Weet ik veel

[p. 73]

Buitenshuis

I

Om de vakantie van de kinderen extra-luister bij te zetten, heb ik indertijd voor drie weken mijn huis geruild met een vriend in Haarlem, zodat ik sinds kort uitzie op den Hout, waar Nurks placht te wandelen in de vruchtdragende jaren van de heer Beets. Bij de inboedel behoren een grote, zwarte hond en een op kolonel Blumb gelijkende kat, die zich tijdelijk naar mijn luimen hebben te voegen. Voor de kat levert dat in het geheel geen problemen op, want zij is al bejaard en heeft onder het motto ‘het zal mijn tijd wel uitduren’ klaarblijkelijk afgezien van de bewogen kantigheid, die het leven van Multatuli zo compliceerde. Onmiddellijk erkende zij ons als het nieuwe regime, waarmee zij vadsig begon te collaboreren, nooit helemáál content, maar toch altijd klaar voor een verharend kopje of enig uit een goeddeels versleten motor komend gespin.

Die hond toonde heel wat meer karakter. Hij heet Thel en werd pas onder onze hoede achtergelaten, nadat zijn echte baas een uitvoerige schriftelijke gebruiksaanwijzing had overhandigd. Dit belangrijke stuk bevatte onder meer de machtswoorden, die, als we ze uitroepen, ten gevolge hebben, dat het dier zich in mand, keuken of tuin begeeft, languit op de grond gaat liggen, of de geestelijke voorbereidingen tot een avondwandeling in het bos treft.

‘Er staat alles op wat je weten moet,’ besloot mijn vriend. Toen gaf hij ons de hand en verliet het huis, waarin wij zouden resideren.

Terwijl de kat al op mijn schoot kroop, maakte zich van de hond een diepe ontroering meester. Hij liep haastig naar het venster, legde zijn enorme voorpoten op het schrijfbureau en keek zijn eigenaar na met een scheve kop, waarbij hij een zacht, radeloos gejank uitstiet. Toen dat enige tijd geduurd had, sprong hij weer op de vloer, galoppeerde de twee kamers door en liep naar het

[p. 74]

einde van de achtertuin, waar hij in het struikgewas verdween. Even later zagen wij hem tussen de rozen van de buurman lopen, steeds in draf en met de verbeten ernst van iemand, die een duidelijk omlijnd doel nastreeft.

‘Thel, thuiskomen!’ riep ik, helemaal van binnen uit en dus buiten het lijstje om, zodat het in het minst geen uitwerking had. Mijn vrouw nam haastig het manuscript ter hand, doch het opstel bleek in weglopen niet te voorzien. Klaaglijk bleven wij zijn naam roepen, wel een half uur lang. Toen zaten we verslagen in de nieuwe serre en begonnen te overwegen of de Haarlemse politie het gek zou vinden als we opbelden met het verzoek een hond op te sporen, doch hard bonzen op de voordeur maakte een eind aan dat plan.

De hond deed het met zijn kop. Welke ondergrondse wegen hij benutte om van de tuin op straat te komen weet ik niet, maar latere reconstructies hebben in elk geval uitgewezen, dat hij de hele weg, die zijn baas gewoonlijk gaat, heeft afgesnuffeld en pas is teruggekeerd toen de vruchteloosheid van zijn streven vaststond.

‘Lieve hond,’ zeiden we getroffen.

Maar hij keek onnoemelijk melancholiek naar ons op en heeft een dag lang peinzend in zijn mand gelegen. Toen hernam het leven zijn rechten en nú springt hij al kwispelstaartend op tegen mijn vrouw en gehoorzaamt prompt als zij de gangbare bevelen geeft. ‘Vooruit, in je mand, Thel,’ hoor ik haar roepen. En als ge nu weet, dat mijn eerste verloofde zo heette, zult ge begrijpen hoe wonderlijk mijn leven daarginds in Haarlem voortrolt.

II

Vrouw en kinderen waren reeds bij het krieken van de morgen, op hoop van droogte, de natuur ingetrokken met het doel, ergens in een duinpan, de thuis gereedgemaakte broodjes-van-gisteren te nuttigen. Heel alleen lag ik dan ook op bed en droomde, dat ik onder een enorm stuk graniet werd bedolven. Zó luid kermde

[p. 75]

ik om hulp en bijstand, dat ik er zelf wakker van werd en de oorzaak van mijn kleine ochtendmerrie kon waarnemen: de hond stond met zijn machtige voorpoten op mijn borst en keek mij belangstellend in het gezicht.

‘Een St Bernard,’ dacht ik even en wilde al naar het cognacvaatje tasten, maar toen was ik definitief terug uit de bergen en beval: ‘Thel - af!’ waarop de hond weer op de vloer sprong en kwispelstaartend een zacht sympathie-gehuil begon uit te stoten.

Nu zijn mijn eerste stappen in de morgen altijd een beetje wankel. Voeg daarbij een pas geboende slaapkamervloer en ge zult u misschien kunnen voorstellen, dat de manshoge sprongen, waarmee de hond mijn terugkeer in het leven vierde, ten gevolge hadden, dat ik tussen bed en wastafel tweemaal languit kwam te vallen en beide keren zijn natte, warme tong liefkozend over mijn gezicht voelde.

‘Koesjt! Af! Weg!’ riep ik, maar dat waren allemaal woorden, die voor hem geen levende inhoud hadden, omdat ze niet voorkomen in het beknopte vocabulaire, waarmee hij zich op reis in de mensenwereld behelpt. Plat op het zeil zittend met zijn poten op mijn schouders, voelde ik me als Alibaba, die zich ‘sesam sluit u!’ niet meer te binnen brengen kan, maar gevlucht in de badkamer, viel me plotseling in, dat je ‘down!’ moest roepen om hem te doen bedaren.

Met dit woordje toegerust kwam ik even later beneden, improviseerde enig ontbijt en leerde van de gangklok, dat ik hard moest lopen om die afspraak van elf uur in Amsterdam te halen. Toen ik mijn jas aantrok maakte zich van de hond echter een mateloze geestdrift meester.

‘Nou gaat die meneer fijn met me in het bos wandelen!’ dacht hij en het water liep hem zichtbaar om de tanden, omdat hij zich al die bomen tegelijk voor de geest haalde.

‘Nee, we gáán niet uit!’ zei ik. Stommer kon het nauwelijks - want hij verstónd natuurlijk alléén maar het woordje ‘uit’ en meende dus te goeder trouw, dat zijn opgeschroefde verwachting gehonoreerd zou worden.

Zo kwam het, dat de deur nog geen decimeter kierde of hij was al

[p. 76]

buiten, sprong met al zijn poten tegelijk van de grond, beet in de lucht, wierp zich op zijn rug, nam een slok modder, rende vooruit, keerde weer terug en vond het leven één onbedaarlijk feest.

‘Thel, kom hier!’ riep ik. In de verte bleef hij met scheve kop staan, maar toen ik op een sukkeldrafje naar hem toeliep, zag hij er weer een van mijn kostelijke practical jokes in en rende er vandoor of we definitief tot nalopertje hadden besloten.

Een kwartier later had ik hem weer binnen. Die trein was verspeeld, maar met de volgende kon ik de Mokumse meneer misschien ook nog wel tijdig vatten. Haastig wandelde ik de laan af, sloeg de hoek om en zag in de verte het wachthuisje van de bus. ‘Als-ie nú nog niet voorbijrijdt dan haal ik 'm...’ dacht ik en zette er de looppas in. Ja hoor - ik was er, daar kwam die bus juist aan en...

Bij het huisje stond de hond. Hij kwispelstaartte wél, maar zijn blik was een beetje onzeker en verlegen - als van iemand, die niet zeker weet of hij welkom is.

‘Sufferd!’ zei ik tegen mezelf. ‘Je hebt 't ráám opengelaten...’ En ik legde mijn hand op zijn kop en liet de bus vertrekken - in de zekerheid, dat de góden vandaag hun goedkeuring aan die Amsterdamse afspraak niet wilden hechten.

‘Kom Thel - we gaan uit!’

Samen trokken we het bos in, waar de bomen hem angstig zagen naderen...