. Ende de ziel sal van de groote soetigheyt, ende vierigheyt soo dronke worden, dat gyse nauwelycks sult connen keeren tot eenige andere saeken. O Wonden, die versteende herten wont, ende vervroosen ziele ontsteekt, ende verharde borsten van liefde doet smelten! O HH. Wonden, in welke is ons leven, soetigheyt, ende alle onse hope!

Siet nochtans hier wel toe, ô Ziele, dat indien gy door het mediteren van de Passie Christi, tot dese soetigheyt eens geraeken kont, gy in dese soetigheyt u eynde niet en stelt, dat is, dat gy door de Meditatien des Lydens Christi, geen tegenwoordige soetigheyt en soekt, om daer in te rusten; maer uwe eenige intentie in dese oeffeninge moet wesen, dat gy bekennende het weldaedt van uwen Schepper: in syne liefde moogt ontsteken worden. Tot hier toe zyn 't de woorden van S. Bonaventura.

De maniere van dese verheven ende verborgen oeffeninge geeft den zelven H. Bonaventura eenigsints te kennen, seggende op een ander plaetse: (a)Laet ons de Passie Christi considereren om onse herten in hem te veranderen, ende te overvormen: 't welk geschiet, als den mensch sy zelven uyt gaende, ende van sy zelven, ende alle gescha-

pen dingen af-getrocken zynde, is t'eenemael gekeert tot den Lydenden Jesus soo dat hy niet inwendig en gevoelt, noch uyt-wendig en siet, als den bespogen, den bespotten, den lydenden, ende den gekruysten Jesus.[a] Om welck wel te doen, soo is het noodig dat de ziele met Jesus soo vereenigt zy door een brandende liefde, dat haer herte niet in haer, maer in Jesus schynt te wesen. Want hoe soude het mogelyck wesen dat sy alsdan syne Wonden niet ghevoelen en soude, ofte wat pynen souden hy konnen lyden, die haer herte niet doorstecken en souden? Doet dan u beste, dat u herte gheheel in hem gaet, ende peyst dat gy buyten hem niet en zyt, ende sult u zelven buyten hem, als niet achten, alle uwe sorgen vestigende op den Lydenden Jesus. Indien gy dan alsoo in hem vervoert zyt, gy zult sekerlyck met syne Wonden gewont worden, ende syne lasteringen, verwytingen, ende bespottingen gevoelen. Godt geve door syne bermhertigheyt dat gy gevoelen moogt de wellusten ende soetigheden, die hier te vinden zyn: want myne penne en is niet bequaem om u die te beschryven. Aldus S. Bonaventura.

Laet ons dan. ô Christene Zielen, door desen Seraphinschen Leeraer verweckt zynde, ons uyterste beste doen om desen Hemelschen Lust-hof te vinden. Laet ons, ons soo neerstelyck oeffenen in een geduerige verstervinge, ende inwendighe converstatie met Jesus in al sijn Lyden, dat wy ten lesten tot dese edele verborgen oeffeninge van den H. Bonaventura mogen geraecken.


Vorige Volgende