|
| |
Troost-Rym.
Sang: Psalm VIII. Item:
BEnaude mensch, die, by 't veel-vuldigh lijden,
Dat grof en dicht van buyten komt bestrijden,
Aen dieper quael inwendig swanger gaet,
En met u selfs (he- laes!) niet wel en staet.
Die vast verwert in 'tnet van nare wroeging,
Leeft sonder vreed' en ware herts benoeging;
Uw nood (ick ken 't) is groot, ja over-groot,
En doet u daegs wel meer dan eenen dood.
Hulp is u wensch; vertroosting, u begeeren.
Die smert erkent, heeft wil om smert te weeren;
Die wil, soeckt raed; die soeckt, vind dit of dat;
Die d'in-gang vind, raeckt licht ten eynden 'tpad.
| |
| |
Hulp is u wensch: en evenwel kond't wesen
Dat ware hulp u quael niet sou genesen,
Om dat mis-schien het hert, al siende blind,
De smert wel haet maer noch de wond bemind;
De smert alleen gesint is te verdrijven,
Maer smerts fonteyn, ter schuyl wil laten blyven;
Waer door 'tdan sucht en hoopt na medicijn
Die 'tof noyt vind, of die niet heeft dan schijn.
Verwondert u de vreemtheyd van mijn seggen?
'tLeyd diep en vast al wat men geern laet leggen.
De mensch bedriegt een ander als hy kan;
Sijn eygen hert bedriegt hy toe end' a'n.
Wel aen dan die u selven recht bekent zijt,
En 'sherts bedrog door scherpe wacht ontwent zijt;
Of valsche vrees, of sieckt', of sonden zijn't;
Dat vi eugdens Sonn' u Ziele niet beschijnt.
Waen-schrick en angst uyt mangel dat in 'tbloed is,
Of k ijgt, of houd geen plaets, wanneer 'tgemoed is
Door waerheyds leer genadelijck verlicht,
En van Gods wil ten rechten onder-iicht.
Die Godes wil uyt't Woord sijns Soons verstaen heeft,
Weet of hy uyt of na 'tricht-loot gegaen heeft.
Dies voelt sijn Ziel noch smert noch hert-gequel,
Dan als sijn gang af-wraeckt van Gods bevel.
Kom nu die geern u herten-leet soud koelen,
En niet kont recht van 'tgeen gy voelt, gevoelen;
Zijt gy belust te weten waer 't u let;
Kom, spiegel u in Gods vol-maeckte Wet.
O hebt gy die getrouw 'lijck na-gekomen;
Wech met de vrees en 'tongegronde schroomen;
De nevel ruymt, de bulleback verdwijnt
Die uwe Ziel ten onrecht heeft gepijnt.
Het goet geweet, uyt-weldoens kund geboren,
Neemt we'er sijn plaets, door kleyn verstand verlorens:
Doet we'er sijn werck; en vry van d'ijd'le smert.
Geeft Godes vreed' een herberg in het he t.
Soo 'tsonden zijn (gelijck men meest siet beuren)
Die u den Geest ontroostelijck doen treuren:
Daer is, daer is geen ander troost noch raedt,
Dan dat gy snel van sonden u ontlaedt.
Is 'tveel licht 'tquaed van u voor-gaende leven,
(Doch nu niet meer met wil van u bedieven)
Dat u dien beul in uw gemoed aen-voed:
Voor-leden schult quilt God om ware boet.
De goede God siet maer op 't geen dat nu is.
Daer 's menschen hert vol-uyt van sonden schu is.
Word oude schuld, hoe dicht op een geklist,
Door boet en be'e geboet en uyt-gewischt.
Maer zijn 't in u de noch-gepleegd' ondeugden,
Die 's herten grond wan-hopelijck ontvreugden:
'tIs meer dan recht dat gy geen leven hoopt
Soo lang gy noch des doodes pad in-loopt.
't Is Meer dan recht, dat gy, noch onrechtveerdig,
Dat quellen lijdt. Die Helle zijt gy waer dig.
Soo lang u Ziel geen beter vruchten schaft.
Sulck roept om troost, die nutter is gestraft.
Belet Gods mond de sprake niet t'ontijde:
Sy maeckt bedroeft, maer om te doen verblijden.
In 't sondig hert is 't wroegen als een zout
Daer 't God een wijl van 'theel verderf door houd.
Met recht derft hy Gods over-waerde bly-pand
Die vriendschap houd met Gods geswooren vyand.
| |
| |
| |
Weldoen en vroliick ziin.
De Man na Godes hart, vond in sijn Harp vermaeck
Maer meest in Lof, en danck, die hy so God toe brachte.
Soo blyd' en vrolijck zijn, met weldoen, dats de saeck,
Dats 'tgeen dat God vereyscht, Elck yv'rich sal betrachte.
| |
| |
Die reyne God lijd in sijn eeuwig rijck
Niets, niets onreyns: gelijck bemint gelijck.
Des erfs waer-pand en wil u God niet geven
Dan als hy 't erf u al heeft toe-geschreven;
De erffenis en eygent God u niet:
Soo lang hy noch de Werelt in u siet:
Soo lang gy noch word ongetrou bevonden,
En wetens blijft oock in de minste sonden:
'tZy wat'et zy van al wat is of leeft
Waer doo u hert in deugd beletsel heeft:
'tZy wijf, 'tzy kint; 'tzy vrees voor schand, voor schade,
Voor arremoed, voor all' hoe groote quaden.
Het vonnis staet: Na nu de mensche saeyt,
Word of de dood of't leven, na, gemaeyt.
Het vonnis staet, de weg is klaer gewesen:
Mijn Leer eling en kan hy geen-sins wesen,
Die alles niet op Aerden en versaeckt.
Wat uyt-vlucht noch? de reden is te naeckt.
Wat is 't (helaes!) of schoon de mensch, by vlagen,
Door een gesocht en ongegrond behagen
Sich selven vleyd of troost geeft in de sond,
En stopt met kracht Gods mede-tuyg den mond?
't Kan wel een wijl bedriegen, maer niet helpen:
De wonde wel bestolpen, maer niet stelpen.
In d'asch word 't vuyr gedeckt, maer niet gedooft.
En tegen danck word waarheyd noch gelooft.
Sijn eygen hert en kan geen mensch ontvluchten.
Oock mids in vreugd doet hem de knager suchten.
En schoon g'u selfs staeg-uyt bedriegen kond't:
Wat is 't als 't komt op 's levens laetste stond?
Dan opent eerst het hert sijn diepste kaam'ren;
Dan spreeckt hy klaer, dien gy nu of doet stem'ren,
Of t'eenemael de droeve spraeck verstopt
En willens niet kond voelen dat hy klopt.
Het eeuwig quaad, 't on eyndelijck verderven,
'tVerschricklijck vuer, 'tonweder-leeflijck sterven,
Sal in't genaken van dien oogen-blick,
'tHert schricken doen met veer een ander schrick:
Met duysent-werf grousamer angst doen schroomen
Dan nu noch wel in 't wanckel hert kan komen,
T'wijl 'tleven staeg meer levens hope teelt,
En langer tijd van dag tot dag verbeeld.
Ach! sware pijn! onmog'lijck uyt te spreken,
En by geen pijn op Aerd, na waerd geleken,
Wanneer de mensch sijns wesens eynde siet,
En noch van God noch Werelt troost geniet!
Ramp-salig mensch, hou op van schemer-oogen,
Heb met u selfs, heb met u selfs me'edoogen.
Voor lange pijn kies korten arrebeyd.
Volg Godes Geest terwijl hy u noch leyd.
De eerste uyr moet daer toe aen-genaem zijn.
Die 't nu niet is, kan morgen min bequaem zijn.
Geen mensch heeft borg van 't minste stipjen tijd.
Verlaet het quaed terwijl gy 's machtig zijt.
Verlaet het quaed eer 't selfs u gaet verlaten.
Esaus geween (hoe bitter) kan niet baten.
Qua'e raed verraed: verraed maeckt achte-loos:
Achte-loosheyd broeyt Zot en Bot tot Boos
Des Moorders eynd (waer van het onrecht duyden
De Ziel vermoord van veel onwijse luyden)
Bedrieg' u niet. Want wat bescheyd hebt gy
| |
| |
Dat het juyst soo met hem was als met dy?
Dat hy (als gy) voor die sijn laetste stonde
Wel oyt tot boet bequaemheyt heeft gevonden?
Dat hy voor die sijn laetste troost-begeert',
Sich niet al lang te voren heeft bekeerd?
Hier gaet gy los. En nochtans moest gy vast zijn
Indien 't met grond op u recht kon gepast zijn.
Al wat gy hebt, al waer gy oock kont sien,
Wat is 't? helaes! Een ver-gehaelt Mis-schien.
En schoon 't waer soo gelijck gy 't waent te wesen:
Waer hebt gy oyt in 't heylig woort gelesen?
Waer is beloft' uyt Godes mond gedaen,
Dat het juyst soo met u, als hem sal gaen?
Waer Gods beloft soo klaer niet als de Son is,
Daer gaet de mensch onwijsselijck op 't onwis:
Die 't onwis kieft, heeft in 't gevaer [schijnt] sin;
En die 'tgevaer bemint, vergater in.
Wat sal ick meer? 't Geen gy my nu siet spreken,
Voelt gy uw hert u dagelijcks toe-preken.
U hert, dat (door onlust op 'trechte pad)
Van God mis-schien, meer heeft dan 't gaern wel had.
Wat sal ick meer? nu kond gy, wilt g', ontspringen.
De Reden neygt maer kan geen herten dwingen.
't Is waer, haer kracht is Goddelijck en sterck:
De Mensch nochtans moet willig selfs aen 'twerck.
Wat sal ick meer? Waerheyd heeft weynig woorden.
Noyt hoord' hy Mensch die oyt God selfs niet hoorden.
't Begin en 't slot, is, Heyligheyd en Deugd:
En met een woort: Doe Wel, En Zy Verheugt.
|
|
Auteursrechtvrij