Speciaal voor u. 1979

[p. 9]

Zegels

Terug in Amsterdam, zit ik 's middags in mijn kamer, de tijdens de vakantie binnengekomen post te lezen. Na een tijdje gaat de deur open. Ik kijk om. Op de drempel staat mijn vierjarige Koreaanse kleindochter Yung. Ik zeg: ‘Dag schat...’

Ze zendt me haar glimlach, loopt naar me toe en klimt op m'n schoot.

‘Wat gaan we doen?’ vraag ik.

‘Tekenen...’

Uit de openstaande la naast mij trekt ze een foliovel en legt het op het bureau. Dan buigt ze zich voorover en pakt drie viltstiften - een rode, een groene en een blauwe. Ze maakt ze eerst schrijf klaar, omklemt ze dan met één handje en begint, met de drie kleuren tegelijk, op het papier te krassen. Over haar schoudertje heen kijk ik er naar en wacht zwijgend af. Want ik vraag, uit beginsel, niet meer: ‘Wat is dat?’

Zo'n vraag vind ik eigenlijk grote-mensendom. Waarom zou, wat een kind van vier maakt, altijd een voor mij begrijpelijke voorstelling moeten zijn? Die periode treedt later wel in, als ze haar onbevangenheid verliest en herkenbare dingen uit de werkelijkheid begint te kopiëren. Nadat ze een hele tijd gekrast heeft, zegt ze opeens:

[p. 10]

‘Dat zijn de wolken...’

Ze draait haar hoofd in mijn richting en lacht tegen me, met een merkwaardig mengsel van beminnelijkheid en spot. Ik kan me niet onttrekken aan de indruk dat ze denkt: ‘Ach, die man wil natuurlijk weten wat het is, dus laat ik maar wat tegen hem zeggen.’

De Duitsers noemen, wat ik doe, ‘hineininterpretieren’. Toch blijf ik die indruk houden - hoe aanvechtbaar het ook is.

‘O ja, de wolken,’ roep ik.

De toon is fout, dat hóór ik.

Ze gooit de viltstiften neer en begint de tekening op te vouwen. Vervolgens pakt ze, doelgericht, uit een standaard naast mijn bureau, een grote, witte envelop en schuift de tekening er in. Als ze de envelop heeft belikt en dichtgeplakt - het gaat allemaal met een grote greep op de materie - zegt ze:

‘Jij schrijven.’

‘Wat?’

‘Voor mamma.’

Ik zet het er met rode letters op.

‘En 'n pos-vlegel,’ zegt ze.

‘Een postzegel? Maar je neemt 'm toch straks mee naar huis?’

Ze knikt.

‘'n Pos-vlegel,’ herhaalt ze.

Weer buigt ze zich voorover en grijpt een bakje, waarin postzegels van de meest courante waarden liggen.

[p. 11]

‘Dit is een mooie,’ roep ik, met valse geestdrift.

En ik til, tussen duim en vinger, een blauwe van tien cent in de lucht. De goedkoopste die er bij is. Ook weer echt een daad, waarin een groot mens klein kan zijn. Ik denk immers, met mijn armzalige logica:

‘Ze neemt de envelop straks mee naar huis. Er hóéft helemaal geen postzegel op. Dus kan ik er net zo goed een van een dubbeltje nemen.’

Ze neemt met haar kleine vingertjes de zegel uit mijn hand, kijkt er even naar en werpt 'm dan terug in het bakje.

‘Deze niet?’ vraag ik.

Weer draait ze haar hoofd in mijn richting en kijkt glimlachend naar me, op een manier die zich in de hoogste mate leent voor interpretaties. Heeft ze me dóór? Opeens voel ik me beschaamd over mijn krenterigheid, pak er een van vijfenvijftig en roep: ‘Dat is een mooie, hè?’

Ze bekijkt 'm lang en aandachtig. Dan gooit ze 'm op het bureau, buigt zich voorover en laat haar handje verdwijnen tussen de postzegels. Even later zegt ze: ‘Die.’

Het is een grote, blauwe van een rijksdaalder - de enige van een rijksdaalder, die ik in huis heb. Ik vang aan met: ‘Eh...’

Nee, ik laat me door niemand uit mijn hoofd praten dat haar blik met me spot. Ik denk:

[p. 12]

‘Wat kan mij die knaak ook schelen.’ Maar dan gaat de deur open en roept haar zusje Mi Ae:

‘De tillefisie begint.’

Yung laat zich van mijn schoot zakken en dribbelt de kamer uit. Ik blijf achter met een schuldgevoel. En een zegel van een knaak.