Tien dagen te Brighton. Brieven aan een vriend

XI.

Brighton, Zondag 6 Juni 1875.

Waarde Vriend!

Gij weet toch bij ondervinding, niet waar, wat het te zeggen is om rouw over de zonde te hebben, niet uit vrees voor straf maar omdat het zoo schandelijk is tegenover God om te zondigen; en gij kent ook bij ondervinding iets van de blijdschap, waarvan zulke zondenrouw vergezeld gaat. Mij dunkt als gij heden te Brighton geweest waart, zoudt gij daarvan iets gesmaakt hebben, en hebben gezien hoe anderen door den Heer op dien weg geleid werden.

Gij krijgt nu weinig of geene uittreksels meer van het gesprokene op de meetings. Genoeg hebt gij gehoord om te deelen in den zegen dergenen, die te Brighton waren, en om,

[p. 125]

voor zoo ver dit mocht noodig zijn, een oordeel te vellen over de beweging. Ik sluit deze brieven met een kort overzicht van hetgeen mij in de laatste dagen het meest getroffen heeft.

Zondag 6 Junij was een zeer heerlijke dag. De zee was zoo kalm, de lucht zoo helder, alles in de natuur zoo liefelijk, als men het verlangen kon. Voor het venster in onze kamer gezeten, kon ik mij noode losrukken van het staren op de blauwe golven, en mijn hart werd onwillekeurig gestemd tot 's Heeren lof.

Eéne vrage hield mij bezig.

Of ik aan het Avondmaal zou gaan?

Het sacrament zou 's voormiddags in de Fransche kerk worden uitgereikt, en ik wist niet of ik aan het maal des Heilands zou nederzitten.

Waarom niet, vraagt ge?

Een blik in uw eigen hart geeft u misschien het antwoord op de vrage.

Ons, predikers van het Evangelie en bedienaars der sacramenten, kan het zoo wonderlijk te moede worden, als wij eens leeken zijn en de vragen, die wij gewoonlijk aan anderen voorstellen, tot onze ziel gebracht worden.....

Ik bad den Heer om leiding en verliet mijne woning. In het corridor van het Pavilion had ik een liefelijk gesprek met een Wesleyaansche predikant, en met een heer en zijne dame, menschen, die ik, voor zoo ver ik weet, nooit te voren gezien heb, maar tot wien ik mij aangetrokken gevoelde. Wij spraken over den Heiland en zijne genade aan ons bewezen.

Zie, dat maakte het verblijf te Brighton zoo aangenaam, dat

[p. 126]

men er zich geheel 't huis’ gevoelde en dat de kinderen des Heeren met elkander als broeders en zusters omgingen.

Indien men iemand met een Bijbel en het ‘hymnboek’ zag loopen, kon men ook met hem spreken. De Bijbel en dat hymnboek waren introductie genoeg.

Het Corridor verlatende, ontmoette ik ds. Wagener, van Maria-Hoorebeke in België, en wij besloten te zamen naar de Episcopale kerk te gaan.

Wij gingen; doch de Heer bracht ons naar de Fransche kerk - waar een der Monod's, meen ik, juist zijne rede besloot.

Daarna ving de plechtigste avondmaalsbediening aan, die ik mij herinneren kan.

Twee broeders, een Duitscher en een Franschman, menschen, die pas verklaard hadden dat zij elkander om politieke redenen gehaat hadden, lazen om de beurt een gedeelte van het avondmaalsformulier, in het fransch en in het duitsch, waarna de duitsche broeder de absolutie gaf.

Onze broeder Kuyper trad daarop nader en het brood brekende, gaf hij - een Hollander - het aan den Duitscher en aan den Franschman. Daarna bedienden dezen het aan de andere Avondmaalgangers, die het (op duitsche en fransche wijze, meen ik) geknield ontvingen.

Het was zeer plechtig; menigen stillen traan werd er geschreid. Men gevoelde, de Heer was aldaar.

Hoor wat een u bekenden broeder van die ure zegt:

‘Mijn hart smolt weg als was, in het midden mijns ingewands. De Heer had mij twee dagen te voren licht gegeven. Ik had mijne zonden gezien - maar, zoo als ik gelooven mag, vergeven. Ik was zeer gelukkig en toch zoo zonder kracht, bijna zonder moed. Ik zat neder en weende.

[p. 127]

Ik kon niet anders. Mijn zondig, toornig, eigengerechtig leven kwam mij zoo duidelijk voor den geest. Ik zag die broeders het Avondmaal bedienen, en ik dacht er aan hoe ik, jaren achtereen, het Avondmaal bediend had. Zou het nu beter met mij gaan?’

Voor een oogenblik was het mij als of de Verzoeker groote macht over mij had - doch hij week spoedig. Ik wenschte aan het Avondmaal te gaan doch de vrees om weer in de oude zonden te vallen, maakte mij beangst. Broeders, die iets van mijn toestand begrepen fluisterden mij een troostwoord in. Eindelijk ging ook ik aan het Avondmaal. ‘Simply trusting every day.’ De Heer was, en is, en blijft zoo onuitsprekelijk goed. In dat Bethel te Brighton vond ik een Pniël. ‘Jesus saves me every day - Jesus saves me now.’

En zóo is het mijn broeder!

Die Avondmaalsviering was zeer gezegend.

Om verschillende redenen heb ik Zondag bijna geene vergaderingen bijgewoond. Een dier redenen was, dat ik mij zeer vermoeid naar het ligchaam gevoelde, en groote behoefte had om alleen te zijn, - alleen met den Heer. Op de kamer van mijn vriend du Plessis, in Upper North Street, kon ik wat rusten; en verder dwaalde ik zoo wat rond: dwalen, zonder te dwalen.

's Avonds was ik bij Monod, in de Exchange. Er waren naar ik hoor een 4000 menschen te zamen. Hij sprak op zijne gewone indrukmakende wijze over den verloren (en gevonden) zoon. De bijeenkomst werd besloten met eene zeer plechtige Enquirers meeting. Ik heb die meetings

[p. 128]

liefgekregen. Vooral voor groote steden en talrijke vergaderingen zijn zij zeer geschikt. Men is bekommerd wegens zijne ziel; het ontbreekt aan vrijmoedigheid of vertrouwen om tot den leeraar of tot christelijke vrienden te gaan; welnu! hier behoeft men slechts te blijven zitten om een woord van troost of leiding te ontvangen. Gij kunt als ge wilt uw hoofd buigen op de leuning van de stoel, die voor u staat; of uw gelaat met uwe handen bedekken; of uwe knieën buigen - zie, niemand neemt notitie van u, dan om u te vragen of gij den Heiland nog niet gevonden hebt, of om u tot Hem te leiden - met u te spreken, of met en voor u te bidden. Onbescheiden vragen worden u niet gedaan, men wil zelfs uw naam niet weten, - men wil u slechts helpen door u tot Jezus te leiden. En ook voor hen, die den Heer kennen, is het zoo goed eens incognito neer te zitten, en van een onbekende een woord van vermaning of vertroosting te ontvangen. De enquiry meeting van dezen avond blijft, mij ten minste, onvergetelijk. Ik weet niet hoe het in Holland kan ingevoerd worden; doch ik zou het zoo gaarne zien. Misschien als er maar eerst recht ‘bekommerden’ zijn, dan zal de meeting voor hen, ook wel komen. De Heer geve beiden.