Op de hof-gedachten, van den heere Jacob Cats op Sorghvliet.
De ridder afgeslooft van staetzorgh zoo veel jaeren,
Koos eyndelijck de rust op Zorghvliet, door zijn hant
En zorgh zoo rijck versiert, en naer den eysch beplant,
Daer hy Godts zegekroon wachtte op zijn zilvre haeren.
Hier ziet hy 't vorschendom dat in den vyver swemt,
Of op het drooge land zijn kikkersangh laet hooren:
Die waternachtegael weckt zelf des dichters ooren,
En teelt een zedenles, die op de zielen klemt.
Dan staert hy op een mol, die door een kloecken vogel
Gevat word, en gevoert tot boven 't driftigh zwerck.
Dit brenght hy weder t'huys op 't Christenzedenwerck,
En treft het waerelds hert als door een zwaerd of kogel.
Herdenckt de staatsman wat een ezel voortijds deê,
Wanneer hy 't wijngaerdloof afsnoeide met zijn tanden:
Stracks vindt het hoogh vernuft een zedenplicht voorhanden,
Hoe dat men 't dartel vleesch betemt en maeckt gedwee.
Ziet hy een vinckgetouw met rappe handen trekken,
Waer door het pluimgedierte in 't net gevangen raeckt:
De ridder wordt niet slechts door dit gezicht vermaeckt,
Maer 't kan zijn leerzaem hert tot hooger zaecken wecken.
Beschouwt hy hoe men 't land met spaê en ploegh omhaelt,
Dat noestigh akkerwerck leert hem 't gedult beschrijven.
Ziet hy dan byën op haer goude vleugels drijven,
By schaepen, ganzen, stracks zijn veêr van leeringh straelt.
De storm velt boomen neêr met hooggekruinde toppen,
Terwijl hy bloemgewas en laege kruiden spaert:
Hier zien wy 't ongeval dat staet en aenzien baert,
Wanneer een staetsorkaen valt op de grootste koppen.
Het onkruid in den hof is nodigh uitgewied,
Dewijl het hinder doet aen kruid en aerdgewassen:
Maer 's dichters schrandre geest weet dit oock toe te passen
Op 't menschelijk bedrijf, dat deught en ondeught hiet.
Ziet hy een hovenier die rupsen, booze wormen,
Zelf noch maer in haer zaed, uit zijne boomen stoort,
Flucks volgt'er op een les, een spreuk, een leerzaam woord,
Hoe tijdigh men het quaed der zonde moet bestormen.
Sluit hy dan zijnen hof met eene keizerskroon,
Een bloem zoo schoon in 't oogh, zoo wonderlijk in 't groeyen,
Zoo zeldzaem als zy staet in haere kracht van bloeyen:
Hoe raeckt de Christendeugd dan in haar glans ten toon!
Zie daer iets uitgekipt, een stael van Hofgedachten,
Die wy door 't kunstigh stael hier vinden uitgebeeldt,
Terwijl de poëzy verstant en zinnen streelt,
En klaer den plicht aanwijst die ieder moet betrachten.
Prijs, prijs den grooten man, die, door zijn zedendicht,
De boosheit gingh te keer, de waereld heeft gesticht!
|
|