De pelgrimagie van het kindeken Jesus

XLI. Capittel.
Jesus keert naer Capharnaum lydende veel ongemack op den wegh.

ALs Jesus daelde van den Berg Thabor, siende veel volcks ontrent sijne Discipels, vraeghde wat'er schuylde?^(b) Doen viel hem een Man te voet, seggende, dat hy tot hun gebrocht hadde synen Sone, die met eenen strommen duyvel beseten was, ende dat syn Discipels hem niet en hadden konnen uytwerpen. Doen seyde Jesus; O boose rasse! ô ongeloovige natie! hoe lang sal ick met u zyn? Hoe lang sal ick u moeten lyden? Aensiet, ô ziele, uwen soeten Jesus hoe hy dese woorden seght met een droevig gelaet, siende dat syne Discipels altyts even onvolmaeckt ende kranck in't geloove ble-

(b) Matth. 11. Marc. 9. Luc. 9.

[p. 321]

ven. Want het was om hun ongeloove, dat sy dien duyvel niet en hadden konnen uytwerpen. Het zyn voorwaer woorden die een minnende herte moeten doorgaen als een scherp snydende sweert. O soet lieffelyck herte van Jesus, hoe bitter heeft u geweest de menschelycke conversatie! hoe dickwils hebt gy om dit mistrouwen ende kranck geloove bedroeft geweest.

Jesus vertreckende van den Berg Thabor, is heymelyck gekeert naer Capharnaum; want hy en wilde niet, dat men 't soude weten. Sa Godtminnende ziele, maeckt u gereet voor dese reyse, en voorsiet u van lyf kost, om u Vader met syne Discipels te ververschen; want sy en sullen nergens gaen. Aensiet nu met groote deernisse, hoe den soeten Jesus wederom suckelt ende arbeydt, gaende door steenachtige wegen, berg op, berg neer, door oneffen heyden ende bosschen, menigmael tredende met sijne bloote voeten op distels en op doorens, ofte scherpe keyen. Eylaes den soeten Man is wederom geheel in 't sweet, hy wort bleek in sijn aensicht van flauwte, sijne beenen beven onder hem van vermoeytheyt, ten lesten hy smyt sijn zelven neder, zynde ten eynde van sijnen aessem.

Gaet by hem, ô Ziele, hy roept u. Komt hier myn kindt, komt hier. Ach ick ben soo flauw. Geeft my eens te drinken, ik brande van hitte en van dorst. Ziele: Liefste Vader ick ben hier; wildy van myn traenen drincken? Die loopen alreede. Ick hebbe hier water in een houte schotel, geeft'er toch uwe benedictie over, op dat het in wyn magh veranderen, gelyck gy in de Bruyloft dede, Jesus; Neen myn kindt, het water is my goet genoeg, geven't my. Ick brengt u myn kindt. Ziele; Wel moet u becomen liefste Vader. Belieft u niet te eten? Jesus; Wat hebdy al ten besten. Ziele; Ick hebbe hier viskens,

[p. 322]

maer sy zyn stelle van de hitte; sy beginnen qualyk te riecken; ende het broodt is soo hart dat men 't niet deur-byten en kan. Jae soeten Heere gy lachter mede; en ick moet weenen, om dat ick u niet beter onthaelen en kan. Gy drinckt water uyt een houten schotel als eenen bedelaer; ende gy eêt broodt dat de honden nauwelycks en soude meugen; ende dit is de consolatie van uwen lastigen arbeyt.

Maer nu moet ik noch uwe voeten gaen beweenen, die vol bleynen ende gequetst van de doorens zyn. Siet eens, ô Vader welk eenen grooten dooren ick daer treck uyt uwen voet, en gy en seght niet met alle, al oft gy't niet gevoelt en hadt. Ick geloove dat dese pyne u soo flauw gemaeckt heeft, ende benauwt. Waerom en hebd'et niet geseyt? Ick soude den doorn wel uytgetrocken hebben. Och mynen Godt, hoe hebt gy u selven benauwt om mynder liefden! loopt myne traenen, loopt op die aldersoetste voeten, die soo veel voor my hebben geleden. Ach lieffelycken Jesu, hoe soet maeckt gy my dese traenen!

O geluckige traenen (segt S. Bernardus in scal. Claust.) met welcke de inwendige smetten af-gewasschen worden, met welcke de vlammen der begeerlijckheden uyt-geblust worden. Salig zyt gy, die alsoo weent; want gy sult lacchen Kent, ô Ziele, uwen Bruydegom, in dese traenen om helst uwen Alderliefsten. Maeckt u selven nu droncken met de beke van dese wellusten: suygt nu melck ende honing uyt de borsten van sijne consolatie. Dit syn de wonderlyke giftjens ende troosten, die u gejont syn van uwen Bruydegom, te weten versuchtingen ende traenen. Dese traenen worden u geschoncken voor hemels dranck. Sy zyn u broodt by dage ende by nachte: Maer broodt dat u herte

[p. 323]

versterckt, ende soeter is als honing. O soeten Heere Jesu, is 't dat die traenen soo soet zyn, die uyt uwer begeerten ende gedachtenisse verweckt worden: hoe soet sal de blydschap wesen, die men in uwe klaere aenschouwinge sal genieten? Is't dat het soo soet is om u te weenen, hoe sal het wesen in u te verblyden? Maer den onervaren en kan dit niet begrypen, tot dat hy het lese in den boeck van eygen experientie, ende van de inwendige savinge geleert worde. Tot hier S. Bernardus.

Laet ons nu, ô Ziele, desen weg met Jesus vervolgen. Siet hoe den soeten Man al suckelende langst den weg, ten lesten ontrent den avont komt by eenen verlaeten stal; welcken in gaende met syne Discipels, rust aldaer dien nacht. Siet hoe sy sitten al in een hoopken, Jesus in het midden, ende eten elck een stuck van dat hart broodt, ende die stelle viskens met goeden appetyt, en drinken een schotel water met blydschap hunder herten. Maer wat wonder was 't dat sy dit met blydschap deden hebbende Jesum by hun, die met hun deelachtig was van dese armoede ende ellende.

Aensiet nu, ô Ziele, met weenende oogen, hoe den soeten Jesus naer dit slecht avontmael hem neerlegt op de bloote aerde om te slaepen, leggende een deel van sijnen mantel onder syn hooft, gelyck de arme soldaeten doen in de Cortegaerde, zynde daer entusschen syn habyt dweers deur nat van het sweet van geheel den dag te reysen. O grooten Koninck der Hemelen hoe verworpen sien ick u daer liggen op de aerde! O Heere der Engelen, hoe zyt gy hier vernedert als den armsten bedelaer van de werelt! Och mynen Godt, waer heeft u de liefde gebrocht? Wat ben ick u schuldig mynen liefsten Schepper, wat ben ick u schuldig! Och hoe kan ick mynen soeten Jesus al-

[p. 324]

soo sien slaepen sonder traenen. Eylaes soeten Man, hoe dier hebben u myne sonden gekost! sal ick dan derven (u alsoo siende) myne sienelycke genoegten soecken? Sal ick derven soo sorgvuldelyck alle lichaemelycke ongemacken vlieden ende de zelve soo onverduldelyck verdragen? Voorwaer wil ick uwen Discipel zyn, het moet anders gaen.

Gy moet hier weten, ô Ziele, dat Jesus, waer hy was oft sliep, naer dat hy wat gerust hadde, stillekens opstont, ende ginck alleen naer een eensaeme plaetse, oft op eenen berg, alwaer hy de reste van den nacht overbracht in het Gebedt. Aensiet dan den soeten Man hoe hy t'eenemael vermoeyt zynde, op staet terwylen de Discipels slaepen, ende alleen buyten gaet op eenen by liggenden berg. Eylaes hy gaet met groote pyne; want syne voeten syn geswollen ende gewont van de voorgaende reyse. Volgt hem naer, ende siet hoe hy al suckelende op den berg geraeckt zynde valt op syne knien ende begint seer jammerlyck te suchten ende te weenen, ende synen Hemelschen Vader te bidden voor de saligheyt der uytverkorene. Hy volhert hier in de reste van den nacht, bevende van koude, soo van de koude locht ende winden, als van syne kleederen, die t'eenemael nat zyn van het sweet, dat nu kout geworden is. Hy lydt oock de vochtigheyt van den dauw, rym, ofte regen; waer door hy nat wort van den hoofde tot de voeten, ofte bedeckt van den sneeuw; zynde somtyts het haer van syn hooft, baert, styf van den vorst, ende vol vervrosen druppels.

Och hoe diep gaen my dese dingen in het herte! Eylaes mynen soeten Jesu, hoe menigen droevigen ende pynelycken nacht hebt gy gehadt voor myne sonden, die u soo menigen sucht ende trae-

[p. 325]

nen gekost hebben! Sal ick dan noch derven lacchen. Sal ick noch derven den troost soecken van dit leven, siende mynen Godt soo droevigh ende mistroostig om mynen t'wille! Broeders (segt den H. Bernardus Serm. 3. in Nat. D.) de traenen van Christus baeren in my een groote schaemte ende droefheyt. Ick speelde buyten op de straete, ende in de secrete Camer des Konincks wirt over my gestreken de sententie des doodts. Synen eenigen Sone heeft dit ghehoort, hy heeft terstont syne Croone af geleyt, ende is bloots voets buyten gegaen, bekleet met eenen sack, ende syn hooft bedeckt met asschen; weenende ende huylende, om dat syn knechtjen verwesen was ter doodt. Ick sien hem subitelyck voortskomen, ick worde verbaest van de nieuwigheyt, ick ondersoecke de oorsaeke, ende sy wort my geseyt. Wat sal ick maecken? Sal ik noch spelen en spotten met syne traenen? Voorwaer ick ben dwaes ende uytsinnig, is't dat ik hem niet en volge, ende met hem niet en weene. Aldus S. Bernardus.

Gaet dan, ô Ziele, ende besoeckt dickwils uwen soeten Jesus by nachten op de bergen, oft in eensaeme plaetsen en sucht ende weent met hem: en soo dickwils als gy in het gebedt zyt; peyst dat gy by hem zyt, ende aensiet hem, met welcke vierigheyt ende traenen hy voor u bidt, ende schaemt u van uwe eygen slappigheyt en ondevotie. Want den H. Isidor de sum. Bo l. 3. cap. 7. segt dat men noyt en behoorde te bidden sonder versuchtingen. Den H. Augustinus l. 20. de Civ. Dei. c. 17. segt oock hoe heyliger dat iemant is, ende met een heylige begeerte meer vervult, hoe overvloediger syne traenen zyn in het gebedt. Hier van heeft onsen Heere Jesus ons een schoon exempel gegeven, de nachten overbrengende in bidden, suchten en

[p. 326]

weenen. Den Heere Jesus (segt den H. Ambrosius in Psal. 118. Oct. 8.) vernachte in 't Gebedt, niet om dat hy de hulpe des gebedts van doen hadde, maer om u exempel te geven, om hem naer te volgen. Staet dan op ten minsten in den middernacht met den Propheet, is 't dat gy met Jesus den gheheelen nacht niet en kont waecken.

Ten lesten Jesus komende te Capharnaum, peyst eens met wat een blydschap hy van sijn H. Moeder, ende Maria Magdalena onthaelt wirt, die hem in soo lange niet gesien en hadden, Och wat traenen van blydschap wirden daer gestort! de Moeder kuste Jesum in het aensicht, ende Magdalena en hiel niet op van syne voeten te kusschen. Hier en tusschen de herten spraecken alleenelyk tot malkander. Want den brant der affectien was van wederzyden soo geweldig, dat sy de uytwendige spraecke benamen. Doch sy verstonden malkander beter, sprekende met de tonge der Engelen, dat is de tonghe der minnelycker affectien, als met de tonge ofte taele der menschen. O Ziele, wildy dese hemelsche taele leeren, roept menigmael tot uwen soeten Jesus met den H. Bernardus.

Laet in my, togh Jesus, daelen

Der liefden overvloedigheyt:

Laet in my togh blincken straelen.

Van uwe tegenwoordigheyt.