AEqvvs animvs commendat omnia.
XLVI.
TRia ferè hominum genera nundinas frequentare compertum est Emptores, Venditores, Spectatores: Duo priores emendis vendendisq; mercibus toto nundinarum tempore occupatissimi, anxiè discrutiantur. Tertium demùm genus benè ac jucundè agit, &, non nisi oculis, cuncta delibans, voluptatem ex omnibus, ex nullo molestias domum refert. Nundiarum, id est, Mundi, sive rerum externarum tantùm spectatores Philosophos esse, vult Pithagoras; Christianos, viri boni. Habere opes ac possidere, at non ab eisdem haberi aut possideri, verè sapientis est: id verò vnicuique nostrum continuò eveniet, si non ad ambitionem, sed ad necessitatem omnia habeamus. Arridet, etiam hîc, Democriti dictũ, Ille faelicẽ di cebat eũ, qui cum exiguis pecunijs hilaris esset, infaelicem, eũ qui inter magnas opes tristaretur. Quid si totum orbem terrarum possideamus ecquid commoditatis ex tantâ rerũ congerie habituri sumus, praeterquã ex ijs, quae vtendo nostra facimus? de reliquis nihil habituri praeter solũ aspectũ. Atqui voluptatem, quae ex visu est, aequè de alienis, atq; de tuis capere nihil vetat. Qui ad naturam vivit nunquã pauper; qui ad vota, nũquã dives est.
DAer zyn veeltijdts drie soorten van menschen die de Iaer-marten besoucken, te weten, Coopers, Vercoopers, en Gapers. De twee eerste zyn den gantschen tijt des Iaermarts door, elcx int sijne, sorchvuldelijcken besich: De derde soorte isser best aen, want, niet als metter ooge alles overloopende, draecht vã alle dinghen eenighe vermaeckelijckheyt, van geen eenige quellinge ofte stoorenisse na huys. Pithagoras trect dit tot de Wijsgierige van sijnen tijdt, en noemt die, Begapers vande Iaermarten, dat is, bloote beschouwers vande wereltsche dinghen. Andere Godsalighe mannen eyghenen sulcx, met beter recht, nu de rechte gheloovighen toe. Goederen te besitten, ende vande selve niet beseten te werden, is een werck van Godsalige wijsheyt. En tot sulcx ware wel te comen, indien wy, niet op giericheydt ende eergiericheydt, maer op noodruft alleene het ooghe sloughen. Cost en cleederen hebbende, vernoecht u daer mede, seydt den Apostel. Neemt dat gansch de werelt ons eyghen ware, wat gemack off genut sal ons uyt sulcken ongemeten hoop goederen ghewerden, anders als t'gene dat wy door het gebruyc eygentlijck het onse maken? van al de reste en hebben wy niet meer als alleenlijck het ghesichte, ende t'selve is geoorloft, so wel van eens anders goet te nemen, als van u eyghen. Wat valter te segghen? die nae de natuere leeft is noyt arm, die na de begheerlijckheydt, nimmermeer rijcke.
PROVERB. 15.
SEcura mens quasi juge convivium.
PLATO. TIM. CAP. 13.
Laetitia pura in solis animae bonis invenitur, ideo sapiens in se gaudet non in ijs, quae circa se sunt.
HEBR. 13.5.
QVe vos moeurs soient sans avarice, estans contens de ce que vous avez presentement.