Mag 't een ietsje meer zijn

Zus

De ambtenaar van de Burgerlijke Stand somde de voornamen op van de bruid: ‘Johanna Wilhelmina Maria Frederika Hubertine...’ Vijf stuks, dacht de vader. Tant de bruit voor een meisje dat al tweeëndertig jaar lang Zus wordt genoemd.

Hij keek naar de rug van zijn dochter. Van achteren zag ze er goed uit. Maar aan de voorkant zat die neus. Mijn neus, dacht de man grimmig, en vaders neus. En de neus van mijn broers.

Hij voelde een rancune jegens zijn geslacht dat al eeuwen, via het blijkbaar nooit vervelende spel der voortplanting, telkens nieuwe, onschuldige mensen opzadelde met een schertskokkerd waaraan je zonder moeite je hoed kon ophangen. Lang geleden, toen Zus nog kleuterde, was haar neusje klein en sierlijk. Dat gaf hoop. Maar op een vreselijke dag begon het, on-

[p. 143]

der regie van het familiespook, toch uit te groeien tot de gebruikelijke kapstok.

‘En de voornamen van de bruidegom luiden Frederik Lodewijk...’

De man zag zijn schoonzoon en profiel.

Die Fred, dacht hij, met een sombere glimlach. Bepááld een geval van type casting. Hij ís een oplichter en ziet er exact zo uit.

Terwijl de plechtigheid voortkabbelde keek hij even naar zijn vrouw. Een trillende lip, natuurlijk, en tranen op komst. Zijn gevoelens kwamen voornamelijk neer op walging.

Ik weet precies wat dit huwelijk inhoudt, dacht hij. Zus is vloeibaar van liefde. En die jongen zal me geld aftappen. Goed, gelijk oversteken dan maar.

‘En nu, bruid en bruidegom, geeft elkander de rechterhand...’

Hoofdzaak was, dat Zus er nu eindelijk een hád.

Hij dacht aan al dat hartverscheurende gedonderjaag, jarenlang. Haar capaciteit voor onbeantwoorde liefdes was enorm, zodat er praktisch permanent een stemming in huis hing of er een dierbare dode stond opgebaard.

Als ze weer met rode ogen rondliep moest er eindeloos worden gepraat. De laffe leugens, die je dan zei. En de reisjes die ze telkens moest maken om Jan, Piet of Klaas te vergeten. En het gemieter, als ze terugkwam met een even ongeneeslijke als onpraktische passie voor een Italiaanse visser of een Parijse caféviolist.

‘Ja,’ zei de bruid.

Fred zei het kalmer, zijn smile ongerept.

Hij had er geen gras over laten groeien. Een dag vóór de ondertrouw kwam hij al zes mille lenen, voor een zakelijk project.

‘Want u begrijpt, papa - en ik mag u toch al wel papa noemen, he? - zolang ik een vrije jongen was, heb ik maar zo'n beetje gedáán, maar nu ik verantwoordelijk word voor Zus, hier, en voor onze kindertjes misschien, straks, nu moet ik mijn vleugels uitslaan, in zaken, en tonen wat ik kan...’

De tekst van die jongen! En de enge manier waarop hij, na deze volzinnen, naar haar hand grabbelde.

Natuurlijk had hij betaald en daarbij geweten dat er nog veel van die gesprekken zouden volgen. Goed. Als de bedragen niet te hoog werden, kon hij het een tijd volhouden.

‘En mag ik dan de eerste zijn, om u geluk te wensen?’ zei de ambtenaar.

Er waren tranen bij de vrouwen. Zwijgend kuste de man zijn dochter. Daarop schudde hij Fred de hand.

‘Veel geluk’, mompelde hij.

[p. 144]

En hij dacht: Die jongen heeft een kop om korsetten te verkopen.

Hij wist niet precies waarom, maar hij hield het toch staande. In een klein stoetje liepen ze de trouwzaal uit.