Speciaal voor u. 1980

[p. 40]

[p. 41]

Een mooi leven

De man die in het kleine café des ochtends aan de tapkast zat, zei: ‘Goed, 't is mooi dat ze me AOW geven, dat strijd ik niet af. Vroeger gaven ze niks. Maar je had wél meer lol, vroeger. Waar of niet?’

Hij keek naar de grijze kastelein, maar de bijval bleef uit.

‘De jonge mensen... ze lachen niet meer,’ vervolgde de man. ‘De jonge mensen...’

Getergd riep de kastelein: ‘Zet eens 'n andere plaat op, Jan. Déze draai je elke dag.’

‘Nou ja, ik bedoel, wij wisten vroeger met weinig poen iets van ons leven te maken,’ zei Jan. ‘Toen ik nog 'n vrije jongen was, toen deed ik veel nachtdiensten, want in bed had ik toch niks te zoeken. Overdag was ik lekker vrij en op dinsdagmiddag ging ik altijd dansen. Want op dinsdagmiddag waren de kapstertjes vrij en daar had je hele mooie vrouwtjes onder. Maar opgepast - als ik zeg dansen, dan bedoel ik ook dansen. Die jongelui van tegenwoordig maken één stommeltje over de dansvloer en dan kruipen ze al samen de koffer in. Maar dat was er in mijn tijd niet bij.’

‘Maar je wóú wel,’ zei de kastelein. Hij was geen crowd pleaser.

‘Wou wel... wou wel... natuurlijk wou ik wel. Maar die meiden waren toen niet gek. Die

[p. 42]

dachten: “Je mag wel in m'n bed, maar eerst effe naar het stadhuis.” Zo ben ik ook aan m'n eigen vrouw gekomen. Een kapster. Ik beklaag me niet, hoor. En d'r haar doet ze nog altijd zelf. Dat scheelt me een paar slokkies. Doe 'm nog maar eens vol.’

De kastelein schonk in, opende vervolgens een luik achter de tap en daalde af in zijn kelder. Terwijl hij onderaards rinkelde ging de deur open en trad Frits binnen. Hij is een in de buurt wonende kunstschilder die behoort tot de vaste klandizie, want hij ontvlucht telkens zijn atelier als de grote uitdaging van dat witte doek hem te machtig wordt. Na een paar glazen wordt hij meestal vrolijk. Nu had hij de gronderige blik van iemand met een nog ongeleste kater.

Jan onderkende onmiddellijk de grote dorst in zijn ogen en sprak: ‘Hij is in de kelder - dat duurt nog wel even.’

‘Dan ga ik eerst naar de bakker, anders is 't brood weer op,’ antwoordde Frits met een zucht. Toen de deur achter hem dichtgevallen was, trad een landerige stilte in. De kastelein, kwam langzaam weer boven zijn tapkast uit en vroeg: ‘Is er een doje?’

‘Nee, d'r gaat een dominee voorbij,’ antwoordde Jan.

‘Die moderne dominees gaan niet meer voorbij,’ zei de kastelein. ‘Die zuipen ook.’

‘D'r is niks tegen zuipen, als je 't maar goed doet,’ vond Jan. ‘Je herinnert je Koos toch nog

[p. 43]

wel? Samen met z'n broer Willem bezat hij de mooiste viswinkel van de hele stad. Maar Willem had verstand van vis. Die dreef de zaak en Koos trok alleen van de potjes. Die was op z'n veertigste al gestopt met werken. Weet je nog? En altijd op de fiets, Koos. Om elf uur 's ochtends kwam hij al hier om z'n mond te spoelen. Zo begon-ie. Maar hij ging door tot één uur in de nacht, van kroeg naar kroeg. Waar ik ook kwam, de fiets van Koos stond voor de deur. En niet eens op slot. Wie jatte toen een fiets. Tegenwoordig jatten ze 'm onder je kont weg en als je naar 't politiebureau gaat om 't aan te geven, zegt die agent: “Meneer, wilt u zich verwijderen, want u veroorzaakt een oploop.” Maar toen keek niemand naar Koos z'n fiets om. Weet je nog? Willem ging dood van het harde werken en hij had kind noch kraai, dus Koos erfde de zaak. Hij verkocht hem en op z'n gemak heeft-ie toen die hele kapitale viswinkel opgedronken. 't Geld reikte net tot z'n dood. Een mooi leven.’

De kastelein knikte en zei: ‘Net als Prins Hendrik. Die heeft er ook wat van gemaakt. Wat moest hij nou anders? D'r staan nou wel stukken in de krant over een dame met wie hij wat gehad heeft, maar wat geeft dat nou? Da's allemaal gezeur van de deftigheid. De gewone mensen begrepen hem. Toen hij dood ging was ik nog een jonge vent. We woonden in Bussum en ik liep met m'n broer over de hei naar de Naarder kermis. Maar toen we er

[p. 44]

aankwamen, was het bekend geworden dat de kermis niet mocht doorgaan vanwege de vier dagen rouw. Ik hoor één van die kermiskerels nog zeggen: “Hendrik, Hendrik - dat zou jij nooit hebben gewild.” Die man begreep hem.’

De deur ging open en Frits de kunstschilder kwam weer binnen, met een broodje onder zijn arm. Door dorst gekweld keek hij zo desolaat, dat de kastelein zei: ‘Wat hebbie? Is je ezel dood?’