Tussen mal en dwaas & Klein beginnen

[p. 206]

De grote mensen

I

Toen ik om een uur even thuiskwam, zei mijn zoontje stralend: ‘Ik krijg vanmiddag een taartje. Van Kees.’

Aan taartjes is hij namelijk verslaafd. Als we ze in huis hebben, zit hij, met zijn armpjes op tafel, soms een uur lang dromerig-verzonken naast de schaal en bepaalt in lange, montere alleenspraken alvast de keuze die hij doen zal als zijn moeder straks een sein geeft. Vandaar zijn stralend oog bij het door Kees, een vriendje uit de straat, opgeroepen vooruitzicht.

‘Kies maar een mooie,’ raad ik.

Maar aan het eind van de middag vind ik hem op het stoepje voor Kees' huis met de verslagen gelaatsuitdrukking van iemand die allerminst een taartje heeft gekregen.

‘Ze hádden ze wel,’ zegt hij treurig, als ik voor hem sta, ‘maar ik kreeg er geen.’

‘Waaróm niet?’ vraag ik en voel enigszins gechoqueerd dat er een hete drift in mij opstaat. Hij haalt zijn schouders op en pakt mijn hand.

‘Ga jij nou even mee. Om te zeggen dat ik er een móét,’ stelt hij voor.

Als ik hem net moeizaam tracht uit te leggen dat er zelfs aan míjn macht grenzen zijn, gaat de deur van Kees open en treedt diens vader naar buiten, een ongewoon vadsige, afstotende klokkenluider van de Notre Dame, met een bolhoed op.

‘Mijn pappa zegt dat ik wél een taartje mag,’ roept mijn zoontje opeens, als de man vluchtig groetend wil doorlopen.

[p. 207]

‘Stil toch,’ sis ik, maar de dikke heeft het gehoord en zegt op leerzame toon: ‘Ja, ja, dat komt ervan als een kind ondeugend is. Weet u, meneer, wat hij vorige week tegen me geroepen heeft?’

Nee, dat weet ik niet.

‘Zultkop!’ citeert de man verontwaardigd. Dan knikt hij enige malen met zijn machtig hoofd en loopt door, terwijl mijn zoontje zich hult in de dromerige nevelen van iemand die zwak staat.

Ach, ik ben maar een taartje met hem gaan eten in een café. Want eigenlijk is die vent een zultkop.

II

Is uw geld ook zo dikwijls op? Ik zat thuis en had nog 35 cent voor de rest van de maand. Op zichzelf is dat niet zo erg, maar de man die belde en de kwitantie van f 3,80 weer eens kwam laten zien, had iets van nóú-laat-ik-me-niet-meer-wegsturen in de ogen.

Ik zat een beetje met hem in, maar opeens schoot me het spaartrommeltje van mijn zoontje te binnen. De visite doet daar telkens guldens in en hij koopt er nooit wat voor, omdat hij de prentkunst van de munt op zichzelf al genot genoeg vindt. Ik haal er zolang vier gulden uit, dacht ik.

Toch voel je je een schooier, als je met zo'n doel de kinderkamer ingaat. Hij zat net met zijn blokken, maar wilde wel eens weten wat pa kwam doen. ‘Niks,’ zei ik vaag en pakte het doosje van de kast.

Nu kwam hij op de been.

‘Da's van mij,’ stelde hij vast.

‘Ja natuurlijk, vent, maar pappie heeft het éven nodig,’

[p. 208]

zei ik en wilde luchtig wegstappen met zijn kapitaal, maar nu opende hij zijn mond en gaf een kreet af die de vogels uit de boom deed tuimelen.

Ik nam hem op mijn knie en hield een lang, helder betoog tegen hem, sprak over ‘later teruggeven’ en trachtte hem zelfs lekker te maken met rente, maar hij keek alleen maar betraand naar zijn trommeltje en besloot treurig: ‘Ik heb 't gekrege...’ - waar geen speld tussen te krijgen was.

‘Komt er nog wat van?’ riep de man ongemakkelijk uit de gang.

Ik kreeg een idee.

‘Weet je wat je nou mág?’ zei ik feestelijk. ‘Nou mag je naar die meneer toe gaan en nou mag je, net als een groot mens, vier gulden aan die meneer betalen!’

Ik keek er zo stralend bij, dat hij mee ging glimmen.

‘Vooruit - loop maar naar hem toe,’ riep ik, als gold het een uitgelezen pretje. En daar ging hij met zijn trommeltje. En daar stond hij aan de voeten van die magere Hein en hield hem zijn schat voor, of het een bonbonnière was.

‘Zal ik het er maar effe uitnemen?’ vroeg de man zuur.

Mijn zoontje knikte royaal.

En toen de deur weer dicht was en de kwitantie betaald, draaide hij zich naar mij om en zei verheerlijkt: ‘Net als een groot mens, hè pappie?’

Ik heb wel geknikt, maar niet enthousiast, want op dat ogenblik was mijn waardering voor grote mensen bepaald gering.