Zedighe sinne-belden ghetrocken uyt den on-gheschreven boeck van den aerdt der schepselen

[p. 242]

79. Sinne-beldt.

De spelen over langh ghespelt,
Die worden noch ten thoon ghestelt.

DAt dese Wereldt is een schouw-borgh vande Spélen,
En wonder daeden, die al hier, naer Godts bevélen,

Van jeder op sijn' tijdt eens moeten sijn gespelt,

Waer toe Godt, d'Engelen en menschen zijn gestelt

D'aen-schouwers, die daer van hun oordeel sullen geven
In 't eynde van het spel, met 't sluyten van het leven:

Wanneer den Rechter hun beloont met prijs oft straf,

Naer dat hun rolle is in 't Spel, geloopen af.

Elck mensch heeft sijn partij'; en die moet hy betrachten
Te spélen naer den aerdt, noch moet niet anders achten

Wat dat een ander spelt, oft wat hy spelen moet,

Al waer 't een' Koningh oft een boer 't waer even goedt.

[p. 243]

 

Godt siet niet wat gy spelt, maer hoe gy u kont voegen,

 

Als boer naer sijnen aerdt, tot jeders wel-genoegen,

 

In sijn een-voudigheydt, onnoosel en oprecht:

 

Godt prijst soo eenen boer, die Koningen we'er-lecht,

 

Die in hun ampt niet wel vol-déden aen hun' lasten,

 

Noch op 't gemeyne goedt van d'onder-daenen pasten.

 

Doch dat ons zedigh dient, in 't spelen op 't tonneel,

 

Dat 't spel altijdt soo blijft het selve in 't geheel:

 

Wy zijn nu in 't verloop van sestien-hondert jaeren

 

En heden speltmen noch de spelen, die doen waeren

 

En die daer de partij van eenigh spelder had

 

Die wordt in den persoon van andere her-vat.

Achter-vogh op het selve.

HEt en gheschiedt niet uyt de on-bevleckte Wet des Heere die de zielen bekeert; dat de menschen oordeelen wat goedt is oft quaedt, wat eerelijck oft wel wat on-betaemelijck is, maer wel uyt de verkeerde manieren van doen der boose, 't Is seker dat den bedorven aerdt der menschen is noch den selven van die nu noch zijn en van die eertijdts geweest zijn, ende vervolgens vande selve gheneghetheydt sullen ghevonden worden die ons volghen moeten uyt den bedoreven aerdt door de sonden, die eens bedorven noyt meer sal gebetert worden, maer dient ons nu tot oeffeningh der deughden met de mede-hulpende gratie Godts: soo seght den Wijsen-man: ^(a) Wat isser dat geschiedt? het géne noch te doen is: daer en is onder de Sonne niet nieuws, maer menschen volghen menschen uyt hunnen bedorven aerdt vande selve ghenegentheydt, bedorven in manieren en ghewoonte, die de

(a) Eccl. 1.

[p. 244]

selve aen-nemen, daer de andere voor hun, mede vervuylt waeren, even eens gelijck de Oude Tragedien van Plautus en Terentius oft van andere Poëten, die noch gespelt worden, altijdt de selve zijn en op de selve manieren verthoont worden, gelijck zy gespelt zijn gheweest van over soo veel jaeren, alleen met dit onderscheyt, dat gelijck voor desen tijdt de selve rollen ende personagien uyt-gevoert wierden, de selve nu noch door de tegenwoordige, en al-soo en valter niet nieuws voor onder den hemel: want gelijck ons voor-saeten, hun partijen van Hooverdigheyt van Nijdigheyt, Gierigheyt &c. gespelt hebben, soo wy die hun volgers zijn, spelen oock al de selve rollen: en al zijnder oock partijen van deughden, en dat zy uyt-ghegeven worden naer de bequaemigheydt der persoonen soo zijnder weynigh te vinden die deughden vertoonen, om dat zy al om bedorven van aerdt zijnde, meer gheneghen zijn tot het quaedt als tot het goedt, te meer om dat de nijdigheyt des duyvels hebbende de Deught uyt-ghejaeght ende ghebannen vanden Theater oft schouw-borgh van dese werelt, die de vlucht nemende tot den hemel, liet door haestighe verslaegentheydt haeren mantel vallen, waer mede nu de spelders hunne boosheydt eerelijck vercieren. En daerom maecken wy hier van goede spelders gheen vermaen, om datter weynigh uyt-verkoren sullen gevonden worden: want ghelijck het blijckt uyt het Evangelie datter veel gheroepen zijn maer weynigh uyt-verkôren: als dan het spel sal geeyndight wesen inden dagh des Oordeels, dan sal het blijcken hoe luttel daer sullen met prijs beloont worden ten op-sicht van het on-talligh getal dat door de eeuwige straf des viers sal verwesen worden.