Die in het donker...

[p. 16]

II

MEVROUW Eveline van Raalte is geen verstandige vrouw. Zij is, zonder eenigen twijfel, een heel lieve en een zeer charmante vrouw, maar neen, verstandig is zij niet.

Ze is vanmorgen naar Den Haag gereisd om een bezoek te brengen aan een oude vriendin, die ziek ligt. Precies om acht uur reed de groote auto voor Huize Sonnevanck, even buiten Gorssel gelegen aan den grooten straatweg tusschen Zutfen en Deventer.

Jenneke, het meisje, heeft met Gerrit, den chauffeur, de koffers in de auto gezet en later, toen Eveline van Raalte zat, de plaid over haar heen geschikt.

- Zul je goed zorgen voor Doesje? heeft Eveline van Raalte met oprechte bezorgdheid gevraagd.

- Ja, mevrouw.

- En Doesje mag alleen melk met water hebben en een beetje suiker, denk je eraan?

[p. 17]

Weer heeft Jenneke ja gezegd...

- Ik schrijf je nog wel, wanneer ik terugkom en de post doorsturen naar Hotel Royal, Den Haag, denk je eraan?

Jenneke heeft beloofd eraan te denken.

Dan is de groote auto langzaam de grint-overstrooide oprijlaan afgegleden, den straatweg op.

Om half negen zit Mevrouw Eveline van Raalte in den trein. Met haar koffers, haar plaid, lectuur voor de reis. Zonder lectuur kan ze niet. Als Jenneke nu Galsworthy's laatste boek maar niet heeft vergeten, maar Jenneke heeft eraan gedacht en Gerrit heeft er op zijn beurt aan gedacht en dus is Mevrouw Eveline van Raalte tevreden. Met Galsworthy kan men zelfs de reis Zutfen-Den Haag overleven...

In Den Haag aangekomen heeft zij zich eerst naar haar hotel laten rijden. Wanneer Mevrouw Eveline van Raalte naar de residentie gaat, logeert zij altijd in Hotel Royal. Het is een deftig, ernstig en degelijk huis - modern comfort, alles wat men maar wenschen kan, en het heeft tenminste niet zoo'n verschrikkelijken negerportier, zooals dat afschuwelijke ding, waar ze dezen zomer in Menton verbleef.

Tot zoover maakt Mevrouw Eveline van Raalte niet alleen een heel lieven, maar ook een heel verstandigen indruk, want dames van meer dan middelbaren leeftijd plegen eerst onverstandig te

[p. 18]

worden wanneer zij negerportiers metterdaad gaan waardeeren.

En 's middags heeft Mevrouw Eveline van Raalte haar zieke vriendin, die goeie Justine, opgezocht. Het is een treffend weerzien geweest en er is thee gedronken op de slaapkamer, die zoo'n beeldig uitzicht heeft op de Stadhouderslaan en er zijn vele oude en dierbare herinneringen opgehaald.

- Je kunt natuurlijk blijven eten, Lien, heeft Justine aangeboden. Maar dat heeft Mevrouw Eveline van Raalte afgeslagen.

- Nee, kind, een andere keer graag... morgen of overmorgen, maar ik moèt straks nog even de stad in, een paar inkoopen doen, en vanavond moèt ik Karel en Anne een bezoek brengen. Daar is de laatste keer ook al niets van gekomen.

Justine heeft niet langer aangedrongen en Mevrouw Eveline van Raalte deed hare inkoopen, at daarna rustig in Royal, - men eet er waarlijk voortreffelijk - en over een uurtje gaat zij naar Karel en Anne, die zoo aardig wonen aan het Bezuidenhout en twee dodden van kinderen hebben, de jongste heet Evelientje.

Eerst echter schrijft zij nog een briefkaart aan Jenneke met het recept der maaltijden voor Doesje, de poes, ‘en vergeet ook niet 's avonds goed te sluiten, denk je eraan?’

Dan is Mevrouw Eveline van Raalte gerust.

[p. 19]

Doesje zal nu zeker goed verzorgd worden en in het groote, witte huis aan den straatweg van Zutfen naar Deventer zullen 's avonds om tien uur de deuren prompt gesloten worden.

Mevrouw Eveline van Raalte gaat naar boven. Door de ruime hal met het zachte tapijt en langs den buigenden portier, die den piccolo toesnauwt:

- Kamer negen!

Over den weeken, dikken looper op de breede trap gaat zij langzaam achter den kwieken, kleinen jongen aan, parmantig en stram in zijn groene livrei.

Hij zwaait de deur voor haar open, draait het licht aan, trekt de zware overgordijnen dicht.

- Wenscht Mevrouw nog iets?

- Dank je wel, jongetje, dank je wel...

Mevrouw Eveline van Raalte wenscht wèl iets, maar dat kan ze moeilijk aan den kleinen piccolo zeggen. Mevrouw Eveline van Raalte wil vreeselijk graag, dat hij haar schoenen uittrekt, en haar die zwart-satijnen schoentjes aandoet. Dan zou zij zich niet hoeven te bukken.

Nu is zij genoodzaakt dat alles zelf te doen. Zij legt haar handtaschje neer op tafel, staat op en gaat naar de hooge spiegelkast, bukt naar de zwart-satijnen schoentjes...

- Als ik terug ben in Gorssel, spreekt zij met zichzelf af, zal ik dat dieet van dokter Huygens

[p. 20]

weer 's een tijdje houden. Een mensch eet te veel...

Zij gaat zitten in een lage crapaud en bukt zich weer om de zwarte rijgschoenen uit te trekken.

- Misschien, overlegt zij, misschien zou het wel goed zijn als ik er morgen alvast mee begon. Ik heb heusch te veel gegeten...

Met de rijgschoenen gaat zij naar de deur, zet deze buiten op de gang en vervolgens sluit Mevrouw Eveline van Raalte zich op in de badkamer.

* _* *

Den volgenden morgen om tien uur merkt Mevrouw Eveline van Raalte dat er uit haar portefeuille, die zij altijd in haar handtaschje bij zich draagt, drie honderd vijf-en-zeventig gulden zijn verdwenen.

Den volgenden morgen om tien wordt Joost Verheijde wakker in Hotel Astoria te Amsterdam. Hij voelt onder zijn kussen, jà... het geld is er nog.

- Het is eigenlijk heel erg eenvoudig, denkt Joost Verheijde, alleen ik had 'm niet zoo moeten smeren, maar rustig daar moeten blijven... en ik had die tasch met handschoenen aan moeten oppakken. Niet verstandig van die juffrouw om haar deur open te laten...

Nette menschen, met een huis om in te wonen,

[p. 21]

met kleeren, maaltijden op gezette tijden, met geld, met werk, nette menschen kunnen het niet begrijpen, dat je het moe wordt langs hun huizen te loopen met zeep en band, moe op vuile lakens te slapen en voortdurend te weinig eten te krijgen en nòòit een smàkelijk maal. Maar als je jarenlang getracht hebt eerlijk je brood te verdienen en overal worden deuren dichtgeslagen voor je neus, dan fascineert je die ééne deur, waarachter misschien iets voor je te wachten ligt - en die op een kier staat.

Je néémt, wat de maatschappij je niet eerlijk wou laten verdienen.

Je neemt oòk het risico.