Alle de werken. Deel 2
(1862)–Jacob Cats–
AuteursrechtvrijGeboorte-groet aen den edel. en groot-achtb. heer Jacob Cats, ridder, out-raet-pensionaris van hollant, enz.Op zijn edel. acht-en-seventighste verjaringh, den 10den november 1655, in 't bywesen van sijn kinderen, aen yeder van welcke hy al sijn wercken in een boeck vereert, op Sorgh-vliet.Ick kon, geleerde Heer, mijn pen soo niet bedwingen,
Of moest iets op den dagh van uw geboorte singen,
Dewijlze sich daar toe oneyndigh voelt verplicht:
Dagh, die het jaer-tal sluyt, na 't sien van 't eerste licht,
Van acht-en-zeventigh; een hoogh getal van jaren,
Daer in u niet alleen veel wonders is ervaren,
Maer onopspraecklijck zijn in al uw doen besteet;
De vrome treet de wegh der deught in lief en leet.
Soo haest ghy 't wezen kreeght ter stede Brouwers-haven,
Quam liefd' van boven af, om u het hert te laven
Met Goddelijcke melck by 't moederlijcke zogh,
En queeckt' de deughden aen, die al de wereld nogh
Ziet in'er volle bloey, als wonderen vertoonen.
Als ghy te Ziericksee, uw school-plaets, quam te woonen,
Stijght voort der dichtren Godt van zijn Parnassus af,
Die uyt de henghste-bron u volle stralen gaf
Van 't ziel-ontstekend sap, daer uyt geheele stroomen
Van veersen zijn gevloeyt en in het licht gekoomen;
Dat Middelburgh getuyght, en Dordrecht tuygen kan,
Hoe zy, oock gantsch Euroop geeft daer getuygenis van
Door 't tal dier kindren, die haer eere noch vergrooten
Door d'eer, die ghy door hen, en zy door u genooten:
En d'algemeene raedt van Hollandts vrye stant
Heeft achtien jaren langh u in een staet geplant,
| |
[pagina 746]
| |
Die haer vereeren zal zoo lang'er menschen leven;
En moest met groote danck u vryheyt wedergeven
Die ghy gerustigh op uw Zorgh-vliet nu geniet,
Daer ghy, in uw gesicht, op dees verjaerdagh ziet
Uw waerde kinderen, zoo veel'er noch af leven,
Uw lieve nichten met uw wel-beminde neven.
Nu Anna Cats niet leeft, bekleet Elisabeth
Met haer gemael de plaets, die haer in 't voorrecht zet,
En straelt als een prinses, die met gezielde loncken,
Tot tweemael, 's minnaers hert, kon metter liefd' ontsoncken.
Heer Jan van Wernhout, nu getogen over zee,
Om meerder kennis, laet sijn broeder oock zijn steê,
De jonge Jacob Cats, door u die naem genooten,
Uyt hope van uw naem en eere te vergrooten,
Godt geef (dat u en hem tot zalighheyt gedy!)
Uw zuyvre meningh nooit daer in bedrogen zy,
Maer hy zoo 't voorbeelt volght, dat ghy hem hebt gegeven,
Dat yder in hem zie de groote Cats herleven;
En dat Cornelis, die hem volght, dit oock betracht.
Hy die de deughden eert, vereert oock zijn geslacht.
En Hendrick, die zijn naem door 't Peterschap verkregen
Des grooten Hendricx heeft, die 't vaderlandt den zegen
Der goude vryheydt won, ick wensch hem van diens deught,
Zoo veel, roem-waerde Heer, als ghy hem wenschen meught.
Francois en Adriaen, de jonghste jonckers mede,
Dat elck een baeck verstreck in deught en goede zeden.
De schoone Elizabet, die naem kreegh door die geen,
Die met'er lieve licht voor desen u bescheen,
Uw oudste dochters kint, om welckers aenschijn spelen
De zoete lockjes niet alleen, die minnaers streelen,
En lonckjes die het oogh zoo hemels van'er schiet,
Dat d'allervrijste zich daer door gevangen ziet,
Maer oock de kracht van geest, die geest sou konnen geven
Den genen, daer men nooit zagh eenigh geest in leven;
Zy leeft in 's Grootvaers dicht, ja zoeckt'er leven door,
En leent die wetenschap haer herte, tongh, en oor.
Jannette die ons toont een openhartigh wesen,
En doet in haer gelaet een vrolijck zieltje lezen,
Ja, licht oock in uw self op uw geboorte-dagh,
Indien 't noch met u is, gelijck het eertijts plagh.
Marie die nau toont het eêlste van'er jaren,
Gelijck een jonge spruyt haer teder groene blaren,
En Amaranthe die wel jonger, niet te min,
Tot een vercieringh streckt van 't gantsche huysgesin,
En Anna wien m' 'er naem kan voor en achter lezen,
En veel aenvalligheyt in 't minnens waerdigh wezen,
Zit met haer zusteren en broeders in de rij,
Die 'k wensche dat voor noch de lestemael niet zy,
Maer Godt, belieft het hem, vernieuwe menighmalen!
Mary van Waelsdorp die met Pompe hier komt pralen
In haer vereende staet, om meed' als deelgenoot,
Te weten by de vreughd, daer ghy er op ontbood:
'k Wensch haer zoo veel geluks, als twee vereende menschen
In onderlinge liefd, ter werelt is te wenschen:
Zoo oock Elisabeth, die zuyvre maeghderoos,
Ofz' oock een egemael tot haer geselschap koos:
En Anna Catharijn, het alderjonghsle Muschje,
Aan wien dat Cato zelf zou smeecken om een kusje;
En alle die by dees genoemden d'eer van u
Genieten, dat se zijn op uw geboortdagh nu,
In top van uwe tijt, die noch meer tijt verdiende,
Tot nut des vreemdelinghs en eere van de vrienden;
En dat de dierbre gift, by u van zoo veel jaer
Met moeyt en lust vergaert voor yder een van haer,
Een levens spiegel zy, daer inse klaer beschouwen,
Al wat verworpen dient, en wat'er dient behouwen.
Hoe wellust, adel, jeughd, de rijckdom, ja de faem
Noch met de wereldt moet verliezen haren naem,
Dewijl de tijt haer slijt, die weder wordt verwonnen
Van d'alvernielbre dood, en die van d'onbegonnen
Nooit-eyndend' eeuwighheyt, zien sy in 't eerst gezicht;
Maer dat'er binnen schuylt, geeft hen een hooger licht:
Daer vint de geest haer lust, en wat'er kan vermaecken,
De ziel zich in een gloet van heyligh' yver blaken,
Zoo dat'er niemant zy, op uw geboorte dagh,
Op dese feeft en gift genood, die zeggen magh,
U voor zoo dierbren schat genoegh te konnen loven
En dancken, midtse ver gaet lof en danck te boven;
Dat al de werelt zich dan stel in dese ry,
Ick voel my zelven oock van dese schult niet vry;
O neen! 'k beken dat graegh, die duyzentmael meer eeren,
En gunst van u genoot, als ick oit moght begeeren,
Al dat ick dan kan doen, beleefde heer, is dit,
Dat hy, die al de maght van hoogh en laegh besit,
Indien 't u zaligh is, u uyt genae wil geven,
Dat ghy noch menigh jaer mooght op uw Sorgvliet leven,
En sonder eenigh pijn, op dat de soete lust,
Die u soo langh vermaeckt', toch nimmer sy geblust;
En als 't sijn Godheyt dan niet langer wil gehengen,
Maer u begeert, van hier, in beter plaets te brengen,
Daer alles heyligh is, en uw herboorte dagh
Wel neme haer begin, maer nimmer enden magh,
Soo wensch ick, dat de schaer, nu rondom u geseten,
Met u de zaelge spijs der eeuwighheyt magh eeten,
In 't aensien van het lam, het leven en het licht,
Dat ons de ziel ontsteeckt, en suyvert ons gesicht.
J.J. SCHIPPER.
|
|