De worstelstrijd der Transvalers

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 336 C 2

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van De worstelstrijd der Transvalers van Frans Lion Cachet uit 1882.

 

redactionele ingrepen

p. 2: noot ‘2’ heeft in de lopende tekst geen nootverwijzingsnummer. In deze digitale editie is de noot alsnog geplaatst.

p. 215: noot ‘1’ heeft in de lopende tekst geen nootverwijzingsnummer. In deze digitale editie is de noot onderaan de pagina geplaatst.

p. 225: op deze pagina staat een accolade die meerdere regels overspant. Omdat dergelijke accolades in deze digitale editie niet goed weergeven kunnen worden, wordt op elke betreffende regel de accolade herhaald. Ook de woorden die erop volgen worden om misverstanden te voorkomen op iedere regel herhaald.

p. 568: noot ‘1’ heeft in de lopende tekst geen nootverwijzingsnummer. In deze digitale editie is de noot onderaan de pagina geplaatst.

p. 580: 153 → 133, ‘Bladz. 133 van boven staat: VI; lees: III.’

De ‘drukfouten’ op p. 580 zijn, behalve de niet gevonden vijfde correctie, in de lopende tekst doorgevoerd.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. II en IV) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina I]

DE WORSTELSTRIJD DER TRANSVALERS.

 

[pagina III]

De Worstelstrijd der Transvalers

AAN HET VOLK VAN NEDERLAND VERHAALD

DOOR

F. LION CACHET.

Met Platen en Kaarten.

AMSTERDAM. - J.H. KRUYT.

PAARL. ZUID-AFRIKA. - D.F. DU TOIT & C^o.

1882.

(Alle rechten door den Schrijver voorbehouden.)

 

[pagina V]

INHOUD.

		Pag.
	Inleiding	1
	Eerste Afdeeling. STICHTING EN UITBREIDING DER KAAP-KOLONIE	8
I.	Van Riebeeks Bestuur	8
	Ontdekking van de Kaap 8. Stichting der Kolonie door Van Riebeek 12.
II.	De Voorouders der Transvaalsche Boeren	16
	Zedelijk gedrag der eerste kolonisten 17. Overkomst van Hugenoten 18; hunne namen, en waar zij zich vestigden 20.
III.	Overzicht van de geschiedenis der Kolonie onder de opvolgers van Van Riebeek	22
	Namen der gouverneurs 22. Wijze van bestuur 23. Van der Stel 24. Van Noot 24. Van Plettenberg 25. Verzet van de Kolonisten 26. Begin van den trek naar het Binnenland 27. Karaktertrekken der Boeren 27.
IV.	Eerste overgave van de Kaap aan de Engelschen	29
	Engelands belang 29. Oranjes naam misbruikt 30. Capitulatie 31. De Kaap weer Hollandsch 33. Commissaris-Generaal De Mist 34.
V.	Tweede overgave van de Kaap aan de Engelschen	36
VI.	De groote trek	38
	Waarom trekken? 38. De Boeren pioniers der beschaving 41.
VII.	Slachtersnek	42
	Bezuidenhout 42. Boeren, Zendelingen en Hottentotten 46. Gevolgen van Bezuidenhouts dood 48. Verbond op Slachtersnek 50. Strijd en nederlaag 50. Engelsche goedertierenheid! 51.
VIII.	De Hottentot-Zendelingkwestie	55
	Karakter der Hottentotten 56. Genadendal 58, Verkeerde inzichten van de meeste Zendelingen 60. Van der Kemp 65. Dr. Philip 69.
IX.	De Slavenkwestie	73
	Invoer van slaven 74. Goede gezindheid der slavenhouders 75. Misslagen van het Gouvernement 76.
X.	De Kafferkwestie	80
	Afkomst der Kaffers 80. Woonplaats 81. Karakter 82. Engelschen en Kaffers 85. Strooptochten 86. Gaika geholpen? 87. Proclamatie van Glenelg 91.
XI.	De groote trek voorbereid	93
XII.	De Voortrekkers en de laatste Voorbereidingen	97
	Trichard 97. De Predikanten en de trek 101. Stockenström en de trek 102. Verkoop der vaste goederen 103. Laatste voorbereidingen 104. De laatste avond in de woning 107. ‘Trek.’
	Tweede Afdeeling. VAN DEN UITTOCHT TOT OP DE ONAFHANKELIJKVERKLARING DOOR ENGELAND.	110
I.	De uittocht	110
	Wijze van trekken 110. Het laager 115. De leiders van den trek 119
II.	Met de inboorlingen in aanraking	123
	De Bastaards 124. De Korranna's 127. Eigendomsrecht 128. Hoe de Boeren gehandeld hebben 130.
III.	De eerste Kafferoorlog	133
	Moselekatse 134. Een laager aangevallen 138. Mosega 142. Met de Zending in aanraking 145. De vrucht van den strijd 150.
IV.	Voortzetting van den Trek	153
	Retiefs grondwet 154. Waarheen? 155. Natal gekozen 156.
V.	Retiefs verkenningstocht	158
	Over Drakensberg 159. Unkungunhlovu 162. Chaka 163. Onderhandelingen met Dingaan 164.

 

 

[pagina VI]

VI.	In het bezit van Natal gesteld	170
	De akte van afstand 170. Verraad van Dingaan 175. Aftrekken naar Natal 175. De groote Moord 179.
VII.	De Bloedwraak	182
	Gewettigd 188. Aanval op Dingaan mislukt 186. Dood van Uys, vader en zoon 187.
VIII.	In veel verdrukking	188
	Dingaans overmoed 188. Dingaans aanval op de laagers mislukt 190.
IX.	De oorlog tegen Dingaan	194
	De Voorbereiding 194. De slag aan Bloed-rivier 197. Dingaan geslagen 202.
X.	Engelsche Politiek	204
XI.	Vestiging in Natal	207
	Regeering 207. Steden en dorpen 209. Pieter-Maritzburg 211. Brand 212.
XII.	De Zuid-Afrikaansche Maatschappij van Port-Natal	213
	Moeielijkheden met Dingaan 215. Verbond met Panda 216.
XIII.	Laatste oorlog met Dingaan	217
	Instructie 215. Met de Kaffers in bondgenootschap 219. Strijd en Overwinning 220. Panda, koning 222. Proclamatie 224. De wapenroem onbevlekt 226.
XIV.	Moeielijkheden met de Engelsche Regeering	228
	De tocht tegen Ncapaye 231. Met Engeland in strijd om het bezit van Natal 234. Apologie en protest 234. Geweld met geweld gekeerd 239.
XV.	Natal opgegeven	234
	Verdeeldheid onderling 243. Kaffers, roovers in Engelschen dienst 295. Vredesvoorwaarden 246. Afstand van Natal 249.
XVI.	De tweede trek	251
	Onrecht 251. Sir Harry Smith en de trek uit Natal 253. Terugblik 255. ÉÉNE bladzijde uit de geschiedenis van den Vrijstaat 259 Boomplaats 266.
XVII.	De geboorte der Transvaal-Republiek	270
	De stichters 270. Het Zand-riviertraktaat 273. Verrassingen 277. Kafferoorlog 279. Bandietenk westie 281. Bekrachtiging van het Traktaat 286.
XVIII.	De onafhankelijkverklaring van den Vrijstaat	287
	Derde Afdeeling. DE WORDING DER ZUID-AFRIKAANSCHE REPUBLIEK	289
I.	Potgieters trek naar het Noordoosten	291
	Reis naar Delagoa-baai 291. Vestiging te Andries-Ohrigstad 298.
II.	De Volksraad-partij	303
	Verdeeldheid 303. Bijgelegd 306.
III.	De Pretorius-partij	308
	Onstaan 308. Potgieter en Pretorius 309.
IV.	Vereeniging der partijen onder ééne Regeering	314
V.	Kerkelijke verwikkelingen	317
	Trouw aan de Kaapsche kerk 317. Eerste predikanten 318. Ds. Van der Hoff 319.
VI.	Scheuring	324
	De Republiek Lijdenburg 324. M.W. Pretorius, Staats-president der Z.-A. Republiek 327.
VII.	De Lijdenburgsche Conventie	328
	Vierde Afdeeling. VAN DE AFTREDING VAN PRETORIUS TOT AAN DE ANNEXATIE DOOR ENGELAND.
	Eerste Onder-afdeeling. TRANSVAAL EN DE TRANSVALERS	330
I.	Transvaal	330
	Bergen en rivieren 330. Mineralen 336. De bodem 339. Voortbrengselen 342. Klimaat. Gezondheidstoestand 348. Bevolking 349. De afzonderlijke Districten 351.

 

 

[pagina VII]

II.	Staatsvorm enz	394
	Staatsvorm 394. Kerk 399. School 405. Handel en Nijverheid 408.
III.	De Transvalers	412
	Hun portret 412. Karakter 417. Woningen 422. Huisgezin 424. Landbouw en veeteelt 427.
	Tweede Onder-afdeeling. DE ANNEXATIE VAN TRANSVAAL DOOR ENGELAND	430
I.	De Republiek tot op de aftreding van M.W. Pretorius	432
	Pretorius' buitenlandsche politiek 432. President van den Vrijstaat 434. Burgeroorlog 435. Pretorius' bestuur 436.
II.	De Presidentsverkiezing	439
	Jan Hendrik Brand 439. Thomas Francois Burgers 443.
III.	Burgers als President	448
	Program 448. Optimisme 449. Ontgoocheling 450. Overzicht van Burgers' regeering 451.
IV.	Paul Kruger candidaat gesteld	458
V.	Hoe Transvaal geannexeerd werd	459
	Shepstones program 459. De Acte van beschuldiging 460. Inboek-systeem 463. De nota voor den Minister 466. Shepstones reis naar Pretoria 471. Laatste voorbereidingen 477. In den Volksraad 479. De annexatie 482.
	Vijfde Afdeeling. DE STRIJD VOOR WAARHEID EN RECHT, VOOR VRIJHEID EN ONAFHANKELIJKHEID	487
	Pogingen tot vernietiging der annexatie bij lijdelijk verzet daartegen.
I.	De eerste deputatie	489
II.	Doornfontein	493
III.	De tweede deputatie	495
IV.	Wonderfontein	498
	Joubert en Sir Bartle Frère 501.
V.	Kleinfontein	501
	Wachtende op Sir Bartle Frère 503. De Conferentie aan Hennops-rivier 505. Memorie aan de Koningin var. Engeland, 509.
VI.	Wonderfontein	513
	Antwoord op de memorie 513. Volksbesluit 517. Gevangenneming van Pretorius en Bok 519.
VII.	Nog ééne poging	520
	Weder op Wonderfontein 520. Kruger en Joubert naar Kaapstad afgevaardigd 521. Resultaat 522.
	Herstelling der regeering met het geweer in den arm.
I.	Beweging te Potchefstroom	523
	Belasting geweigerd 523. Mislukte executie 524. Nog eens vergaderd 525.
II.	Paardekraal	525
	Herstelling der Regeering 525. Opening van den Volksraad 526. Benoeming van een Driemanschap 527.
III.	De vlag geheschen te Heidelberg	528
	de heldenstrijd voor recht en onafhankelijkheid.
I.	Het begin van den strijd te Potchefstroom	531
	Drukken der Proclamatie 532. Het eerste schot 333. De eerste overwinning 534.
II.	Bronkhorstspruit	535
	Anstruthers marsch naar Pretoria 535. Halt! 536. De tweede overwinning 537.

 

 

[pagina VIII]

III.	Op de grenzen, aan Drakensberg	538
	Verdeeling der Boeren krijgsmacht 538. Colleys krijgsmacht 540. Der Boeren sterkte 541. Jouberts stelling op Drakensberg 542. Het Boerenkamp 543.
IV.	Langnek	544
	Colleys krijgsplan 546. Het gevecht aan Langnek 547. Overwinnîng 549.
V.	Ingogo	550
	Generaal Smits' marsch naar Biggersberg 550. Gevecht aan Schuinslaagte 554. Overwinning der Boeren 552.
VI.	Amajuba	553
	Sympathie met de Boeren 553. Correspondentiën 555. Colleys planneu 556. Spitskop door de Engelschen bezet 558. Alarm 559. De Amajuba door de Boeren bestormd en hernomen 560. Overwinning 561.
VII.	De krijg geëindigd	562
	Bemiddelend optreden van President Brand 562. Wapenstilstand 563. De vrede gesloten 565.
VIII.	De Koninklijke Commissie	566
	Uit wie samengesteld 566. Haar arbeid, tot rechtvaardiging der Boeren 567. Grensbepaling 570.
IX.	De Conventie	570
	Suzereiniteit van Engeland 570. Britsche Resident 571. Onderteekening door gemachtigden 572, en door den Volksraad 573. Vertrek der Engelsche troepen uit Transvaal en herstelling der Regeering in hare rechten te Pretoria 573.
BESLUIT		574
LIJST VAN WERKEN, enz.		578

 

BERICHT VOOR DEN BINDER.

Portret van Paul Kruger	te plaatsen tegenover den Titel.
De Trek	te plaatsen tegenover Bladz. 115.
De moord aan Blauwkrans	te plaatsen tegenover Bladz. 179.
Schetskaart van Transvaal	te plaatsen tegenover Bladz. 330.
Typen van Transvalers	te plaatsen tegenover Bladz. 413.
Een woning in Transvaal	te plaatsen tegenover Bladz. 423.
Amajuba	te plaatsen tegenover Bladz. 557.
Kaart van Zuid-Afrika	te plaatsen aan het einde.