Alle de werken. Deel 1

[p. 899]

Een schip op een sant, een baken in zee.

Te loever, man te roer! te loever, lieve maet!

Kijck, hoe het met het schip van onsen buerman staet:

Het sit daer op een sant gegeesselt van de stroomen,
En daer en is geen hulp, hoe seer de gasten boomen;

Dus, sooder nu een wint komt dringen na den wal,

't Is seker, dat de kiel in stucken bersten sal.

Ghy, siet dan neerstigh toe, en let op uwe saken,
Een schip, op 't droogh gezeylt, dat is een seker baken;

En 't is, na mijn begrijp, geen onvoorsichtigh man,

Die op eens anders feyl de sijne toornen kan.

Veel menschen, lieve vrient, ontgingen harde slagen,
Indien sy met verstant op d'een en d'ander sagen;

Men segge wat men wil, exempels hebben kracht,

Wanneer men met bescheyt op hare gronden acht.

Daer is geen beter school de kinders aen te wijsen,
Daer is geen sachter tucht de mannen aen te prijsen,

Als dat men staegh bedenckt en vlijtigh gadeslaet,

Wat dat een ander doet, en wat'er uyt ontstaet.

Nederl.

Hy spiegelt hem sacht, die hem aen andere spiegelt.

Hy spiegelt hem met vreught, en uyttermaten sacht,

Die op eens anders straf sich van gebreken wacht.

Lat. P. Syrus:

Ex vitio alterius sapiens emendat suum.

Cato:

Multorum disce exemplo, quae facta sequaris,

Quae fugias: nobis vita est aliena magistra.

Horat. 1. Epist. 1.

Olim quod vulpes aegroto cauta leoni

Respondit, referam: Quia me vestigia terrent,

Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum.

[p. 900]

Als uw buer-mans huys brant, is 't tijt uyt te sien.

Daer is yder aen gelegen,

Hoe het sijnen buer-man gaet;

Want sijn daer verkeerde wegen,

Stracx verspreit sich oock het quaet.

Goede bueren zijn te wenschen,

Dat is vry een groot gemaek;

Maer die woont by snoode menschen,

Draeght voorwaer eert lastigh pack.

Let dan, vrient, op uw gebueren,

Let, wat dees of gene maeckt;

Want ghy sult'et wis besueren,

Soo sijn huys in brant geraeckt.

Nederl.

Quade gebueren

Moet men besueren.

Beter alleen, als qualick verselt.

Die ontrent een molen woont, bestuyft van het meel.

Lat.

Tunc tua res agitur, paries dum proximus ardet. Horat. 1. Epist. 18.

Ital.

Chi ha mal vicin, Ha mal matin.

Lat.

Ne mala vicini pecoris contagia laedant. Virg. Ecl. 1.

Hinc benè commendavit Philosophus domum à bonis vicinis.

Nunc ego verum illud verbum esse experior vetus:

Aliquid mali esse propter vicinum malum. Plant. Merc.

Engels.

When they neybowrs house doth burne, be careful of thine owne.

Ital.

Chi prattica co'l lupo, impara à urlare.

Chi tocca la pece, s'imbratta le mani.

Chi dorme co' cani, si lieva con le pulci.

Chi va al mulin, s'infarina.

Dimmi, con chi tu vai;

E saprò quel che tu sai.

Frans.

Mieux vaut estre seul, que mal accompagué.

Brebis rogneuses font les autres tigneuses.

Ital.

Quando egli arde in vicinanza, porta l'acqua à casa tua.

Alb. Gentilis tract. de Jure belli, justam causam belli suscipiendi contra Hispanum dixit habuisse Elisabetham Anglorum Beginam anno 1588. Hispano nimirum ambitione suâ rapto, Europae Monarchiam affectante, & Belgas identidem bello impetente.

Age age, inquit, Principum fortissima, nam obsistis jusstisfimè; quando & vicina tibi regio est, quae bello ardet adeoque sumum ardentis illie ignis in regnis tuis prospicere, & sentire potes, & sumo flammam proximam non ignoras, tuamque agi rem dum proximus paries ardet; nec, si quis ignis aedes coepit proximas, defensu haud facile esse quin & proximae comburantur. Vicini juvandi sunt, quia haec nostrûm ipsorum defensio, &c.