Speciaal voor u. 1970

[p. 16]

Dame

in het Kurhaushotel op Scheveningen trad ik de bar binnen en ging op een leren bank in de hoek zitten. Tenminste - dat wou ik. Maar de zitting gaf zó onmatig mee dat ik er af gleed en op de grond viel. De enige getuige van mijn slapstick was een grijze heer, met een glas sherry in de hand. Hij lachte niet en ik begreep waarom, toen hij verveeld zei:

‘Dat gebeurt herhaaldelijk. Die veren zijn versleten. Ik heb meneer Zwolsman hier laatst dezelfde tuimeling zien maken. Ach 't is een ouwe troep.’

Dat klonk me een beetje oneerbiedig in de oren.

Het Kurhaushotel zou ik liever een oude dame willen noemen.

Ze is heel mooi geweest vroeger - dat kun je nog zien. Eens hebben heren van stand zich voor haar geruïneerd. En ze heeft haar leven lang veel hooggeplaatste bezoekers ontvangen. Hun portretten hangen in de gang.

Hier stapt niemand minder dan maarschalk Juin deksels uit de draaideur en kijkt zeer onplooibaar naar de fotograaf.

Op het volgende kiekje zit meneer Churchill te tafelen, twee stoelen verwijderd van zijn kroonprins Eden.

En wie hebben we daar? De Sjah van Perzië. Wat is hij nog jong. Meneer Luns is eigenlijk niet zo bar veranderd sinds hij Truman en zijn vrouw de hal binnenleidde. Meneer De Quay drukt eerbiedig de

[p. 17]

hand van president Menzies, die helemaal uit Australië kwam om in het Kurhaus te logeren. En in een immense oploop van personen in gala staat Coty ‘president van Frankrijk’, want dat is-ie een poosje geweest.

't Zijn boeiende foto's, een beetje vaal geworden.

Dat geldt ook voor de deftige oude dame, die al dit hoge volk te logeren kreeg en voor haar residentie Scheveningen, dat zachtjes maar toch wel hoorbaar uit vele bejaarde gebouwen staat te smeken om een kwastje verf.

Maar 't kan er niet af.

Dat vind ik geen bezwaar.

Licht verval heeft voor mij een moeilijk te definiëren bekoring.

Ik voel me, in winters Scheveningen, op zo'n vrijwel geheel dicht getimmerd Gevers Deynootplein meer op mijn gemak dan tussen de torenflats aan de rand van de grote stad, die me altijd een beetje benauwen.

Noem het rechts.

En ik wandel langs een wat toornig fronzende zee in de harde wind de boulevard af, beklim het Seinpostduin en passeer het nog altijd overeind gebleven huis waarin Koos Speenhoff aan het eind van zijn leven en zijn roem al die treurige, verbitterde brieven aan Jan Greshoff heeft zitten schrijven. Ik herinner me opeens één zinnetje: ‘Jammer dat ik niet meer drinken wil’.

Aan het begin van de Scheveningseweg kun je, op de hoek van de Duinstraat, een mooi decor voor

[p. 18]

een absurd toneelstuk zien. Een huis, lang geleden ontworpen door een architect die toen een ernstige inzinking had, bevat beneden een als frivool poserend kroegje. Vlak naast de deur is een mooi, oud, smeedijzeren hek, met het opschrift ‘Ter navolging’. Het weggetje daarachter leidt naar een klein, exclusief kerkhofje. Enorme, bemoste zerken, met dure namen. En soms een tekst: ‘Hier legt het sterfflijk deel eens grijsaards wiens voyagie, langdurig is geweest op d'aardsche pelgrimagie. Die doctors, chirurgijns trachte in dien togt t'ontvlien en in hun handen zig nog zelden heeft gezien’. Vlak bij die zerk staat een klein huisje. De deur is dicht. Ik kijk door een zeer smerig raampje naar binnen. Vier wrakke stoelen om een antiek tafeltje geschaard. Komen de spoken hier 's nachts klaverjassen? Het lijkt me zeker.

En ik wandel terug naar de deftige oude dame en stap, door de gang met de portretten, opnieuw de bar binnen.

Doch nu kies ik een stoel en ga, achter een glaasje, zitten wachten tot een ander eens valt. Het gebeurt die middag niet. Jammer. Leedvermaak is natuurlijk zondig, maar het luistert de aardsche pelgrimagie toch wel wat op.