Tussen mal en dwaas & Klein beginnen

[p. 125]

Uit eten

Daar neefje Henk, sinds mijn zuster ziek werd, als commensaal de korte beentjes onder onze tafel steekt, moesten wij zorgen voor de blijde luister die een voor de zesde keer verjarend jongetje behoort te omringen. Uit het rusthuis zond zijn ma ons een uitvoerige partituur, waarop alles wat hij op zo'n grote dag graag ziet gebeuren, van uur tot uur werd opgesomd, als een Oranjefeest. ‘En om halfzes mag hij mee naar een restaurant dat hij mooi vindt, en daar zélf uitkiezen wat hij eten wil,’ stond onderaan.

Daar dit onderdeel aan mij werd opgedragen, klom ik tegen vijven met het feestvarken op de tram en reed met hem naar het centrum. De conversatie trók een beetje, want die Henk is een kleine binnenvetter - hij houdt zijn kaken op elkaar maar zit intussen, onder zijn kuifje, van alles te denken, dat zie je aan zijn ogen.

‘Nou, je kiest maar uit, hoor,’ zei ik, toen we op straat liepen en iets cafetaria-achtigs passeerden, maar hij negeerde mijn inviterend gebaar naar de ingang van dat praktische gebouw en wees: ‘Dáár wil ik.’

Een kleine zaak met gordijntjes, aan de andere kant van de straat.

‘Geloof je heus?’ begon ik aarzelend, maar hij stak al over en passeerde de portier, die na ampele zelfstrijd toch maar aan zijn pet sloeg.

Nou ja, mocht hij kiezen of niet? Ik volgde hem gelaten op zijn kleine doch doelbewuste schreden en stond even later in zo'n compacte onderneming van een gerant die het op de dikke smulpapen heeft voorzien. Vanwege het vroege uur waren wij de enige potentiële winstobjecten. De kelners, die nog niet op ons hadden gerekend, doofden de

[p. 126]

sigaretten en keken onzeker naar Henkje, die al zát en in de spijskaart las, geboeid, of Moeder de Gans 'm had geschreven.

‘Er staan geen plaatjes in,’ constateerde hij teleurgesteld, toen ik tegenover hem plaatsnam, en hij klapte het boekje dicht. Toen kwam de ober.

De ober droeg de mooiste rok die ik ooit in mijn veelbewogen leven heb gezien en vond kennelijk dat wij niet in zijn tent hoorden, maar voorshands was hij bereid objectief en beleefd te blijven. Halt en front makend, zette hij de plaat van de dag op.

‘We hebben een smakelijke canapé met champignons en ook onze fazant...’ begon hij op verlokkende toon, maar ik wenkte af en vroeg: ‘Nou Henk, wat wil je graag eten?’

‘Kroepoek,’ verklaarde hij zonder aarzeling, ‘en dan een broodje kroket en een taartje en pudding. En limonade zonder prik.’

Er viel een zware stilte. De ober keek als de hoofdchirurg van het Wilhelminagasthuis die wordt uitgenodigd een aap te vlooien.

‘Dit jongetje is jarig, ziet u,’ zei ik, ‘daarom mag hij zélf kiezen...’

De man zette mijn om bijval bedelende verklaring in de ijskast van zijn zeer wrange glimlach.

‘Kroepoek verkopen wij niet,’ zei hij kil. ‘En limonade...’ Hij nam een demagogische pauze. ‘Onze gasten drinken meestal wijn,’ vervolgde hij fijntjes.

Toen wij ons met een kwartje voor de portier hadden losgekocht, zei ik voor de deur tegen de jubilaris: ‘Weet je wát - we gaan naar Heck, met een taxi.’

Hij deed het alleen om de autorit, daar viel niet aan te twijfelen. Maar toen wij er eenmaal záten, aan een tafel met vier matrozen die ernstig beproefden hun broodje

[p. 127]

ham met vork en mes te eten, en tegenover een prachtig, veelkoppig orkest, begon Henkje te glimmen van geestdrift. De juffrouw bracht het menu zonder mankeren. Ze keek er helemaal niet van op. Want je mag daar doen wat je wilt.