Dagboek van Cornelis en Philip van Campene, behelzende het verhaal der merkwaardigste gebeurtenissen, voorgevallen te Gent sedert het begin der godsdienstberoerten tot den 5en april 1571

[p. 210]

Sporckele.

⁺ Den III^en was Baven de Rijcke, f^s M^r Pieters, ontboden bij mijnheeren vanden Raede, aldaer hij ontsleghen wierdt van zijnen eedt, die hij als castelayn van het leenhof binnen deser stede ghedaen heeft de Co. Majest. ende was ooc verlaten van zijnen dienst. Desen Baven was over twee jaren zeer ghejonstich totter nieuwe religie, danof hij de predicatie ghefrequenteert heeft met zijnen broedere M^r Pieter, een hooft vande consistorie vande Guessche vergaderinghe, met Fransoys Huereblock, zijn zweer⁽¹⁾, die onlancx naer de kerstdaghen te Vilvoorde onthooft es gheweest, naer langhe detentie van zijnen persoon inde vanghenesse, zo wel te Bruesele als te Vilvoorde, met hope van ontsleghen te werdene uuter vanghenesse, maer te vergheefs, want zo voorseit es, hij heefvet metter doot betaelt, zo ooc vele ende diverssche andere noch daghelics doen.

⁺ Den V^en pleecht te wesen den feestelicken dach van sinte Bertolf, maer nu nyet.

⁺ Ende den VI^en van sinte Amandt, die bekeerde over IX^c jaren Vlaenderland, maer nu nyet.

⁺ Upden voornomden dach, wesende saterdach, was anden drije pickele, jurisdictie van mijnheere van sint Pieters, eenen verberrent ter causen van zijne ongheloovichede, an welcke galghe ende daer ontrent heeft men onlancx diverssche justitien ghedaen vande persoonen, die beschuldich zijn gheweest vande nieuwe religie, bijden bailliu ende souverain, Rijm ghenaempt.

⁺ Den IX^en heeft commissaris Burch, uut laste vanden hove, gherecoleert de ghetuighen, die de procureur generael hadde gheexamineert ten laste van Boessins, wijlent bailliu van Deynse, danof vele van hemlieden eendrachtelic hebben ghedeposeert

+ Baven de Rijcke.

(1) Zweer, rechtzweer.

+ S. Bertolf.

+ S. Amandt.

+ Justitie.

+ Boessins.

[p. 211]

dat de voornomde bailliu was een capiteyn over twee jaren vande beeldebrekers, voorsien van een pistolet, segghende overluudt tot sijne medeghesellen in Tempelhof: alle de ghuene die gheen gheweer en hebben, dat zij van daer zouden vertrecken, bevelende voorts dat men alle beelden, die hij noomde te wesen afgoderien, afwerpen zoude, verbiedende eenen yeghelicken, upden hals, eeneghe dieverien te bedriven. Aldus es de voornomde bailliu in grooten dangiere van zijnen liefve. Ende Mijn heere van Wulverghem die es uuter vanghenesse ontsleghen ende naer huus ghereyst met grooter blijschap, ghelijc men overal gheseyt heeft. Ende de voornomde Boessins es noch ghevanghen.

Den XV^en, met een trompet, was gheboden dat eenen yeghelicke⁺ de originale brieven van cedullen, wettelicheden ende andere bewijsen zouden doen van nieus collationeren voor de commissarissen M^r Franchoys Curtewile ende Burch, uut crachte vande welcke de catholijcke zijn heesschende eeneghe schulden ten laste vande fugitiven ende inneghedaechde. Ende de voornomde commisen waren daghelics daermede besich met alder diligentie.

Den XVII^en was eenen persoon laten gaen, die men waende⁺ dat hij zoude ghestorfven hebben bijden viere upden Vriendachmaert, daertoe de ghereedschap ghemaect was upde zelve maert. Ende het was een joncman, wel gheleert, uut een vrempde contreye, voortstaende Calvinus leeringhe, de welcke hij van joncs gheleerdt hadde (zo men seyde alomme) binnen der stede van Embden, plaetse van zijnder residentie.

Den XXII^en pleecht te wesen den feestelicken dach van⁺ sinte Pieters stoel, maer bijder ordonnantie vanden bisscop deser stede was weercdach dit jaer ende tnaervolghende.

Den XXIII^en was asdach, ende men heeft begonst in diverssche⁺ kercken te preken, als in sint Jacops kercke de voornomde Jesuyt, tsinte Baefs eenen Preecheere, die inden advent ghepreect heeft; ende inde andere kercken heeft men ooc ghepreect naer de oude costume ende usancien. De voornomde predi-

+ Collationeren.

+ Justitie.

+ Sint Pieters stoel.

+ Predicatien.

[p. 212]

canten hebben uutgheleyt de duecht ende maniere van vasten, segghende tselve uutghestelt zijnde bijder ordonnantie vande heleghe kercke, dewelcke haer ooghghemerck ghenomen heeft upden vasten van onsen Heere Jesus, die ghevast heeft XL daghen ende XL nachten. Alzoo hebben ooc ghevast Moyses ende Elias, int oudde testament. Ende de voornomde Jesuyt heeft de naervolghende daghen uutgheleyt tEvangelie van elcken daghe, ende daernaer van tbidden, ende met eenen tghebed Christi: Onsen Vadere etc.