Dagboek van Cornelis en Philip van Campene, behelzende het verhaal der merkwaardigste gebeurtenissen, voorgevallen te Gent sedert het begin der godsdienstberoerten tot den 5en april 1571

April.

⁺ Den I^en es de bisscop van Ghendt ghereyst naer Bruessele, aldaer ooc waren ontboden alle andere bisscoppen van dese Nederlanden, metgaders de edelen ende andere staten vanden lande, omme bijden Hertoghe van Alve te advijseren ende consulteren upde affairen ende nootsakelicheden van desen lande nopens den voorledenen trouble.

+ Vergaderinghe vanden bisscoppen.

[p. 253]

Den IX^en heeft men smorghens, wesende sondach, ghegheven⁺ te kennen, dat men dese toecommende weke, bij advise van scepenen vander Kuere ende de aelmosiniers vanden ghemeenen aermen, ommegaen zoude van huuse te huuse, ter collectatie ten behouve vanden zelven aermen, die nu alomme vele zijn, midts den benauden tijdt.

Den XV^en heeft men thuutvaert ghehouden in sinte Baefs⁺ kercke van M^r Gillis Goethals, canunick vande zelve, die onlancx deser weerlt es overleden; hij was een wel gheleert man inde consten vande medecijne, ende sonderlinghe chyrurgie, de zelve daghelicx hantierende met lof ende eere.

Den XXI^en waren de practisijnen, advocaten en procureurs⁺ vanden Raede in Vlaenderen in competenten ghetale ontboden bijden hove, ende hemlieden belast dat zij, volghende de ordonnantie ghepublieert vande verboden boucken, overbringhen zouden anden greffier de boucken, die ter verbeteringhe staen ende niet gheheel verboden en zijn, maer naer correctie toeghelaten, als Adagia Erasmi, Caroli molinoei Opera ende meer andere.

Den XXVI heeft men thuutvaert ghehouden van Jan de Commere,⁺ binnen sinte Niclaus kercke, daer hij onlancx begraven es voor sinte Rochus autaer; hij heeft langhen tijd gheweest amman van Dronghene, ten diversche stonden scepene van Ghendt, (en was) gherekent voor een costumier, ten welcken respecte hij dicwils in rechte ghehoort es gheweest met andere costumieren ende practisijnen deser stede, up twijfelachteghe materie.

Den XXX^en, sachternoens naer den II hueren, hebben de⁺ jonghe scholieren van M^r Pieter Vanderleeus, ontrent den Santberch, ghespeelt een tragedie, ghenaempt OEdipus Tyrannus, ghemaect wijlen bij Sophocles, in Griecxe tale, ende overgheset inde Latijnsche. Up de stellinghe waren drie plaetsen, deerste ghenaempt Regia ofte de coninclicke residentie, de tweeste den temple, de derde de stadt van Thebe, danof OEdipus conijnck was. Te wiens tijde was binnen de zelve stadt een groote sterfte ende droochte, so dat de conijnck dede ondersoucken

+ Aelmoesen.

+ M^r Gillis Goethals.

+ Vande verboden boucken.

+ Jan de Commere.

+ OEdipus, tyran.

[p. 254]

bijden priesters van Apollo, waerbij dat quam de voornomde versterfte ende groote droochte, die den conijnck hebben te kennen ghegheven, dat binnen der stede de conijnck vermoort es gheweest, ende ten waere dat men daeraf justitie dede, zo en soude de plaghe niet cesseren; ende hendelinghe es bevonden dat hij OEdipus, Laium, zijnen vadere, vermoort hadde, die voor hem conijnck was van Thebe, ende bovendien heeft OEdipus zijn moedere te huwelicke ghenomen, ghenaempt Jocasta, ende van haer gheprocreert twee dochters, dwelck verstaen hebbende de voornomde moedere, heeft haer zelven met eenen strop verhanghen, ende OEdipus heeft hem zelven zijn ooghen uutghetrocken, punitie doende van zijne quade ende horrible faicten, zo dat slot vanden spele was, dat men nyemant upde weerlt salich ende gheluckich zal heeten te wesen tot anden stondt hij overleden es, want zo voorscreven es, OEdipus was een conijncs zone, die de vader Laus, midts dat hij verstaen hadde van Apollo, dat zijnen zone hem dooden zoude, heeft eenen herdere bevolen hem te dooden, die beroert wesende met compassie over sconijncs zone, ende nochtans willende onderdanich zijn zijns conincx ghebot, heeft skindts voeten metten zweerde duersteken, ende daer duere doende een wisse, hevet tkindt an eenen boom ghehanghen. Ende alzo Phorbas, een herder van den conijnck van Corinthien, aldaer passeerde, anhoorende de weeninghe vanden kinde, es danwers ghegaen ende hevet tkindt afghedaen ende overghegheven de conijnghinne van Corynthus, die gheen kinderen en hadde, vande welcke tkindt upghevoedt es als haer eyghen kindt, twelck naederhandt commende tot Thebe, heeft zijnen eyghen vadere onwetens ghedoot, ende zijn vrau moedere tot eender huusvrauwe ghenomen, ende hem zelven berooft van zijnen ghesichte, vertreckende alzo van daer als eenen ballinck. In tlaetste gaf men te kennen, dat men sdaeghs daernaer vertooghen zoude een ander spel, ghenomen uutten VI^en bouck AEneidos Virgily.