Verzameld werk. Deel 7

[p. 603]

De poes, de zak, de soldaten en de oude kastanje

Ik zit in mijn tuin, gezellig afgezonderd in een prieeltje van bloemen en heesters, te schrijven.

Het weer is heerlijk: een van de zeldzame, echt-mooie dagen, die deze zomer gegund heeft. De zon koestert, zonder te branden; de bomen prijken in hun volheid van pracht en, wonder boven wonder, er is geen wind, of bijna geen wind in de rustige, zacht-serene lucht.

Ik denk, en schrijf, en kijk, in stilte genietend. Er zijn geen storende geluiden in de buurt; de stad gonst in de verte, alsof ze zich van mij verwijderd had. Was het niet dat men weet in de stad te zijn, men zou zich buiten wanen. Het is vakantie-weer, vakantie-stemming.

Achter het hek met spijlen, dat mij van een naburig erf scheidt, hoor ik, op korte afstand, gedempte stemmen. En als ik even, door de bladeren en de bloemen, in die richting uitkijk, zie ik daar drie soldaten liggen, plat op hun buik in 't zand gestrekt, de kin in de handpalmen, gezellig rokend en keuvelend. Hun gezichten zien rood, als gekookt, door de zon; hun zwaargeschoeide voeten spelen bengelend in 't zand en af en toe nemen zij de sigaar uit hun mond en spugen, dwars en ver van zich af. Ik zie ze heel duidelijk als ik mij even vooroverbuig, maar zij kunnen mij niet zien; en, daar ik geen geluid maak, kunnen zij ook niet vermoeden, dat ik zo dicht bij hen zit. Naast een van hen ligt in het zand een grauwe, in elkaar gerolde zak.

Daar komt de poes, meneer de poes, langzaam en statig aangewandeld!

Wat 'n leven, dat leven van meneer de poes! Geen tobberijen, geen zorgen, geen last vanwege rantsoenering of distributie! Hij huist in de keuken, vertroeteld door de keukenmeid; en geen mens durft er een aanmerking op maken, uit gastrono-

[p. 604]

mische lafheid en baatzuchtige deferentie voor bedoelde, zeer hoog gewaardeerde keuken-hogepriesteres. Hij is vet, hij is lui, hij is vals, hij is mollig, hij lijkt wel van caoutchouc zo rond en zo soepel: een wandelend kussen van caoutchouc, overtrokken met een witte en zwarte pluchevacht. In het begin van de zomer heeft hij relaties aangeknoopt met de kat van de buurvrouw, alle concurrenten met woede en succes van 't erf gehouden, verder vogels geroofd en wreedaardig verslonden, naar geen lastig muizenvangen omgezien, met één woord: het wellustig leventje geleid van een tirannieke pasja, die al zijn grillen bot kan vieren.

Daar komt hij! Hij heeft zeker zijn siësta genoten en ziet er uitgerust en keurig uit, alsof hij na een heerlijk bad, een splinternieuw fris zomerpak had aangetrokken. Even vóór mijn bloemig schuilprieeltje blijft hij staan en kijkt mij, enigszins verwonderd en wantrouwend, met zijn strakke, groene ogen aan. Maar zijn aandacht wordt door het gekeuvel van de soldaten achter 't hekwerk afgeleid en langzaam sluipt hij naar hen toe, om eens te kijken.

Zij zien hem! Zij zien hem langzaam naar zich toe komen, en ik verneem een vlugge, vleiend-lispelende lokstem:

- Poes poes poes poes poes!

Meneer de poes gaat rustig bij de spijlen neerzitten en draait de staart over zijn voorpoten.

Een van de soldaten heeft in het zand een oude, droge kastanje van de vorige zomer gevonden. Hij knikkert die rakelings langs meneer de poes heen, die er, met een vlugge wip, tussen de spijlen, op toespringt. De soldaten hebben pret. Zij lachen. Een van hen haalt een touwtje uit zijn zak. Hij vindt een tweede dorre kastanje, boort er een gaatje door, maakt het touwtje daaraan vast, gooit het zo naar meneer de poes toe. Scherp-loerend is meneer de poes plots in elkaar gehurkt. Hij schijnt zichzelf als 't ware op te rollen; zijn staart kwispelt heel langzaam heen en weer; zijn ogen glinsteren.

Stil, met korte, kleine rukjes, haalt de soldaat de kastanje met het touwtje naar zich toe. Meneer de poes volgt in spanning iedere beweging; zijn ganse lichaam trilt. Hij waagt een lichte sprong, en nog een, en nóg een, telkens de wegwippende kastanje na. De korte tocht overweldigt hem, zijn strak-ge-

[p. 605]

spitste ogen laaien, hij komt steeds nader, nader... hij zal zijn prooi gaan grijpen... hij... Eensklaps, snel als 't weerlicht, snapt de soldaat meneer de poes met beide handen op; er is een woest geblaas, een korte, vlugge worsteling; en als bij toverslag verdwijnt meneer de poes in de ontrolde zak, terwijl de soldaten alle drie haastig overeind springen.

Een korte, heftige strijd golft onstuimig in mijn binnenste op. Zal ik maar doen of ik niets heb gemerkt, blij dat we eindelijk van meneer de poes verlost zijn!... Ik zou wel willen, maar meteen denk ik aan de vernielende gevolgen: de keukentranen, de mislukte gerechten, het onvermijdelijk optreden van een nieuwe, even nare en verwende poes... en heldhaftig spring ik op uit mijn prieeltje en roep, achter het hek, met autoritaire stem, de haastig-wegtrekkende soldaten na:

- Zeg eens, laten jullie asjeblief die poes lopen!

Zij schokken om, trachten te loochenen:

- 'n Poes! Welke poes?

- Die in die zak daar! 'n Beetje vlug asjeblief, of anders schrijf ik aan jullie majoor!

Dat heeft succes; daar zwichten ze voor. Ze spotten en schimpen wel even, maar de zak wordt omgekeerd en in drie wippen is meneer de poes weer veilig op zijn weelderig erf.

- Dát mag je ook nog hebben! klinkt het honend achter 't hek.

En de kastanje met het touwtje wordt mij toegegooid.

Meneer de poes doet of er niets gebeurd is. Heel even schudt hij zich en dadelijk is hij weer vol belangstelling voor de kastanje met het touwtje. Hij springt erop aan, speelt ermee, buitelt ermee om in 't zand.

Gelukkig dier; hij is voor 't onbezorgd geluk geboren! Een seconde later en hij werd misschien vanavond opgedist als hazepeper in een soldatentent, of kwam als hors d'oeuvre in een tijgermaag bij Hagenbeck terecht!

- Scheelt er iets met hem, meneer? komt 't keukenmeisje enigszins achterdochtig naar mij toe.

- O, niets, zeg ik, - hij speelt zo grappig met dat touwtje.

- 't Is zo'n leuk diertje, meneer, antwoordt ze vertederd. En zij neemt hem mee naar de keuken, om hem nog eens een schaaltje melk te laten drinken.