Een rotten appel in de mande, maeckt oock het gave fruyt te schande.
Pomme pourrie gaste sa compagnie.
Schoon kint, die menighmael hier vlijtigh komt geloopen
Om eenigh boom-gewas van my te kunnen koopen,
Ick moet nu danckbaer zijn, en brengen aen den dagh
Dat u en uws gelijck ten goede dienen magh.
Ick ben een oude vrou, en hebbe lange jaren
Met fruyten omgegegaen, met fruyten omgevaren;
En onder dit beslagh soo heb ick yet gesien,
Dat aen de teere jeught ten goeden kan gediên:
Daer magh geen rotte peer in onse manden wesen,
En wat'er niet en deught, dat dient'er uyt gelesen;
Want is'er yet geblutst of andersins besmet,
't Is seker, dat het quaet zich veerdigh overset.
Is 't niet een seltsaem dingh! veel hondert gave peeren
En konnen noyt het rot uyt eenen appel weeren;
Maer is'er slechts een vrucht in eenigh deel geschent,
Die treckt tot haer bederf al wat'er is ontrent.
Een druyf, die vunstigh is, die kan een tros bederven,
Een schaep, dat vyerigh is, dat doet een kudde sterven,
Een brant-aer in den schoof besmet het gansche zaet;
Soo vruchtbaer, weerde maeght, soo vruchtbaer is het quaet!
Wel, zijt ghy dan geneyght om niet als goet te leeren,
Wilt boos en dertel volck van uw geselschap keeren;
Want hoe dat schoon gewas is van een sachter aert,
Hoe dat'et lichter smet, en naeuwer dient bewaert.
Guicciardin in sijn boeck, het welck hy sijne uren van vermaeck genoemt heeft, seyt dat'er is een sonderlinge en vaste kunste om yemants innerlicken aert en eygen wesen sekerlick te kennen, en dat (soo hy aldaer verklaert) indien men neerstelijck let met wat geselschap hy veeltijts omme-gaet:
Die zijn terstont gepaert;
als Cicero in den persoon van Cato eertijts seyde, dewijle de nature altijt na haers gelijcke is hellende; en daerom seyt het Spaens spreeck-woort seer wel op dese gelegentheyt:
Dizir te he lo que haras.
Seght ons, met wie dat ghy verkeert,
Soo heb ick uwen aert geleert.
Quaet geselschap te schouwen is daerom een van de noodigste saken in de opvoedinge der jonckheyt: en hoe schadelick het selve is, kan onder andere daer uyt werden afghenomen, dat David een man na Gods herte, en Salomon de wijste van alle Vorsten, beyde dese materie de eerste plaetse in hare schristen hebben gegeven. David in sijnen eersten Psalm, en Salomon