|
| |
| |
| |
Rosen-krijgh, ofte herders trou-bedrogh; de Griecksche dichters na-gebotst.
Het dertel Venus-kint, genegen om te mallen,
Was lestmael uyt de lucht in seker wout gevallen:
Het lant was sonder krijgh, den hemel sonder wint,
En daerom is het volck tot spel en jock gesint.
Het wicht quam aen een bosch daer hondert vogels songen,
Daer maeckt'et bly geschal, en dede vreemde sprongen;
Het trock de bloempjens af, en brack het jeughdigh kruyt,
En daer en is niet vry dat uyter aerden spruyt.
Noch gingh het weeligh dingh de teere Nymphen tergen,
En quam met stout gebaer haer krijgh en oorlogh vergen:
‘Ick trots u, sprack het wicht, al ben ick maer alleen,
Komt in het open velt; oock seven tegen een!’
De maeghden plegen raet, hoe eens de stoute jongen,
Mocht worden in-getoomt en onder haer gedwongen;
Een van het aerdigh volck, die Clio was genaemt,
Heeft in haer geestigh breyn hier op een voet geraemt:
‘Tsa laet ons, seyt de maeght, oock sonder iet te schromen,
Laet ons maer in verdingh met desen lecker komen;
Geeft my des maer bevel, ick weet een gauwen vont,
Om aen het oylick dier te snoeren sijnen mont:
Ick sal op soo een voet met Venus wicht verdragen,
Dat wy oock buy ten sorgh een veltslagh mogen wagen;
Want dat ick voor geweer hem meyne toe te staen
En sal niet boven ons of onse krachten gaen:
Want als de kleyne guyt met ons sal komen mallen,
Wy sullen met gewelt den jongen overvallen,
Wy sullen maeghde-palm hem winden om het been,
En vlechten niet-te-min sijn vleugels over-een.
Wy sullen in het dorp en onder al de boeren,
Wy sullen in de stadt het wicht ten toone voeren,
Wy sullen boven dien (maer neen, ick swijge stil)
Wy sullen met hem doen, dat ick niet seggen wil.
Hoe, sou dit goire dingh ons eeuwigh komen tergen,
Al of het meester was van al de naeste bergen?
Wat my hier in belanght, 'k en wil het niet verstaen,
Daer moet na desen tijt wat anders omme-gaen.’
‘Al sachtjens, sey'er een, ghy maeckt te rasse gangen,
Ey! veylt geen beyren-huyt aleer hy is gevangen;
Het dertel Venus kint is al te rouwen gast,
Die op geen mans gewelt, en min op vrijsters past.
Vermeet u niet te veel: 't en is soo niet te vatten,
Het krabt ter zijden uyt gelijck de loose katten;
Soo ghy den lincker terght, eer ghy u des beraet,
My dunckt, ghy loopt gevaer van uw geheelen staet.
Hoe kan het doch bestaen, dat wy den oorlogh soecken?
Dat is te rouwen werck voor onse teere doecken:
Maer neemt, wy bleven staen, of wonnen in den strijt,
Noch gaet een teere maeght haer moyste dingen quijt.
Hier kan het voordeel selfs een jonge vrijster deeren,
Sy laet'er menighmael oock van haer beste veêren;
En daerom stille zijn, oock als men woelen mocht,
Is dickmael grooter eer dan of men dapper vocht.
't Is beter (na my dunckt) den lecker niet te tergen,
Maer (soeckt'er iemant spel hier op de vlacke bergen,
Of in een jeughdigh dal, of aen een groenen dijck)
Te soecken sijn vermaeck, en dat met ons gelijck;
| |
| |
En soo het slim gebroet ons daer oock quam bespringen,
Laet ons te rugge gaen, en noyt den lecker dwingen;
Want, in den vreemden krijgh van Venus dertel kint,
Wie loopt behout het velt; wie vlucht, die overwint.
Geen mensch en is bequaem om oorlogh aen te rechten,
Die niet en is gestelt om wel te konnen vechten:
De krijgh en schijnt maer spel voor diese niet en kent,
Maer 't is een grouwel selfs, eer dat het speeltjen ent.’
‘Neen, seyde Clio, neen: dit zijn maer kromme-sprongen;
Hoe! vreest een rappe maeght een moeder-naeckte jongen?
Laet my slechts heden toe te maken dit verdragh,
Ghy sult in korten sien wat ick'er in vermagh.’
Hier op soo staetse vast. Het stuck wort overwogen;
En of schoon haer gespreck in twijffel wort getogen,
Haer raet die wort gevolght: dies kreegse volle macht,
Te sluyten metten wicht gelijckse dienstigh acht.
Sy treet dan in verdingh, sy gaet Cupido spreken,
En 't is in korten stont in alles vergeleken.
De lincker gaf haer toe, als die het speeltjen socht,
Hy dacht: hoe dat'et ga, de vrijster is bekocht.
Daer wort dan vast gestelt, dat op bescheyde rechten
De Nymphen en het wicht te samen sullen vechten;
Doch niet in eenigh dorp, maer in het naeste dal,
Daer Pan met sijn gevolgh trompetter wesen sal.
Noch wort'er bygevoeght, dat niet als versche rosen,
Tot wapens voor den krijgh, en mogen zijn gekosen:
Dat niemant met geweer magh komen aen den dagh,
En dat voor al het wicht geen pijlen hebben magh.
Daer is de wet gestelt. Men gaet'er rosen plucken,
En stracx riep al het rot: ‘de krijgh die moet gelucken;
Ons vyant is een kint aen alle kanten bloot,
En daer veel honden zijn, dat is der hasen doot!’
Cupido staet en luypt, en laet de maeghden seggen,
Maer denckt hoe hy het stuck ten besten sal beleggen;
Hy pluckt met onderscheyt, maer wat sijn hant verkoos,
Daer sat een felle bie te midden in de roos.
Dit zijn, o soete jeught, van outs sijn loose treken,
Al zijn de rosen sacht, hy leertse vinnigh steken;
Al wat den lincker heeft, is lustigh in den schijn,
Maer binnen lijcke-wel, daer schuylt een boos. fenijn.
Wel aen, de strijt begint. Pan gaet den horen blasen,
Men hoort aen alle kant de rauwe Satyrs rasen,
Men hoort alarm slaen, men hoort het velt-geschrey,
Men hoort een maeghde-stem gemengelt tusschen bey.
Taponga wel-geborst, die quam daer aen-getreden,
En Zeibo geel van hair, en Chreys van nette leden,
En Xancho rap te voet, en Troas geestigh mal,
En Paira soet van aert, en Chile sonder gal;
Napulka quam'er by, verselt met Zumpogande,
En Mechaokanou, de schoonste van den lande,
Xajonca sloot den hoop met Ungas haer gespeel,
Maer 't wicht was onbevreest al quam'er noch soo veel.
Cupido set hem schrap, en laet de Nymphen goyen,
En laet het gansche velt met rosen over-stroyen:
Hy jockt, hy springht, hy juicht, hy buytelt in het groen,
Een maeght die rosen werpt, wat hinder kanse doen?
Maer als de felle krijgh sich hooger gingh verheffen,
Soo stont de guyt en keeck wie best te mogen treffen:
Hy neemt wel naerstigh acht, waer dat een teere maeght
Een naeckten boesem heeft, een open zieltjen draeght;
Daer is hy vaerdigh by, daer weet hy op te passen,
Daer kan hy metter haest een vrijster in verrassen;
Hy let op sijn bejagh, hy neemt het stuck gewis,
Hy doet niet eenen worp als daer geen kleet en is.
Daer rijst een wonder spel: de gramme byen steken,
Om aen het soete vleys haer bitter leet te wreken;
Hier swelt een hals, een arm, een borst, een teere schoot:
Siet daer het maeghde-rot in wonder hoogen noot!
Noch is'et niet genoegh: haer oogh, en lip, en monden
Die krijgen vreemt geswel, en bijster felle wonden;
Daer tijt het maeghden-heir in haesten op de loop. -
Ach, wie met bouwen jockt die heeft den quaetsten koop!
Noch is'et niet genoegh, de felle dieren rollen
Tot op haer teere borst, of haer yvore bollen,
Of ick en weet niet waer. Daer loegh de slimme Pan,
Om dat het maeghde-rot haer pijn niet heelen kan.
Daer is'et al bekaeyt. De bloode maeghden vluchten,
En 't oylick boefje juight terwijl de Nymphen suchten;
Maer schoon een snelle maeght haer voeten elders set,
Sy draeght haer droeve pijn, en haren vyant met.
Doch Philis (die alleen niet goed en had gevonden,
Dat aen het weeligh kint een Nymphe wert gesonden),
Die was noch ongequetst, en daerom quam het wicht
En goyd' een felle bie haer in het aengesicht.
Doch (mits sy in haer selfs had eertijts overwogen,
Hoe dickmael Venus kint de Nymphen had bedrogen,
En doen oock was beducht, dat hy in quader trou
Sijn rancken als van outs al weder plegen sou),
Heeft sy voor haer gepluckt veel rosen met de struycken,
Ten eynde sy ter noot dat wapen mocht gebruycken;
Dies, als het weeligh kint de Nymphen viel te sterck,
Soo steltse roos en steel te samen in het werck:
Sy sloegh het naeckte wicht van boven tot beneden,
En trof het hart genoegh ontrent de naeckte leden;
Dies riep het overluyt, als hem de prickel stack,
Dat sy het krijghs-verdingh ter quader trouwe brack,
Dat sy slechts maer alleen met rosen mochte spelen,
En geensins recht en had te vechten met de stelen;
Dat sy door list verbrack de maeghdelijcke trou,
En dat men haer bedrogh de Goden klagen sou.
Maer sy, geen slechte duyf, had mede loose grepen,
Als die op sijn bedrijf de tanden had geslepen;
Sy riep hem weder toe, dat sy met rosen vocht,
En datse ja, den steel oock wel gebruycken mocht;
| |
| |
Maer dat hy met bedrogh, en als een slimme jongen,
Met byen, tegen recht, de nymphen had besprongen:
Dat noyt het vinnigh dier een deel is van de roos,
Gelijck het wapen doet, dat sy voor haer verkoos.
Dit seyt de snege maeght, en weder aen het smijten,
Tot Venus weeck gebroet wel hart begon te krijten.
Doen riepse watse mocht: ‘Nu staet, vriendinnen, staet!
Cupido geeft'et op, en is nu buyten raet.
Hy wou dit strengh gevecht hier noyt te zijn begonnen;
Hervat maer eens het werck, de slagh die is gewonnen.’
Daer keert het maeghdenheir en, met een bly gekrijt,
Soo komt het gansche rot gevallen in den strijt.
Daer wort het tanger dier van alle kant geslagen,
En Xancho riep hem toe: ‘Gaet dat je moertje klagen.’
Daer is'et al in vreught. Cupido neemt de vlucht,
En naer een korten tijt, soo steegh hy in de lucht.
Soo langh als Venus kint met rosen wort bevochten
(Het zy die enckel zijn of over-een gevlochten),
Soo staet het wicht geset: maer tast'et harder aen,
Ghy sult'et meester zijn, en uyt den velde slaen.
Maer na sich in den slagh een yder heeft gequeten,
En dat het vinnigh bloet een weynigh is geseten,
Doen gingh men oversien, hoe alle saken staen,
En hoe de selle krijgh de Nymphen is vergaen:
Chreys was haer sluyer quijt, haer wayer Zumpogande,
Ungas haer kouse-bant, en vry tot haerder schande:
Xajonca stont beklat tot aen haer beste keurs,
En Zeibo was gestoort: sy mist' een rijcke beurs.
Taponga socht een riem met ses vergulde doppen,
En noch een diamant, en seven gouden knoppen:
Maer Chile was beschaemt, vermits haer onder-ziel,
In 't heetste van den krijgh, in haest ter neder viel.
En t'wijl dat Zeibo vocht en worstelt met den jongen,
Soo was een peerelsnoer haer van den hals gesprongen;
Soo dat het aerdigh tuygh, geslingert in het gras,
Niet weder, hoe men socht, by een te rapen was.
Dies heeft de jonge maeght (uyt vrees' te zijn bekeven)
In blijtschap herten-leet, in vreughde rou bedreven.
Maer Chile boven al, die was in diep gequel,
Mits sy aen haer vernam een wonder vreemt geswel:
Want doen haer onder-kleet ter aerden was gesegen,
Had sy 'k en weet niet waer een harden steeck gekregen;
Cupido sont haer toe een wonder felle bie,
Die juyst haer neder-gaf ontrent haer teere die.
En mits het slim gebroet haer was gesint te plagen,
Soo kons' het oylick dingh met krachten niet verjagen:
Maer alsse naderhant den hommel noch verdreef,
Doen schootse vinnigh gif, dat in de wonde bleef.
Van daer quam haer de pijn, van daer het selsaem swellen,
En sy dorst even-wel het onheyl niet vertellen.
En waerom meer geseyt? - daer is niet eene maeght,
Die niet in eenigh deel van leet of hinder klaeght.
Haer roof in tegen-deel bestont in weynigh pluymen,
Die liet Cupido daer, als hy begon te ruymen.
| |
| |
Ach, Venus dertel wicht, dat is een naeckte guyt,
En by een kalen hoop en is maer schralen buyt!
Hy vanght een oorlogh aen met onbedachte sinnen,
Die meer verliesen kan als voor hem is te winnen.
O vrijsters, sooje prijs of eere wilt begaen,
En ranst te geener tijt een naeckten jongen aen!
Al valt de rosen-krijgh te midden in de biesen,
Wat ghy oock winnen meught noch sulje meer verliesen.
Ghy denckt: ten is geen noot, mits ghy met rosen vecht,
Maer, duyven sonder gal! ghy zijt te bijster slecht.
Wilt ghy die schoone blom ontrent een lecker wagen,
Daer is geen twijfel aen, ghy sult het u beklagen;
Wort u die maer ontset, al winje schoon den strijt,
Ghy wort oock met gewin uw beste voordeel quijt.
Maer Paira, die alleen haer neus-doeck had verloren,
Was lustigh, wel-gemoet, ja blijder als te voren;
Die riep: ‘Op kleyn verlies en dient hier niet gepast,
Geen vreught is sonder pijn, geen eere sonder last.
Wie overwinnaer blijft en moet hem geensins quellen,
En die het velt behout en moet geen doode tellen:
Al is de buyt geringh, en oock niet sonder bloet,
De segen lijckewel, die is geweldigh soet.
De lecker is gevlucht, ons vyant wegh-gedreven,
Dies sullen wy voortaen in ruste mogen leven;
Schoon iemant schade lijt, weest vrolick niet-te-min:
Want die sijn vyant mist, die doet een groot gewin.’
Hier by was Chloris niet, als uyt den hoop geweken,
Vermits sy van de biên te lijdigh was gesteken;
Sy hielt haer wonder vroom, doen eerst de strijt begon,
Maer toonde naderhant, dat sy niet vechten kon.
Haer was ontrent den neus een bobbel op-geresen,
En dat gaf aen de maeght een wonder selsaem wesen.
Een vrijster mist haer glans door ick en weet niet wat,
En 't blompje wort mismaeckt door een onaerdigh blat;
Haer oogh, dat niet als lust aen yder plagh te vergen,
Stont selsaem ingesackt als tusschen hoge bergen,
Noch hingh'er als een wen ontrent haer teere mont,
Soo datse bijster vies en wonder selsaem stont.
Als Chloris dit vernam, en voelt haer aensicht swellen,
En dat den bocksvoet Pan oock quam den potter stellen,
En schoot haer guigjens toe, doen wertse gansch ontstelt,
En 't dacht haer alderbest te wijcken uyt'et velt.
Sy droop ter zijden af, en gaf haer in de weyen,
En socht een eensaem wout om daer te mogen schreyen;
Sy vont daer in het dal een crystalijne beeck,
Daer sy met droeven geest haer wesen in bekeeck.
Sy vont haer roden mont verstelt in vreemde bochten,
Haer lippen afgericht, soo leelick alsse mochten,
Haer voorhooft soo mismaeckt, dat sy geheel verschoot,
En van haer eygen selfs, als van een monster, vloot.
Een Herder, die haer sagh gaen dwalen aen der heyde,
Liep flucx na Celadon, daer hy de schapen weyde;
Hy groet den jongelingh, en seyt hem vorder aen,
Hoe dat de rose-krijgh aen Chloris is vergaen:
Hy seyt hem boven-al, hoe sy was door-gestreken,
En met een treurigh hert ter zijden af-geweken;
En met dat Celadon de droeve maer verstont,
Soo rust de vryer niet tot hy de Nymphe vont.
Doch met dat hy begon haer in het oogh te krijgen,
Vernam hy dat de maeght haer liet ter aerden sijgen;
En t'wijl sy gansch bedroeft ontrent een heuvel lagh,
Soo deed' haer dorre tongh uyt wanhoop dit beklagh:
‘Wat mocht ick, slechte duyf, uit weelde gaen beginnen!
Waer heb ick laten gaen mijn onbedachte sinnen!
Ach! als het ongeluck den mensche treffen wil,
Soo staet sijn gansch vernuft, sijn raet en oordeel stil.
Ick krijgh, ick groot gewoel, ick oorlogh aen te rechten!
Ick met een dertel wicht, ick met Cupido vechten!
Ach! hy is al te loos, en al te lijdigh sterck,
En vechten boven al en is geen maeghden-werck.
Ach! had ick op het velt mijn kudde waer-genomen,
'k En ware nimmermeer in dit verdriet gekomen:
Ach! had ick met een lam of met een schaep gespeelt,
Soo had ick nimmermeer in desen angst gequeelt.
Ach! woude nu een mensch my dese quael genesen,
Hoe danckbaer woud' ick zijn! hoe milde sou ick wesen!
Ick gaf hem tot sijn loon het alderbeste lam,
Dat oyt in mijnen stal van oye voetsel nam;
Ick gaf hem volle keur van twee gevlochte korven,
Die ick eens tot een gift van Thirsis heb verworven;
Ick gaf hem 't beste stuck van mijn verholen schat,
Ick gaf hem niet-te-min een soentjen boven dat.
Een soentjen, maer, eylaes! wie sou my willen kussen,
Ick ben nu slechts bequaem om lusten uyt te blussen;
Ick ben een bitebau, een leelick spoock gelijck,
't Is tijt dat ick voortaen uyt alle menschen wijck.
Hoe sal nu al het dorp met dese rode plecken,
Hoe sal met dit geswel de spitse Phylis gecken:
Hoe sals' (om mijn verdriet van ganscher herten bly)
Den goeden Celadon gaen hitsen tegen my.
En seker dese maeght heeft vry al goede reden
Om met een trotsen voet op my voortaen te treden;
Want doen meest al de jeught op my eens was versot,
Soo dreef ick menighmael met haer een vollen spot.
Doen heb ick haer gequelt, en by den neus gegrepen,
En door een schamper jock haer in het lijf genepen;
Maer dit is nu verkeert, want sy is boven my,
Dies is'et weder recht, dat ick versmaetheyt ly.
Wel lijt dan, droeve ziel! of, om geen spot te lijden,
Soo gaet het schamper dier en alle Nymphen mijden;
Gaet, woont in eenigh bosch of in een eensaem dal;
Daer u te geener tijt een mensch ontmoeten sal.
Gaet, woont in eenigh hol of in de rouwe steenen,
En gaet daer even-staêgh uw bitter leet beweenen.
| |
| |
Ach! die niet meer en is, dat hy te voren plagh,
't Is vreemt, dat hy voortaen by menschen dueren magh.’
Hierop begon de maeght haer klachten af te breken,
De moet is haer te vol, sy kan niet langer spreken,
Soo weeght haer op het hert het droevigh ongeval;
Het schijnt, dat haer het oogh een beke worden sal.
De loose Celadon, die in de dichte struycken
En in het ruygh gewas daer hadde liggen duycken,
Quam soo dicht aen de beeck en by de droeve maeght,
Dat by hem wort verstaen al wat de Nymphe klaeght.
Maer alsse stille sweegh, soo gaet hy luyder kelen,
Soo gaet de loose gast een aerdigh deuntjen quelen,
Een deuntjen na den eisch. Het wout, dat maeckt geklanck,
Hy sett' hem in het groen, en dit was sijn gesanck:
Schoon ick dickmael heb gevraeght,
Een die u sijn lijden klaeght
Ick en heb, o fiere maeght,
Vrijsters, wat ick u bidden magh,
't Gaet als noch gelijck het plagh,
Want daer komt een ouden dagh,
Ghy daerom, o soete kint,
Aen een vrient die u bemint
En voor al doch haest begint,
Een die u van herten vrijt,
Soo u eens de kans ontglijt,
Soo en baet geen treuren;
Tast dan toe met alle vlijt,
T'wijl 't u magh gebeuren.
't Roosje, dat soo lustigh bloeyt,
Ja al stont het ongemoeyt
Jeught, en wat in hoven groeyt,
Het liet dat heeft een eynd': dies gaet hy sich bereyden,
Gelijck het schijnen mocht, om uyt het wout te scheyden;
Maer sy, die kent de stem van haren Celadon,
Verstack haer in het loof soo veel sy immer kon.
Sy pooght het root geswel, sy pooght haer vreemde plecken,
Sy pooght het met'et loof en in het groen te decken;
Maer hy komt aen-gegaen als met een koelen moet,
Het schijnt, dat hy met ernst na sijne kudde spoet;
En of hy schoon het oogh na Cloris henen wende,
Hy stelt hem niet-te-min of hyse niet en kende:
‘Wel kint, hoe dus alleen? hoe dus, eylaes! gestelt?
Het schijnt, sprack Celadon, dat ghy u bijster quelt.
Hoe, zijt ghy aen den mont of uwe teere wangen
Hier in dit nare wout gebeten van de slangen?
Of heeft een vuyle sleck, een spin, een schorpioen,
Haer gift op u ontlast in dit onaerdigh groen?
Of hebje boos fenijn hier uyt een sloot gedroncken,
Daer in een vuyle pad of adder lagh gesoncken?
Of hoe het wesen magh, segh wat'er is geschiet,
En opent sonder schroom den gront van uw verdriet.
Schoon ghy hier in het lant van buyten zijt gekomen,
Weet dat oock vreemde liên hier worden aengenomen;
Gelooft'et, wieje zijt, schoon ick u niet en ken,
Dat ick des niet-te-min tot uwen dienste ben.
Als Cloris dit verstont, doen is haer geest besweken,
Mits sy aen Celadon haer meynt te zijn ontleken;
Sy berst ten lesten uyt: ‘O waertste Celadon,
Ick blies mijn leven uyt indien ick maer en kon.
Weet ghy niet wie ick ben, ghy, die met al de sinnen,
Uw Cloris boven al eens waert geneyght te minnen?
Hoe! ben ick soo gestelt, dat ghy my niet en kent?
Soo houd' ick my, eylaes! voor alle tijt geschent.
Sout ghy, sey Celadon, ghy Cloris mogen wesen?
Wel, soo een selsaem stuck en heb ick noyt gelesen.
Hoe! ghy die waert de lust van alle jonge mans,
Wanschapen, sonder vorm, en buyten alle glans!
Wat ramp, wat ongeluck, wat gift heeft u geschonden?
Wat God heeft over u soo harden plaegh gesonden?
Ey, segh eens wat'er schort; want eyst'er iemant raet,
Die moet dan open doen de gronden van het quaet.’
‘'k En wil u, seyt de maeght, mijn onheyl niet verbergen:
Ick hebbe, waerde vrient, Cupido willen tergen,
En daer van komt my dit: eylaes! ghy kont het sien,
Ick ben aen alle kant gesteken van de biên.
Niet van een slechten swerm, maer van de slimste dieren
Die uyt Cupidos korf, en om de vrijsters swieren;
Dus, doo ghy oyt mijn vrient voor desen zijt geweest,
Geeft my doch heden raet, hoe dat men dit geneest.’
De lincker sweegh een wijl, en scheender op te letten,
En gaet hem als bedroeft ontrent de Nymphe setten;
En t'wijl sy nevens hem met groot verlangen sit,
Soo geeft hy eerst een sucht, en seyt ten lesten dit:
‘De byen, waerde maeght, die van Cupido komen,
Zijn van een vreemden aert, en boven al te schromen;
| |
| |
Sy singen wonder soet, maer steken lijdigh fel,
En naer een soeten jock soo wort'et katte-spel.
Maer als van dit gebroet een vrijster wort gesteken,
Al wat men in haer prees, dat is terstont geweken:
Haer jeught is sonder glans, haer luyster sonder eer,
En die haer eens versocht en wilse nimmermeer.
Oock kander niet een mensch de snode plaegh genesen,
Of hy moet van de kunst of van het ambacht wesen;
En schoon, dat iemant heelt het droevigh ongeval,
Noch blijfter vry genoegh, dat noyt genesen sal.’
Hier op vingh Cloris aen noch meer als oyt te schreyen,
Maer stracx de loose gast begonse wat te vleyen:
‘Ey, seyt hy, weest gerust, en stilt uw swaer verdriet,
Uw byen, lieve kint, en zijn de quaetste niet.
My dunckt ick weet'er een, die sal uw quael genesen,
Eer dat de gulde Son sal weder zijn geresen:
Maer die aen eenigh mensch sijn kunst en gunste toont,
Behoort, gelijck ghy weet, naer eysch te zijn geloont.
Wy zijn te deser tijt in alles vergeleken,
Cupidos wreede bye heeft my en u gesteken;
Ick ben van dese pijn 'k en weet niet hoe gestelt,
En ghy zijt insgelijcx aen alle kant gequelt.
Ghy kont, indien ghy wilt, mijn druck en pijne stelpen,
En ick kan heden selfs uw droeve smerten helpen;
Koom, laet ons weder-zijts gaen heelen dit gequel:
Als d'een hant d'ander wast, dan gaen de saken wel.’
Soo haest als Cloris hoort het slot van dese reden,
Soo quam'er nieuwe jeught haer rijsen in de leden;
Sy keeck den herder aen, en seid' hem: ‘waerde vrient,
Ick weet, dat een die werckt na eysch vergolden dient:
En daerom stelt het vast, soo ghy my kont genesen,
Dat ick sal uwe zijn, en ghy sult mijne wesen;
Niet voor een korten stont, maer voor den ganschen tijt,
Dat ick hier leven sal en ghy op aerden zijt.
Noch sal ick boven dat mijn vee te samen brengen,
En sal het altemael met uwe kudde mengen;
Ghy sult'er mede doen als met uw eygen goet,
Al heb ick meerder hoop als ghy, o Herder, doet.’
Dit was het krachtigh woort, dat Celadon verwachte,
En 't viel haer uyt den mont al rasser als hy dachte:
Hy neemt het gunstigh aen, hy kust sijn rechterhant,
En gaf op dit bespreck de maeght een liefde-pant.
Hy gaet daer op terstont meliss' en ruyte plucken,
Hy gaet het jeughdigh sap haer op de wangen drucken;
Hy voeght'er munte by gedopt in honigh-raet,
En op den staenden voet soo voelt de vrijster baet.
En doen hy noch een reys de knobbels had bestreken,
Soo is het groot geswel in eenigh deel geweken:
Maer als hy noch een-mael gebruickt' het machtigh gras,
Soo wiert de schoone maeght als sy te voren was.
Hier op riep Celadon: ‘Mijn loon die is verschenen,
De bubbels zijn gegaen, de knobbels al verdwenen;
Ick heb, o herderin, aen u mijn kunst getoont,
Nu is'et eenmael tijt, dat ghy my weder loont.
Nu is'et eenmael tijt, dat ick, na langh verdrieten,
Eens troost, door uwe gunst, eens vreughde sal genieten,
Gelijck de reden eyscht. Nu is'et eenmael tijt
Dat ick eens uwe ben, en ghy de mijne zijt.
Nu is'et eenmael tijt.’ Hy wou noch vorder spreken,
Maer siet, het docht hem best sijn woorden af te breken:
Daer is 'k en weet niet wat, dat ritselt in het wout,
Daer op dan Celadon sijn reden wederhout:
De Nymphen van het dorp, die hare Cloris misten,
En niet als op het lest van haer vertreck en wisten,
Die soecken over al waer datse wesen magh,
Om haer te doen verstaen het eynde van den slagh:
Om haer te doen verstaen, hoe dat de geyle jongen
Ten lesten met gewelt tot vluchten was gedwongen,
En soo was af-gerecht, dat hy niet meer en mocht,
En soo ter nauwer noot gestegen in de locht.
Maer t'wijl sy in het wout aen alle kanten sochten,
Soo vonden sy de maeght vry beter alsse dochten;
Sy vonden haer gespeel versekert van gevaer,
En noch een aerdigh quant geseten nevens haer;
Sy sien in haer gelaet een wonder groot vernoegen,
Sy sien haer boven dat de handen t'samen voegen;
En daer op treet het rot al vry wat rasser aen,
En hoort daer over-hant hoe alle dingen staen.
Stracx rijst'er dubbel vreught, en al de frissche maeghden,
Aen wien uyt rechte sucht de saken wel behaeghden,
Die boden hun geluck: en, tot een soet besluyt,
Soo vlocht het maeghderot een kransje voor de bruyt.
Maer desen onverlet, soo zijnder noch gevonden
Die, ick en weet niet hoe, hier in vertwijffelt stonden;
Daer is een stille nijt die haer in 't herte knaeght,
Om dat'et Celadon met onse Cloris waeght.
Sy wenschten van de byen wel eens gequetst te wesen,
Om door soo lieven hant daer af te zijn genesen:
Sy wenschten, maer om niet; en die het stuck benijt,
En draeght niet anders met als nepen van de spijt.
Noyt is in eenigh feest de plaets soo wel gemeten,
Of daer is eenigh mensch die qualick heeft geseten:
Het is op desen dagh en menighmael gebeurt,
Dat waer'er iemant lacht een ander weder treurt.
Pour avoir de tout, il faut avoir de cela.
|
|
Auteursrechtvrij