Speciaal voor u. 1970

[p. 8]

[p. 9]

Pasfoto's

laatst liet ik pasfoto's maken bij zo'n firma die het snel doet. Nadat ik onder het mes was geweest moest ik terug naar het aangrenzend vertrek, om te wachten tot ze klaar waren. Het kamertje was vol en heet. We zaten tegenover elkaar als visite zonder conversatie. In het midden stond, op de vloer, een asbak met peuken. Eén raam was open en een stout jongetje hing er te ver uit, zodat zijn moe hem op schelle toon moest berispen. Verder werd er landerig gezwegen.

De fotograaf schoof het gordijn opzij en zei:

‘De volgende alstublieft’.

Een meisje van een jaar of zestien kwam overeind en liep naar het atelier. Ze was een ranke schoonheid met lang, helblond haar en groene ogen. Haar moeder bleef zitten en keek haar na. Toen zei ze tegen een dikke, hevig zwetende man die toevallig naast haar zat:

‘Ik had er nóg een’.

‘Wat?’ vroeg de man, uit een dommel opgeschrikt.

‘Nog 'n kind’, zei de vrouw. ‘Ook een meisje. Maar die was ouder. Achttien...’

Ze zweeg. De stilte in het kamertje werd drukkend. De dikke man keek zeer verlegen naar zijn walmende sigarepeuk.

‘Ze is zomaar ineens doodgegaan’, zei de vrouw. ‘Raar, hè? Ze mankeerde nooit wat. En ineens...

[p. 10]

't Was iets in het bloed zei de dokter. In een week was ze weg’.

Ze keek de man weer aan.

Die wist niets terug, knikte alleen even en boog zich toen voorover om de sigarepeuk langdurig uit te drukken in de asbak op de vloer.

‘En zo'n lief kind, hè,’ zei de vrouw met een vlakke, moede stem. ‘Helemaal niet wild, zoals veel van die meisjes tegenwoordig zijn. O nee. En ze zag er erg knap uit. Ook blond, net als zij. Maar met blauwe ogen. Ze kon jongens krijgen bij de vleet. Maar ze hield het bij d'r verloofde. Ook een erg rustig type. De zoon van een tandarts. Hij studeerde er ook voor’.

Ze zuchtte.

We zaten allemaal muisstil.

Het stoute jongetje hing weer te ver uit het raam, maar nu zei z'n moeder niks.

‘Ze zouden volgend jaar gaan trouwen,’ vervolgde de vrouw. ‘Ze hadden al van alles. Een cassette. En een eetservies. Erg mooi. En linnengoed. 't Staat allemaal bij mij. Wat daarmee nou moet... In maart zou 't zijn. Maar ja, dat gaat nou natuurlijk niet door.’

Weer keek ze naar de man.

Die zei alleen:

‘Nee...’

Wat moest hij anders zeggen?

Het gordijn werd opzij geschoven. Het blonde meisje verscheen weer.

‘Die arme jongen is niet van d'r graf weg te slaan,’ zei de vrouw. De fotograaf riep:

[p. 11]

‘De volgende, alstublieft. En u kunt naar beneden om uw foto's te halen.’

Hij wees op de dikke man, die onmiddellijk opveerde.

‘Hij is gek van verdriet,’ zei de vrouw tegen hem.

Weer knikte hij, liep achteruit naar de deur, stapte in de asbak en verloor zijn evenwicht. Terwijl hij éven op zijn knieën voor haar lag, sprak ze:

‘Hij zegt dat hij nooit trouwen zal. Nóóit.’

De man krabbelde overeind en maakte zich uit de voeten of de duivel hem op de hielen zat. Op het toneel geloof je dit scènetje niet. Maar het gebeurde nu eenmaal, precies zo, ik kan er niets aan doen.

‘Ach, het leven gaat verder,’ zei de vrouw voor zich uit. ‘Je moet maar niet gaan piekeren.’

‘De vólgende,’ herhaalde de fotograaf een beetje ongeduldig. Nu stond de moeder van het stoute jongetje op en trok hem mee naar binnen.

‘Je hebt je haar toch eerst wel even gekamd?’ vroeg de vrouw. Het meisje knikte.