Ik lieg de waarheid. De beste Kronkels

[p. 82]

Droom

Juffrouw Wolsma zag het tientje dadelijk vallen. Het gleed uit de portefeuille van een dikke man met een leren buis aan, die vóór haar in de rij stond, en kwam vlak naast haar voeten op de vuile vloer van het postkantoor terecht. Zonder te aarzelen zette ze haar boodschappentas erop.

‘De volgende,’ riep de loketbediende.

‘Ja meneer,’ zei ze. Tegelijk met de tas schoof zij het biljet een eindje naar voren. Toen haalde ze de grote, ouderwetse portemonnee uit haar mantelzak.

‘Toe nou, moeder, we hebben meer te doen,’ zei de man achter het loket bedwongen-gemelijk, want hij kon haar niet de volle laag geven, omdat ze al zo oud was. Met trillende vingers vond ze de postwissel van vier gulden, die haar zoon elke maand stuurde, omdat ze in het huis nu eenmaal geen zakgeld gaven, en zei onderdanig: ‘Alstublieft, meneer.’

Terwijl de man het nakeek, handelde ze heel snel en slim. Ze bukte zich, verzette de tas een eindje en duwde het tientje in de portemonnee. Onmiddellijk ging ze weer rechtop staan en keek vriendelijk, als een braaf oud moedertje, dat zo eerlijk is als goud, naar de ambtenaar.

‘Hier even tekenen.’

Hij telde de vier guldens alvast op het stenen blad uit. Een beetje zwetend van spanning stopte ze het geld bij het tientje en duwde de portemonnee zo diep mogelijk in de boodschappentas.

‘Dag meneer en tot de volgende maand maar weer.’

‘De volgende,’ riep de man alleen.

Niemand had het gemerkt. Vreemd licht in haar hoofd slofte ze naar de uitgang en ademde op het bordes gretig de buitenlucht in. Als een warme golf sloeg het nu over haar heen: tien gulden! Ze kon lekker wat gaan kopen voor tien gulden. Het gaf niet wat. Als ze iets zag liggen in de etalages, waar ze altijd zo lang voor stilstond, kon ze gewoon naar binnen gaan en zeggen: ‘Gééft u me dat maar.’ Ze beefde nu sterk en voelde zich uitbundig als een jarig kind.

Opeens bleef ze door schrik verlamd stilstaan. Ze zag de man met

[p. 83]

het leren buis...! Hij kwam de stenen trap op en ging het postkantoor weer binnen. Zijn groot, rond gezicht stond nors; in het voorbijgaan had hij haar even aangekeken.

‘Hij gaat terug om te zoeken,’ dacht juffrouw Wolsma. Ze ging zo haastig als haar ogen het toelieten het trapje af en liep naar de stoeprand om over te steken.

‘Hé hé juffrouw, wacht u eens even,’ klonk het achter haar.

Het was vergeefs geweest. Ze zouden het haar weer afnemen. En misschien kreeg ze nog straf ook - een maand niet uit om te wandelen, zoals laatst dat mens van Rees, toen ze een sierspeldje had weggenomen in die winkel.

‘Wou u nu zomaar overlopen?’

Het was een agent met een witte pet op.

‘U moet toch op het verkeer letten,’ zei hij vriendelijk.

Aan zijn arm kwam ze bij de tram en reed, de tas op haar knieën, tot de halte bij het huis. De angst was over, maar de wilde blijdschap keerde toch niet terug. Wel zat ze prettig te beprakkiseren wat ze nu eens kopen zou. Iets lekkers. Iets lekkers om in bed op te eten, want als de anderen het merkten moest je ervan méédelen en dan was het zo weg. Bij de etalage van de mooie banketbakkerswinkel, waar ze zo vaak stond te dromen, gaf ze haar ogen lang de kost. Toen ging ze naar binnen en zei, bijna plechtig: ‘Dag juffrouw. Ik wil twee ons kersenbonbons en nog een ons van die kleine flikjes met muisjes.’

Het was een fijn gezicht het te zien klaarmaken - net als vroeger, toen ze nog een gezin had.

‘Ziet u wel - dat is twee gulden dertig bij elkaar, alstublieft.’

Ze legde het tientje op de toonbank en begon de zakjes in haar tas te bergen. Onderin.

‘Wat doet u nou, mevrouwtje?’ vroeg de juffrouw vriendelijk.

‘Wilt u dáármee betalen? Dat is een reclamebriefje.’

En de portemonnee van de toonbank nemend, vervolgde ze: ‘Wacht, laat ik u eens even helpen... kijk, hier hebben we al geld... vier gulden... ik neem er drie, ziet u wel? En dan krijgt u nog zeventig centen van me terug...’

Met een achteloos gebaar schoof ze het blauwe papiertje van de toonbank. Wazig zag juffrouw Wolsma hoe het even door de lucht dwarrelde en naast haar voeten op de vloer neerkwam.