Een Hollander in Parijs

[p. 15]

Poppen

Het Musée Grévin zet de groten dezer aarde in wassen verstarring achter een hekje te kijk. Charles Trenet, de Paus en de heer Pierre Larousse, schepper van de beroemde encyclopedie - ze zijn allemaal present in het griezelige stadium tussen confectiepop en lijk, dat aan een panopticum altijd iets huiveringwekkends geeft.

Wie op zondagmiddag mee-schuifelt met de provincialen, wordt vanzelf de trap opgedragen, die uitmondt in het Palais des Mirages, dat ze, als iedereen binnen is, solide achter je dicht doen. Met een paar honderd mannen, vrouwen en kinderen sta je dan, samengedreven als gedeporteerden, in een gevangenis van spiegels, die elkaar dit gezelschap, plus enige feeëriek verlichte, barokke zuilen eindeloos teruggeven. Het effect is benauwend. Je bent terecht gekomen in een barbaars paleis en staart in nimmer eindigende Kafkagangen vol mensen, die maar wachten, die maar wachten, wachten, wachten. De dag des oordeels begint vast zó.

Opeens wordt het stikdonker. Je hoort klappende zoenen vallen - ook hier slapen de opportunisten niet. Als het licht weer aangloeit, zijn de pilaren, door een eenvoudig kantelmechanisme, in bomen veranderd en staan al die arme mensen met hun kinderen weer even gedwee in een eng bos, waar de wassen spoken van beneden vast elke nacht hol bassend

[p. 16]

komen picknicken.

‘Dames en heren, de voorstelling is ten einde,’ zegt een ernstige stem uit de hemel.

We stromen de zaal weer uit en keren terug bij de beelden. Voor de grote taferelen, zoals ‘Een avond in de opera’, zijn banken geplaatst waarop de vermoeide toeschouwer een ogenblikje kan gaan zitten, vaak naast één van de poppen die de firma Grévin zo hier en daar speels heeft neergezet. De oude, lezende heer, aan wiens zijde ik met een beleefd ‘pardon’ heb plaatsgenomen, blijkt tenminste bij nadere kennismaking óók van was, maar aan die juffrouw, ginds op de tweede bank, twijfel ik. Met een zwarte kanten shawl om haar hoofd, zit ze roerloos naast twee levendige militairen, maar toch is er iets in haar ver-

[p. 17]

storven houding, dat mij doet geloven in haar vermogen om te bewegen.

Terwijl ik haar aandachtig gadesla, hoor ik hoe twee kinderen, die voor mijn lezende buurman zijn blijven stilstaan, zijn eigenaardigheden even met elkaar doornemen.

‘Nou, dát kun je wel zien! Zo zit alleen een pop!’ meent de een.

‘En kijk eens naar de kleur van het gezicht!’ zegt de andere stem. ‘Echt wás, hè.’

‘Zullen we hem een stomp tegen zijn borst geven?’ ‘Ja jò!’

Voor ik mijn hoofd heb omgedraaid om te zien hoe ze de nagemaakte grijsaard te lijf gaan, voel ik de stomp al tegen mijn borst. En zie ik aan de verschrikte kindergezichtjes, dat ze het niet over de buurman hadden, maar over mij.

‘Mama, mama, hij lééft!’ roept het kleinste jongetje verontwaardigd.

De dame met de zwarte kanten shawl ontwaakt nu uit haar roerloosheid, draait zich om en zegt rustig: ‘Stil Pierre. Dat mag die meneer best.’

[p. 18]