Speciaal voor u. 1980

[p. 12]

[p. 13]

Goed gesprek

Het verjaarsfeest van onze kleinzoon was druk bezocht. Er waren zeer veel gasten, die niet hoger reikten dan mijn heup. Eigenlijk prefereer ik zo'n vrolijk samenzijn boven een party met volwassenen, die je nauwelijks of helemaal niet kent. Als er geen echte vrienden bij zijn, die je taal spreken en je herinneringen delen, komt de conversatie immers neer op een mat soort small talk waarvan je, na een uur, uitgeput raakt, alsof je een schuit steenkolen hebt gelost.

Maar met kleine kinderen is een goed gesprek mogelijk. Ervan uitgaande dat je aandachtig luistert en, met souplesse, je normen een beetje aanpast. Dat laatste eist een zekere lenigheid van geest, want de levensroutine heeft bij ons de boel van binnen zó vastgeroest, dat we veel vergeten zijn.

Iemand vertelde me dat hij op een zondagochtend met zijn zoontje voor het raam zat. Het jongetje vroeg: ‘Pappa, wat betekent logisch?’

Hij antwoordde: ‘Nou, kijk. Als je zegt: “Da's nogal logisch,” dan bedoel je eigenlijk: “Da's nogal glad.” Begrijp je?’

Het werd begrepen. Maar het was óók volop winter, zodat het jongetje, uit het raam kijkend, zei: ‘'t Is nou nogal logisch buiten.’

Vader had even niet opgelet.

[p. 14]

Op dat verjaarsfeest klom mijn jongste kleindochter Yung op mijn schoot en begon, op gniffelende toon: ‘Ik heb geen broekkie an...’

Deze mededeling behoefde geen commentaar mijnerzijds. Ze keek naar me op en begon: ‘Opa...’

‘Ja schat?’

Heel ernstig kwam nu: ‘Onze juffie, hè. Die heeft verteld dat de mensen héél vroeger apen waren.’

Ze wilde het bevestigd of ontkend hebben.

Ik zei: ‘Ja, dat is waar.’

‘Was jij daar ook al bij?’ vroeg ze.

‘Uh... nee, nog niet.’

De lach hield ik binnen. Want haar vraag was nogal glad. Héél vroeger is onmeetbaar. Maar volgens de wetten van haar logica, ben ik van héél vroeger. Het klopte dus en er viel hoegenaamd niets te lachen.

‘Opa...’

‘Jij gaat dood, hè?’

Dat was ook een logische verwachting, ten aanzien van iemand die héél vroeger nog heeft meegemaakt, zij het na de apen.

Ik antwoordde: ‘Ja hoor. Maar niet vanmiddag.’

‘En ik ga niet dood, hè?’

‘Nee, jij bent veel te klein.’

Dat hadden we op bevredigende wijze geregeld. Maar haar stemmetje begon weer: ‘Opa, als jij dood ben, wat doe je dan liever,

[p. 15]

branden of...’

Ze zocht naar het woord en ik offreerde ‘begraven’.

Ze riep: ‘Ja. Wat doe jij liever?’

‘Ik kies verbranden,’ zei ik.

Op begrijpende toon sprak ze: ‘En dat doet oma, hè?’

Terwijl ik naar een antwoord zocht, voegde ze er aan toe: ‘Maar eerst doet ze je in stukkies.’

Weer was het logisch. Trouwens, steeds vaker lees ik in overlijdensadvertenties: ‘De crematie heeft plaatsgevonden in de familiekring.’ Mijn kleindochter gleed van mijn schoot en huppelde weg. Even later hoorde ik een ander klein meisje vragen aan een jongetje van haar maat: ‘Heb jij een hondje?’

‘Nee.’

‘Heb jij een poesje?’

‘Nee.’

Op een wat onthutste toon stelde ze toen deze, de kern rakende vraag: ‘Wat heb je dan om te aaien?’