Mag 't een ietsje meer zijn

Ik reken op nee

Toen ik mijn huisdeur opende, omdat er gebeld werd, vond ik een kleine, oude man op mijn stoep, gekleed in een zeer gele, tot zijn enkels afhangende winterjas die hij denkelijk van een modieuze reus gekregen had. Hij zei: ‘Ik reken op nee. Begrijp me goed. Ik heb al wat nee gehad, de laatste tijd, allemaal door eigen schuld. En toch wil ik het goede. Geef me een warme kachel en een mooi leesboek en ik voel me blij en gelukkig. Dan komt dat duveltje niet. Maar hoe gaat het? Als je rieten stoelen repareert, trek je door het hele land heen, want je hebt overal je projecten. In Limburg staat een kerk vol werk op me te wachten - honderd achtenzestig rieten stoelen die een grote beurt moeten hebben. Maar hoe kom ik er? Het is een kwestie van twee vijfennegentig.’

Ik wilde wat zeggen maar hij hief zijn hand op om te beduiden dat ik zwijgen moest.

‘Ik reken op nee,’ vervolgde hij. ‘De hele nacht heb ik op straat gelopen. Ook eigen schuld, die het meest plaagt. Ik hád toch een bed en ik hád toch de kost? Maar er lag daar een man op zaal, ene Van Vliet, een voormalige behanger met een invaliditeitsrente, omdat hij een keer van de ladder gedonderd is, in z'n werk gelukkig, maar nou staat al jaren z'n kop scheef en daar trekt hij goed geld uit, terwijl je met een scheve kop toch

[p. 259]

best behangen kan, maar ik misgun 'm niks, dat is on-christelijk en daar ben ik nooit in groot gebracht maar alleen mot je niet zeggen tegen iemand die met een mooi leesboek blij en gelukkig bij de kachel zit: “Ga je mee?” Dat mot je niet zeggen.’

Hij schudde somber met zijn grijze hoofd.

‘Maar...’ zei ik.

‘Nee, het is ook zwakheid mijnerzijds geweest,’ sprak hij, ‘daar lieg ik niet om. Ik heb net daar op het kantoor nog eerlijk gezegd: “Ik heb gefraudeerd, leg me straf op, ik heb 't verdiend, ik wil boete doen, omdat ik voel dat het niet voor herhaling vatbaar is, want ik heb nou een vaste wil en een vaste daad voor ogen.” Er zat nog een mevrouw achter die tafel en ik zei tegen die mevrouw: ‘Een dame wil nog wel eens d'r hand over d'r hart strijken.” Maar 't was nee. 't Móést nee zijn. Ik kan het billijken, want in de nacht toen we terugkwamen had Van Vliet 'm lelijk zitten en die begon tegen de deur te schoppen. Ik zeg nog: “Wat heb je dáár nou an?” Maar het was gepasseerd en ik werd als medeplichtig opgetekend dus toen ik daar de volgende morgen kwam, beste man, toen rekende ik toch op nee en dat kreeg ik ook. Net goed. Had ik maar niet met die scheefkop mee moeten gaan. En we hebben niet eens plezier gehad. Hadden we dat nou nog maar gehad - plezier...’

Hij zweeg nadenkend, als iemand die zich zoiets wil herinneren.

Ik begon: ‘Als ik u nou...’

Maar hij hief opnieuw een bezwerende hand en riep: ‘Nee. Ik reken op nee. 't Komt me toe. Toen, bij die predikant heb ik ook alles verpest. Die zou me helpen, omdat ik als kind hervormd gedoopt ben en uit een Godvrezend gezin stam, maar ik kom daar 's middags aan, niet op een beschaafde wijze, maar met Van Vliet en een hoop babbels tegen die heer die me in zijn goedheid geld voor een oud bakfietsje had willen geven om wat handel te vervoeren die ik in Gorkum heb leggen, want eigenlijk ben ik een handelsman en is dat van die rieten stoelen gelogen, nou ja, vroeger deed ik dat wel bij me vader, maar dat bakfietsje ging natuurlijk niet door, omdat ik babbels had en die heer beledigde. “Kom mee,” zegt Van Vliet en we sliepen in zo'n logementje en dat is ook niks, want daar huist 't láágste, niet dat ik er schulden heb, dat kán niet eens, nog geen bak koffie geeft die vent je op erewoord als je 's ochtends ellendig van de trap komt, en hij neemt alleen slapers, volle kost is er niet bij en je moet nog op je handen bijten om uit de lik te blijven, gelukkig ben ik er weg, al die liederlijke taal om je heen, ik ben blij dat m'n moedertje veihg onder de aarde ligt en het niet horen kon.’

Weer wou ik wat zeggen, maar hij deed een paar stappen achteruit en

[p. 260]

[p. 261]

zei: ‘'t Is allemaal eigen schuld. Zelfs die dame streek d'r hand niet over d'r hart. Gelijk had ze.’

Hij liep verder, draaide zich nog één keer om en riep: ‘Ik heb 't je gezegd. Ik reken op nee.’