Zedighe sinne-belden ghetrocken uyt den on-gheschreven boeck van den aerdt der schepselen

[p. 290]

95. Sinne-beldt.

Den Uyl behaeter van het licht,
Is 't voor-beldt van een boose-wicht.

DEn nacht-bekrijscher Vyl, beweener van de schimmen,
Wîens licht-behaetich-ooch den duyster kan door-glimmen,

Gesel van dieverij, aen-leyder tot het quaet,

Dat door den duyster wordt bedeckt en straff'-loos gaet.

Hy is den nacht-vriendt, en den listigen vlieger,
En van het kleyn-gediert' den listign bedrieger,

Het welck hy inden slaep by nachte licht verrast,

En in sijn gragge maegh begraeft, en niet veel past

Op vyandtschap, waer door de vogels seer verbolgen
Hem steken uyt den aerdt, en doodelijck vervolgen;

Als hy sich in een hol des daeghs versteken heeft

Al waer hy by den roof des nachts gestolen leeft.

[p. 291]

 

Waer uyt dit Sinne-beldt ons zédich wilt bethoonen

 

Dat daer meer uylen sijn die op den roof hier woonen,

 

En vliegen uyt by nacht, behaeters van het licht;

 

Die hun boos-daedicheydt verbergen aen 't gesicht

 

Der menschen; om dat zy hun quaede wercken blaemen

 

Gedwongen uyt den aerdt, en sich daer over schaemen,

 

En waenen on-gesien van straffen vry te gaen;

 

Om dat zy in den nacht zijn on-bekent gedaen.

 

Leert sondaer, leert al hier de boosheydt te behaeten:

 

Al waer 't dat anders niet ons dwongh het quaedt te laeten,

 

Als dat men selver schaemt het quaedt-doen in het licht,

 

Daer d'oeffeningh van deucht in 't openbaer, ons sticht.

Vermeerderingh op 't selve.

Den boosen uyt eenen in-genomen haet tegen het licht, vlucht voor het selve als voor den ont-decker van sijn boosheydt, hier in niet on-gelijck aen den Uyl, oft om bequaemer sijn quaedt uyt te wercken, oft om het selve beter te bedecken ende alsoo straffeloos in het selve te vol-herden. Dit bevestight den H. Joannes seggende: ^(a) Het licht is inde wereldt gekomen ende de menschen hebben de duysternissen liever gehadt dan het licht: uyt wat oorsaeck? want, seght hy, hunne wercken waeren quaedt: Voorder besluytende allen die quaedt doet, die behaet het licht, en hy komt tot den lichte niet, op dat sijne wercken niet bestraft souden worden. Maer om dit beter te verstaen soo dient onder-socht, wat dit voor een licht is, dat den boosen behaet en liever de duysternisse verkiest? om uyt ons Sinne-beldt niet te gaen, souden wy het sonne-licht wel dienen te verstaen het welck door sijn helle claerheydt het slap gesicht der Uylen meer verduystert als licht geeft, waer om zy de duysternissen met een kleyn maen oft sterr'-licht veel liever hebben: soo van gelijcken, al konnen onse men-

(a) Ioan. 3.

[p. 292]

sche-gelijcke Nacht-uylen de sonne wel gedoogen inden dagh, als het licht hun niet beletten sou in hun boose wercken: soo behaeten zy de Sonne van rechtveerdigheyt, die al hier in eenen verhevender sin wel verstaen wordt, het welck naer den letter-sin van S. Ian boven blijckelijck is: want als is 't dat den Philosoph Aristoteles de oogh-sienelijcke Sonne den Vaeder vande Natuer noemt, met meerder recht, magh ick de Sonne van recht-veerdigheydt den naem vereeren van de Moeder van alle goedt, die, al schijnen haer de menschen lief te hebben, om dat zy van den hemel af-gedaelt is, doch siende dat zy vande menschen soo quaelijck ont-haelt soude worden, daer de waerheydt vertreden lagh op de straeten en zy niet binnen moght komen, daer is zy te rugghe ghekeert en van verre blijven staen. De boose behaeten dan het licht van recht-veerdigheydt gelijck den Uyl het dagh-licht, om dat zy beyde dief-achtigh zijn, behalven dat den on-recht-veerdighen mensch sich selven eene duysternisse maeckt om in sijn hertneckige boosheydt te vol-herden ghelijck den Apostel seght ^(b) hebbende 't verstandt met duysternisse bevangen vervremt van Godts leven door de on-wetentheyt die in hun is, niet willende her-kennen noch aen-nemen het licht van recht-veerdigheydt dat Godt ons toe-gesonden heeft, en alsoo niet souden tot kennisse komen vanden grouwel hunder booshéden en sich mochten bekeeren inden duyster die zy selver zyn, sou mogen begraven blijven, om alsoo de gherechtighe straffen te ont-komen: doch te vergeefs.^(a)

(b) Ephes. 4.

(a) Isa. 59.