Zedighe sinne-belden ghetrocken uyt den on-gheschreven boeck van den aerdt der schepselen

[p. 91]

XXXI. Sinne-beldt.

De Son verduystert voor 't gesicht,
En heeft daerom geen minder licht.

ICk sagh de Sonne lest met wolcken over-trecken,
Die quaemen haeren glans met duyster vloers bedecken;

Maer daerom niet te min, haer licht bleef in 't geheel.

Al wierdt den uyt-schijn wat bedeckt voor eenigh deel;

Doch niet soo saen den windt de wolcken had verdreven,
Oft siet soo daedelijck de Sonne weer her-leven

In haeren schoenen glans van 't aenghenaeme licht,

Die 't voedtsel is van d' aerd', en vreught van ons gesicht.

Dus sietmen dat de Son, des avondts gaet vertrecken,
En eer zy onder-gaet, eerst waeter sal op-wecken.

Het welck in wolcken sal gaen drijven door de lucht;

Waer achter zy haer berght tot dienst van 't noodighe vocht:

Op dat het aerdt-rijck sou doer douw' en reghen groeyen,
En soo in over-vloedt tot alle vruchten bloeyen;

Die anders bleef verdort door heeten sonne-schijn,

Soo dat zy onder-menght van voght en wermt' moet zijn.

[p. 92]

 

Soo ick hier zedigh wil, een deughdigh mensch verthoonen?

 

Merckt dan, hoe inde deught niet minder straelen woonen:

 

Als in de claere Son: maer eenen mensch van deught,

 

Die inden over-vloedt van vruchten sich verheught,

 

Tracht door oyt-moedigheydt sijn straelen te bedecken,

 

En eerder traene-nat tot vruchten te verwecken;

 

Doch even wel den glans van deught slaet ergens door,

 

Waer mé hy tot de Deught aen jeder geeft een spoor.

Voorder op het selve.

VVIe en sal met my niet spotten, als ick de schoone perel vanden hemel, dat mirakel van de wereldt, de Sonne, segh ick, met al haeren glans van soo veel blinckende straelen, wil verghelijcken by d'oyt-moedigheydt; waer door den oydt-moedighen, sich selven veracht ende verfoeyelijck maeckt aen alle de hooghen trotsche gesiende des wereldts. Nochtans zy is een deught die by naer niemant ten vollen verstaet, ende daer om ten hooghste wordt veracht: die soo noodig is, dat daer geen deught sonder haer te bekomen is ende met haer geen on-deught te vinden is, ende soo veel on-breckt jemandt aen heyligheydt als hem on-breckt aen oyt-moedigheydt; soo dat den voort-gangh in de loop-baen des deughts niet anders en is als de naerderingh ende toe-gangh des oyt-moedigheydts: dus dat ghy voor soo veel heyligher zijt, als ghy oyt-moedigher wordt. Loop ick dan soo verr' buyten den wegh, als ick de oyt-moedigheydt neven de Sonne stel? Wat geeft ons de Sonne? verlichtingh in den duyster. Wat gheeft ons de oyt-moedigheydt? de kennisse van ons selven in den duyster van ons bedorven natuer. Wat baet doet ons de Sonne? dat zy den reghen op-haelt, het aerdt-rijck

[p. 93]

ververscht, verwermt, en met een woordt een voedtster is van alle vruchtbaerheydt. Wat doet de oyt-moedigheydt minder, als gy door haer u selven licht kent, u selven beschreydt over u boosheden, u hert verwermt in goddelijcke liefde ende met een woordt het selve bequaem maeckt tot alle vruchten der deughden? Kont gy dan, noch jet anders aen-wijsen in de Sonne? (om kort te maecken) Ick sal 't u oock in de oyt-moedigheydt bethoonen. Sy is de goddelijcke deught van Godt als eene Sonne onder de deughden gemindt; al die haer bemindt, wordt Godt aen-ghenaem, ende verwerft van Godt sijnen zegen: Humilibus dat gratiam: den oyt-moedighen gheeft hy gratie. Sonder de welcke wy niet en zijn, noch jet vermoghen als uyt ons selven al waer het maer een goedt gepeys: al dat wy uyt ons selven hebben, is eenen sleep van bedorventheydt ende ellenden, die ons niet alleen bewegen maer dwinghen tot de oyt-moedigheydt: hebben wy dan jet door Godts gratie van Godt ontfanghen? sullen wy daer op het hooft inde locht steken? Quid habes quad non accepisti? Wat hebt ghy dat ghy niet ontfanghen en hebt? Hebt ghy het ontfanghen, waer op glorieerde, als oft ghy 'y niet ontfanghen en had? Siende sekeren School-meester sijnen leer-jongh op sijne wetenschap ende geleertheydt stoefen: berispen hem in deser voeghen, het goedt en is in het groot niet, maer het groot is in het goedt. Al dat wel ghedaen wordt, dat is groot en glorieus; maer al dat groot is, en is daerom niet terstondt goedt en prijsbaer, en selden daer van versekert, het recht van versekeringh van glorie, heeft alleen de oyt-moedigheydt.