Speciaal voor u. 1979

[p. 45]

Lydia

Aan het eind van de middag zat ik op een klein terras aan een der grachten. Een man van mijn leeftijd naderde op behoedzame voeten en ging, met een diepe zucht, naast me zitten. Hij zei:

‘Oorzaak drank.’

‘Dat komt in de beste families voor,’ antwoordde ik, want dat is zo. De man tilde zijn in een onberispelijk hoesje gestoken paraplu omhoog en tikte er mee tegen de ruit van het café. Het meisje dat bediende kwam, vrijwel omgaand, naar buiten met een blaadje, waarop een pils en een borrel stonden. Terwijl ze deze hartige consumptie voor hem neerzette, zei hij:

‘God zal 't je lonen, kind.’

Ze lachte tegen hem en ging weer naar binnen.

‘U is hier bekend,’ zei ik.

‘Ja - en nòg in tien andere cafés,’ antwoordde hij, een slok uit het kelkje nemend. ‘Maar ik heb ook niet veel anders omhanden. Ik ben al drie jaar gepensioneerd en al vijf jaar weduwnaar. Al wat thuis op mij wacht is het avondblad - als die bezorger tenminste goeie zin had. Nou zegt m'n zuster wel “Je mot een andere vrouw nemen, want je versjofelt zo.” Vin-u ook dat ik versjofel?’

[p. 46]

‘Nee, u ziet er keurig uit,’ antwoordde ik, niet eens uit beleefdheid.

‘Nou dan,’ zei hij, de pils heffend. Toen hij het glas weer neergezet had wees hij op de paraplu.

‘Die heb ik altijd bij me voor als ik beroofd word, want ik loop laat op straat. Met die knop deel je een flinke dreun uit en met die punt kun je zo'n man nog eens in zijn ogen steken, niet?’

Daar ik zo gauw niks terug wist vervolgde hij op bagatelliserende toon:

‘Nou ja, ik ben nog nooit beroofd en als het gebeurt en het zijn vijf karate jongens begin ik met die paraplu natuurlijk niks. Maar daar heb ik ook op gerekend. In mijn binnenzak zit een portefeuille met 35 gulden. Die mogen ze hebben. M'n echte geld bewaar ik in een zakje dat tussen mijn schouderbladen hangt.’

‘Handig,’ zei ik.

‘'t Is Amsterdam,’ riep hij. ‘En de drank. Thuis heb je alleen de televisie. Maar in de kroeg kun je nog eens wat terugzeggen. En daar heerst een zekere plezanterie, als je tenminste wat op hebt.’

Hij nam het kelkje weer.

‘Drank is een uitkomst,’ zei hij. ‘Voor mij dan. Je moet het alleen weten te regelen. Gistermorgen ben ik bijtijds begonnen. Mooi weer was het. Al om twaalf uur nam ik in de zon een pilsje. En nog een pilsje. En toen de eerste

[p. 47]

neut. Daarna wandelde ik de Albert Cuyp op. Ik voelde me een goud haantje. Het mooie van de drank is het begin. De eerste uurtjes. Later word je duf en lallerig. Maar ik verkeerde nog in stadium a. Wie doet me wat? Omdat ik voelde dat er van eten niks komen zou, dacht ik: “Laat ik een appel nemen, voor ik helemaal niks meer wil.” Ik kwam bij een fruitkraam en daar stond een vrouwtje. Aardig vrouwtje, van 'n jaar of veertig. Ik zei: “Mevrouw, u ziet er mooi uit. U ziet er nog mooier uit dan vorige week vrijdag.” Ze lachte, want zelfs een compliment van een ouwe vent vindt een vrouw leuk, en ze vroeg: “Hebt u me vorige week vrijdag dan ook gezien?” En ik zei: “Nee mevrouw, het was maar een blinde gok.” Ze lachte weer. 't Was ook tamelijk leuk van me, maar ik haalde het uit de drank, eerste periode. We zijn samen nog even naar een café gegaan. Lydia heette ze, gescheiden, zoon van achttien, foto gezien, een dwarskop. Maar het was gezellig. We hebben afgesproken voor half vijf vanmiddag. Borreltje, etentje, bioscoopje en god weet wat! Lydia..’

Hij tikte weer met de paraplu tegen het raam en het meisje bracht hetzelfde.

‘Lydia,’ herhaalde hij. ‘Mooie naam. In dat café heb ik heel rustig gedronken, maar toen we die afspraak hadden gemaakt en ze weg was gegaan zette ik 'm op - van de schrik, denk ik. Het is heel laat geworden, gisteren.

[p. 48]

Hoe ik thuisgekomen ben weet ik niet meer. Maar toen ik vandaag wakker werd, was het half twee. En ik voelde me een vod. De beverd, hè. Die werd nog erger toen de afspraak met Lydia me te binnen schoot. Ik heb thuis meteen maar een slokkie genomen. Tegen vieren ging ik de straat op - richting Lydia. Vlak bij de Albert Cuyp woonde ze. Ik voelde me rillerig. Bier zou helpen, maar ik hield het mooi. Ik liep al in haar straat, leunend op mijn paraplu, toen er een vrouw naderde met een zoontje van een jaar of zes. Het jongetje keek naar mij en zei tegen zijn moeder: “Dat is een héél oud mannetje, hè mam?” Dat zei hij.’

Hij lachte.

‘Ik maakte rechtsomkeerd,’ zei hij. ‘Ik ben niet gegaan. Dat kind had gelijk.’