Logo DBNL
De on-ghemaskerde liefde des hemels (1686)

De on-ghemaskerde liefde des hemels

(1686)–Joannes à Castro–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Voor-redene tot den leser.

GOet-gunstigen Leser: heb ick niet redenen genoch, als ick sien, den redelijcken mensch, soo on-redelijck vande redene af-geweken, dat ick hem den dwaesen wel sou moghen segghen, daer David af-spreckt: dixit insipiens in corde suo, non est Deus. den dwaesen heeft in sijn hert gheseyt daer en is geenen Godt+: ick gheloof datter veel met den mont beleyden, datter eenen Godt is, maer van herte anders ghevoelen: hunne wercken bethoonen ghenochsaem van wat gheloof sy zijn. Wie en sal sich niet verwonderen, siende den handel der menschen, die gheloovigh gherekent willen zijn, en doen, datse doen? waer is hunne redelijckheydt? waer is hunne wijsheydt? waer is hun Gheloof? is't dat sy segghen datter eenen Godt is, die het hooghste, on-eyndigh, ende on-veranderlijck goet is, dien hebbende al en hadden sy met het minste van het tijdelijck, souden ten hooghste gheluckigh zijn: dien on-brekende, al besaeten sy de heele werelt met alle haere eere, rijckdomme wellusten, en alles dat sy ons soude moghen aen-dienen, noch souden sy de elendighste des wereldts moeten gheacht worden: en daer het wereldts goedt met soo veel sorgen moeyt, en arebeyt moet gekoght worden, en selden bekomen wordt, daer het hemels goedt, Godt selver, gheschoncken wort als voor niet, sonder gelt, sonder eenighe wisselingh, alleen voor het begeren des selfs: wie en sal niet verslaegen staen, siende de sorghen, ernsten, en arebeyt, die de menschen te werck stellen, op hope alleen

van het tijdelijck goedt? hoe veel en zijnder niet, die niet soo seer behertighen als gelt en goet te bekomen, die den Godt der rijckdommen Mammon als af-godisten ghewilligh dienen, die hun meer over-laeden sal met sorgen, als verlichten? de eertijtels, weerdigheden, edeldom worden bemint, die als eene schaduwe verdwijnen: wat isser eydelder? de wulpsche geyligheydt des vleesch wordt ghesocht, die u met naer-berouw sal doen verlêen, wat isser vuylder en verfoeyelijcker? de wereldt, het vleesch, en duyvel u doodelijcke hooft-vijanden houwt ghy voor vrinden, wat isser schaedelijcker? ja dat meer is, het haetelijckste wort gesocht, ende de alder-beste liefde en wordt niet bemindt. De liefde, die ons gheschaepen heeft, ende gheschaepen onderhouwt, ende onder-houwen met soo veel voor-deelen begunstight ende verrijckt, ende deughden-rijck ons belooft het hemels Rijck, die te beminnen; wat isser weerdigher? ende niet teghen staende, die liefde en wort niet bemindt, die Godt selver is, die alles heeft voort ghebracht, met vol-maecktheydt, schoonheydt, soetheydt ende goedtheydt: en sulcken liefde en wordt niet gemindt, die daer-en-boven de voldoeningh is van ons wenschen, de ruste van ons willen, het eynde van ons betrachten: ach on-weerdighe saeck! dit bevroedende onsen Iacobonus eenen Discipel van onsen H.V. Franciscus eenen man van groote heyligheyt, eenen uyt-laccher ende smaeder des wereldts met alle haere eydelheydt, en konde sijne traenen uyt innelijcke droefheydt niet wèer-houwen, maer uyt-loopende door de stadt, suchtende ende met ghehueyl weenende, met alle teeckenen van mis-baer; ghevraeght zijnde wat oorsaeck hy hadde van sulcken on-gestuymighe

droefheydt, en over-tolligh suchten, weenen en claeghen; dede hem jemandt leet oft on-gelijck? sy souden hem helpen, 't was te vergeefs gevraeght, daer den ghevraeghden niet en antwoort; want de over-tollighe droefheydt, weer-houwde hem de tongh van spraecke. Niemandt vermoght hem te troosten, die niet wilde ghetroost zijn; maer overwonnen door de ghebeden van vele, naer diep-hertighe versuchtinghe, borst uyt met een droevighe stem, seggende; ghy lieden eyscht my af de redene van mijn droevigh weenen; wat kander droeffelijcker zijn en met bloedighe traenen weerdiger beklaeght, als dat de liefde niet bemindt en wordt?

Wat en betaemt dan niet ghedaen te worden om den mensch te beweghen tot Godts liefde? wat boecken konnen daer toe ghenochsaem geschreven worden? wat beweegh-redenen daer toe bequaem om voor te stellen? en even wel met alles datter geleert, gheschreven, vermaent, ende verkondight wordt, soo sietmen noch dat het tijdelijck goedt meer behertight wordt, ende dat daer niet minder gesocht noch bemint en wordt, als dat het alderminnelijckste is, dat Godt selver is, het eenigh goedt van alle goedt. Hier toe wilde ick wel allen de menschen beweghen, al waer't oock met den saelighen Iacobonus met misbaer en weenende vermaeninge: dan verhope dat dese weynighe, doch crachtighe Beweegh-redenen, dat sullen vermogen met de mè-werckende gratie Godts: waerom ick (kennende dat de liefde en haet het aldermeeste verweckt worden, uyt de kennisse der saecken; de welcke, niet soo seer uyt den uyt-wendigen schijn der selver, moet bespeurt worden, voor die niet willen bedroghen zijn) raede jeder niet naer de oogh te

oordeelen maer naer de waerheydt.

Hier toe heeft ons over eenige jaeren den Eerw. Pater Adrianus Poirters, voor-gestelt het Masker vande VVereldt, waer in hy seer claer is aen-wijsende, het groot bedrogh datter schuylt, onder het aen-lockigh gelaet vande uyt-wendighe schoonheydt des werelts: on-ghetwijfelt, om dat hy de menschen verhoeden soude voor het bedrogh; op dat sy souden uyt hunne ooghen sien ende kennen de on-gestaedigheydt van het tijdelijck goedt, daer-men soo

om sorght en slaeft, sy een beter goedt souden besorgen, dat standt-vastiger soude zijn, dat hun geene dieven konden ont-stelen, noch van motten met traegen tandt door-knabbelt, oft van roost verteert worden, het welck sonder arebeydt bekomen, ende als voor niet ghegeven wordt: en al is het saecken dat uyt sulcken bethooningh van bedrogh ende kennisse van dien, de menschen met redene behoorden eenen af-keer, ja eenen haet te draeghen aen sulcken goedt dat bedrieghelijck is, en on-getwijfelt, daer veele de wereldt met haere ghemaskerde vuyligheyt om verfoeyt ende veracht hebben: soo is 't nochtans, datmen noch heden-daeghs siet een groot deel vande menschen, met sulck eenen verblinden drift het tijdelijck goedt betrachten, als oft het waer het eenigh eynde daer sy toe gheschaepen zijn: niet tegen-staende dat sy weten hoe moeyelijck 't selve is om te bekomen, hoe gevaerelijck te besitten en hoe quaelijck dat kan bewaert worden, ende eyndelingh moet verlaten worden gelijck ons David betuyght: quoniam cum interierit, non sumet omnia, neque descendet cum eo gloria ejus: want als hy sal vergaen. soo en sal hy niet alles mede-nemen, noch sijne glorie en sal met hem niet afdaelen.+ Dese verblindtheyt

wordt wel het alder-meeste veroorsaeckt door het noodigh behoef des lichaems, die daerom den arebeyt niet naer sullen laeten in het besorghen van het tijdelijck, om dat sy, hoe wel sy weten de groote moeyelijckheydt, om dat te bekomen, en on-gestaedigheydt, om dat te besitten en te genieten, weten oock wel dat sy daer sonder, niet wel soude konnen leven: doch niemandt moet sich in-belden, dat als wy het hert der menschen soecken af te trecken van het tijdelijck goedt; dat willen leeren dat eenen mensch niet sou mogen besorght zijn voor het ghewin van sijn daeghelijckx broot, daer hy oock daegelijckx moet om bidden, 't sy dat hy rijck is, oft niet: want de rijckdommen en souden hem niet lichaemelijck konnen voeden, soo Godt de handt sijns zeghens wilde sluyten, daer hy de Velden mede jaer-lijcks Graen-rijck maeckt: dan 't is om te leeren dat desen drift van't tijdelijck te besorghen, soo moet gemaetight zijn, dat hy de eerste plaetse niet en neme; want onsen leer-meester Christus willende ons van over-tollighe sorghe ont-lasten, seyde; quaerite primum regnum Dei & justitiam ejus & haec omnia adjicientur vobis. Soeckt eerst-mael het rijcke Godts ende sijne recht-veerdigheydt, ende alle dese dinghen sullen u toe-gheworpen worden.+ Aen-merckt dit woordeken eerst-mael, het welck ons aen-wijst datmen naer de sorghe van het hemels-rijck, noch wel magh den noodt druft des lichaems maetelijck besorgen, soo nochtans dat die sorge, ons soo niet en bekommere, dat wy onse Ziel soude vergeten, als wy voor het lichaem wercken en sorghen. Uyt sulcken overtollighe sorghe voor de noodtsaeckelijckheydt des lichaems, ende dat wy de Goddelijcke voor-sie-

nigheydt niet ghenoch toe betrouwen, die ons behertight als eenen Vaeder sijne kinderen, ende weet dat wy sulcx alles van noode hebben; soo geschiet het, dat wy het tijdelijck voor-stellen ende minder acht nemen op onse Saeligheydt die in het onder-houwen vande Goddelijcke gheboden gheleghen is, ghelijcker gheschreven staet; si vis ad vitam ingredi? serva mandata: wilt ghy in het leven gaen? onder-houwt de geboden:+ onder welcke gheboden het eerste en het meeste ghebodt is: diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo etc. Ghy sult den Heer uwen Godt lief hebbe uyt heel uwe Ziele etc.+ Maer om dat den lichaemelijcken noodt van den sinnelijcken mensch, die niet en verstaet wat vanden gheest is, ghevoelijcker is dan den noodt vande Ziele, om dat hy van het sienelijck beter kennisse heeft als van het geestelijck dat hy niet en siet; soo staet hy wel toe door her-vaerentheydt dat het tijdelijck bedrieghelijck en on-ghestaedigh is; doch even wel en wilt hy niet af-staen van het selve te besorgen met alle ernstigheyt, om dat hy weet dat het hem dienstigh ende noodigh is, sonder het welcke hy niet en kan door de werelt raecken; laetende dan den mensch in eene maetighe sorge voor het tijdelijck; soo is't dat ick voor heb, neven den Eerw: Pater Adrianus Poirters, die met de vis-galle van het on-gestaedigh ende verganghelijck werelts goedt, tracht de blindtheydt der menschen te genesen, als hy hun het werelts Masker ontdeckt: om soo veel my moeghelijck is met aen-genaeme soetigheydt voor te stellen De on-gemaskerde Liefde des hemels, dat is de waere liefde het on-bedrieghelijck goedt, Godt selver, die het oorspronckelijck goet is van alle goedt, ende wetende, dat van het on-

bekent,

geene begeerte is, en Godt, die niemandt siet oft oyt ghesien heeft in dese wereldt, ghelijck hy selver betuyght segghende, non videbit me homo & vivet, den mensch en sal my niet sien, en leven: daerom oock minder kennisse van Godt heeft, ende vervolgens minder liefde: hier toe dan soo heb ick betracht de bequaemste baenen te openen, om toegangh te hebben tot de kennisse van het waerachtigh ende on-veranderlijck Goedt, om dat den mensch dat kennende, het selve sou beminnen, beminnende eens moght besitten, en besittende genieten in eene eeuwigheydt, tot welcken eynde ons crachtelijck sullen dienen dese Beweegh-redenen, die niet anders en besluyten dan datmen Godt moet lief-hebben: soo dat dit Boecxken niet anders en leert oft voor-stelt dan Godt moet bemindt zijn, en misschien sullender wel eenighe zijn, die van het hemels manna sullen walgen, oft met de discipelen vanden H. Ioannes Evangelist, die in sijnen ouwen dagh, hun gheen ander vermaeningh dede als vande liefde: hier over als verlëet, vraeghde hem waerom hy hun altijdt 't selve seyde? die hun wel antwoorde segghende; dignam Ioanne sententiam, praeceptum Domini est; & si solum fiat, sufficit: 't is eene sententie vveerdigh aan Ioannes, want het is Godts ghebodt, 't welck soo 't alleen gheschiet, het is ghenoch.+ En laet u dan niet verlëen, niet anders hier te lesen als van liefde: sy is alleen ghenoch ter Saeligheyt hoe wel sy noyt te veel kan gheplogen wesen, Gheniet dan goedt-hertigen Leser dese mijne leste schriften van mijnen ouwerdom, sy en segghen niet als liefde en daerom oock weerdigh aen Ioannes.


Vorige Volgende