Verzameld werk. Deel 7

[p. 672]

Het kalf, het veulen, het varken en de schaduw
Moderne fabel

't Was net een fabel, zoals men ze in schoolboeken van buiten leert, maar die hier in werkelijkheid, door levende en acterende ‘personen’ werd vertoond.

Het was een zacht naar de rivier afglooiend stukje weiland, door prikkeldraad omrasterd. De rivier kronkelde sierlijk tussen wilde-bloemen-oevers, door de groene weiden heen; en achter de weilanden lagen de bossen, en in de bossen lag 't kasteel, en daarachter lag net dorpje met de ouderwetse toren, en over alles heen straalde de serene rust van de helblauwe hemel, waarin de zon brandde en laaide.

Het was te warm en een grote stilte van nietsdoen scheen drukkend-zwaar over de ganse aarde neer te hangen. Zelfs de poëtische leeuwerikjes, die anders jubelen in de warmte, waren zwijgend uit de ether neergedaald en 't enige geluid dat men nog hoorde, was het fijne tjilpen van een karekiet, die daar ergens in het gras dicht bij het water zat en zichzelf, in zijn gezang, de koelte van de rivier scheen toe te wuiven.

Op 't kleine stukje weiland, dat omrasterd was met prikkeldraad, bevonden zich drie gedierten: een kalf, een veulen en een varken. Verder was er niets dan kort-gegraasd gras op 't stukje weiland, plus één enkel boompje, een meidoorn, die op een kleine helling stond en een spaarzaam plekje schaduw onder zijn kruin verspreidde.

In die schaduw hadden zich het bruin-glanzende veulen en het bont-glanzende kalf, naast elkaar ter ruste neergevleid. Het kalf herkauwde rustig en wellustig, met witte wimpers over zijn driekwart-dichte ogen en het veulen scheen te dromen, half-overeind gezeten, met de voorpoten onder zich dubbel toe gevouwen en met de kwispelende staart langzaam de vliegen van zijn flanken jagend. Bij het water zong de karekiet eenzaam en aanhoudend en in het water zelf, tussen

[p. 673]

het oeverriet, hoorde men soms een doffe, zware modderplons, alsof een heel groot dier daar ploeterde of zwom.

Dat was het varken! Het varken lag zich af te koelen in het slijk en stoorde grof de zachte rust van de idyllische stilte. Het ploeterde een hele poos en toen het er eindelijk uit kwam stond het daar even roerloos aan de oever, glimmend-zwart en vuil van afdruipende modder, als de oer-bruut midden in de poëzie. Het knorde, wroette en krabde en plotseling nam het een aanloop en kwam recht afgestoven op het schaduwplekje, waar het kalfje en het veulen onder de meidoorn ter ruste lagen. Knorrend stortte het daar in zijn vuilheid neer en lei zijn vieze kop op het zachte, wit-en-bont fluweel van 's kalfjes rug.

- Baaa...! zei even 't kalfje en schoof iets op, naar 't veulen toe, dat ook eventjes plaats inruimde.

Onmiddellijk had het varken de kleine, afgestane vrije schaduwruimte ingenomen en strekte weer zijn vieze snoet uit, op de frisse rug van 't kalfje.

- Baaa...! zei 't kalfje voor de tweede maal en schoof weer naar het veulen toe, dat ook weer opschoof, en reeds met kop en rechterflank in de brandende zon lag. En terstond nam het vuile varken de vrijgekomen ruimte nog eens in en lei opnieuw zijn walgelijke kop op de reine vacht van 't kalfje, dat voor de derde maal ‘Baaa...!’ zei en nog eens weer een eindje verder opschoof.

Het veulen, dat nu helemaal in de brandende zon lag, stond op, schudde zich en ging langzaam en lusteloos grazen. En toen het varken voor de vierde maal met een geknor zijn smerige kop verder uitrekte, stond ook het kalfje op en volgde met een droef geloei het voorbeeld van het veulen; en het vuile varken bleef alleen meester over het heerlijk schaduwplekje en strekte zich daar nu breed-uit, in al zijn laagdierlijke wellust.

De karekiet, die zich daar niets van aangetrokken had, zong maar rustig door zijn eenzaam karekieten-deuntje, aan de frisse rand van 't water.

Dat duurde zo een hele poos. Toen naderden langzaam enkele mannen, die even redekavelend naar 't varken keken, het een touw om zijn lijf sloegen en het met geweld, ondanks zijn

[p. 674]

knorren en gegil, achter zich meetrokken.

Moraal:

Het varken is, evenals de Pruisische junker, een beest dat reële waarborgen erlangt. Tot er, vroeg of laat, een kracht komt, sterker dan het varken, die het varken meeneemt en ter slachterij voert.

Algemene conclusie:

't Kan levensgevaarlijk worden het gebied van zijn buur te willen annexeren.