Virtvti nvllvm solstitivm.
XLV.
NEc oscitatio, nec torpor, sed cura diligens, atque actio continua hominem Christianum decent. Caeli proprium est, animique ad caelestia properantis, moveri semper, ac progredi. Inque id nisi summâ nitatur opum vi mens pia, facilè impetuoso decursu humanae corruptionis abripietur:
.. Ac veluti si quis adverso flumine lembum
Qui subigit remis, si brachia forte remisit,
Ecce lillũ in praeceps prono rapit alveus amne.
Nec vtique verè bonus est, qui in dies, vt melior fiat, operam non dat. Saepe nos nobis examinandi sumus, saepe conscientia velut interroganda est, ecquid profecerimus, ecquid iracundiae, avaritiae, ac reliquis vitijs decesserit, ecquid virtutibus accesserit, nisi enim in illis decrementum; in hisce accrementum percipimus, vero divini Spiritus aestro percitos nos esse certi esse nõ possumus. Sanè apud viros pios magnum fluxae fidei indicium esse solet, non proficere. Quid de externis hisce, deque status nostri conditione futurum sit, haud quidem scimus; nec id quidem multùm curandum est: animae sanè vt indies adjiciam aliquid, in animo nobis, & in votis est. Lumen ad hoc nobis infunde, ô Numen.
GEen ledicheyt, maer een gestadige besichheyt, is het ghene dat eyghentlijck een Christen mensche betaemt. T'is den hemel, en alle die ten hemel-waerts hun spoeden, gansch eygen, haer geduerichlijck te bewegen: want indien sulcx niet met alle ernst en werdt betracht (nadien wy inde verdorventheydt der werelt wonen) so sullen wy lichtelijck, door de cracht der selve, als door het aendringẽ van een nederloopende reviere, wech werden geruckt.
Die tegens stroom sijn schuytjen roeyt,
Dient nimmermeer te sijn vermoeyt;
Want, rust hy maer een cleyne tijdt,
Hy is terstont sijn voordeel quyt:
Midts, t'wyl sijn riemen liggen stil,
Hy swiert, al waer het water wil;
En wert soo, door den snellen val,
Ghedreven teghens leegher wal.
Hy en is niet recht goet, die van dage tot dage niet en tracht om beter te werden. Wy dienen onse eygen ziele menichmael te vragen, wat sy, sedert eenigen tijt herwaerts, gevoelt heeft in God-salicheydt ghevoordert te hebben, watse op de giericheyt, korselheyt, en andere onse gebreken verneemt ghewonnen te hebben. Want ten sy sake wy int quade eenighe afbreucke, int goede eenighen aen-was, van tijde tot tijde, ghewaer werden, laet ons vryelijck dencken, dat wy de ware cracht des Gheestes noch niet recht en hebben. Wat ons in het uytwendige sal ghewerden, is ons onbekent: Maer wat het inwendige belangt, wy hebben, door Gods genade, vaste hope om tot het selve vã tijde tot tijde wat goets te sullẽ toe brengen. De Heere, die den wille geeft, geve oock het volbrengen.
HIERONIM. AD DEMETR.
SAnctae vitae ratio processu gaudet, & crescit: cessatione torpescit & deficit: Quotidianis & recentibus incrementis instauranda mens est, & vivendi hoc iter non de transacto, sed de reliquo metiendum.