Verzameld werk. Deel 7

[p. 328]

De grote roeiwedstrijd Gent-Cambridge

Zowat een dertig jaar geleden (wat gaat de tijd!) werd door enkele jonge, Gentse sportlui (waaronder ook mijn eigen persoon) het plan opgevat in de buurt van Gent, een internationale roeiwedstrijd in te richten. Tot dan toe hadden dergelijke wedstrijden steeds in, of in de onmiddellijke buurt van de grote steden plaats. Wij vonden 't een niet onaardig idee het veld eens te verplaatsen en kozen daarvoor een magnifieke, brede, rechte lijn in 't Kanaal van Terneuzen, te Kluizen-Terdonk namelijk, op ongeveer vijftien kilometer afstand van Gent. Het zou de eerste ‘meeting’ van 't seizoen zijn en als dag werd uitverkoren O.L.H. Hemelvaart, midden in de volle, mooie, bloeiende lente.

Het succes, al van de eerste proefneming, overtrof de stoutste verwachtingen. In drommen stroomden de Gentenaars toe. Al wie een roei-, stoom- of zeilboot had, al wie een paard en een rijtuig bezat (rijwielen en auto's bestonden nog niet) kwam zich daar vertonen. De dames verschenen er in hun nieuwste ‘lente-creaties’ en dadelijk kreeg de ‘meeting’ van Terdonk een ‘cachet d'élégance’, dat ieder jaar nog steeds heeft toegenomen. Nu, met de luxeauto's en de pracht-motorboten, is het een echt Longchamp geworden, iets waar men dient geweest te zijn, op gevaar af, bij onthouding, een aantal sporten van de mondaine elegantie-ladder af te dalen.

Het is bekend, of niet bekend, maar het mag als een feit gelden, dat de Gentse roeiverenigingen de sterkste roeiers van het vasteland bezitten. Ontelbaar zijn de kampioenschappen, die zij in alle landen hebben veroverd, waaronder, tot driemaal toe, het wereldkampioenschap voor achtriemsgieken, en nog wel tegen de sterkste roeiers en in de eigen

[p. 329]

wateren van het sterkste roeiersvolk van de wereld; tegen de Engelse ploegen van de Leander, te Henley. Zo iets, dat nog nooit gebeurd was en lange jaren als een volslagen onmogelijkheid werd beschouwd, omlauwerde de Gentse roeiers met een aureool van overgrote glorie en de verslagen Engelsen koesterden maar één hartstochtelijk verlangen: die ongehoorde nederlagen eens te mogen wreken.

Aan 't hoofd van de ‘training’ van de Royal Club Nautique de Gand staat een man, die van de roeisport zijn levensideaal (ik zou haast zeggen zijn levensdoel) heeft gemaakt. Zijn naam is Julien de Drijver. Als voortreffelijk roeier gedurende vele jaren bekend en bewonderd, heeft hij zich, ná de roeijaren, op een grondige, theoretische en proefondervindelijke studie van de roeisport, van de roeikunst, zou men haast mogen zeggen, toegelegd. Twintig jaar heeft hij eraan gewerkt, om 't beste van de ‘Engelse slag’ met 't beste van de ‘Franse slag’ tot de volmaaktheid van wat nu welbekend is als de ‘Gentse slag’ te verenigen en daarmee de mannen te vormen die, na heel wat strijd en tegenspoed en tegenkanting, eindelijk de grote, heuglijke overwinningen behaalden. En ik meen te mogen bevestigen, zoals verder en m.i. ook in de toekomst blijken zal, dat de dag van gisteren de kroon op zijn werk heeft gezet. Zoals men weet, achten Engelse roeiers het beneden hun waardigheid om op het vasteland in een wedstrijd uit te komen. Zij hebben genoeg aan hun eigen voortreffelijkheid en wie tegen hen wil roeien, moet maar zelf naar Engeland gaan. Ook was de verbazing van de Gentenaars niet gering, toen zij dit jaar bericht ontvingen, dat de achtriemer van Jesus College (Cambridge) van plan was te Kluizen-Terdonk tegen de beroemde Gentenaars in match te komen roeien.

Dadelijk werd daar in Gent werk van gemaakt. Maar 't was geen kleinigheid de Gentse ploeg in elkaar te krijgen. Beide clubs: de Royal Sport en de Royal Club, steeds in onmin met elkaar, konden 't over de keuze van de roeiers niet eens worden. Deze wilde niet mee als die er in zat: gene wou alleen als die of die er wél in zat; kortom, na eindeloze moeite en wrijving en gezanik, werd toch een ‘acht’ in elkaar gezet, wel niet zo sterk als de prachtploegen, die destijds naar Henley

[p. 330]

trokken, maar toch nog sterk en homogeen genoeg, dachten de Gentenaars, om de Engelsen in Gentse wateren geducht te slaan.

Het wekt wel enige verwondering, dat de Gentenaars zelfs in de verste verte niet vermoedden, met welk reuzensterk achttal de Engelsen hun een bezoek brachten. Zij wisten toch dat hun tegenstrevers brandden van verlangen om de vroegere nederlagen te wreken, en zij wisten eveneens dat Jesus College, enig onder al de Engelse clubs, de ‘Gentse slag’ wel niet bepaald aangenomen, maar toch wel degelijk aangeleerd had. In elk geval konden zij niet twijfelen, of het was een allereerste-klasse ploeg, die 't Kanaal overstak.

De Engelsen kwamen, een week vóór de match, om zich aan de Gentse wateren te wennen. Leukweg sloegen zij de ‘training’ van de Gentenaars gade en zeiden er veel goeds van. Hun eigen prestatie viel niet mee. Het waren flinke, forse mannen, maar hun slag, ja, wat voor slag was het nu eigenlijk? Half Gents, half Engels: beslist een ongunstige indruk. Minder dan ooit twijfelden de Gentenaars aan een schitterende overwinning. Dat zij met een flinke vijftig meters voorsprong zouden aankomen, werd alom verkondigd en leek volstrekt niet overdreven.

Toen kwam de grote dag. Ten aanschouwe van zowat tweemaal honderd duizend mensen, onder het prachtigste weer, dat men ooit heeft genoten, werd de grote match gevaren. Een hoge vlaggestok stond goed in 't zicht geplant, met aan top twee wapperende vlaggen: de Engelse en de Belgische. Zodra een van de beide gieken voorsprong kreeg, zou een van de twee vlaggen worden neergehaald.

Een wit rookpluimpje, ginds ver in 't azuurblauw van de lucht, een doffe kanonknal, een langgerekt, aanrollend Aaah! van de menigte! Zij waren weg.

Gedurende ongeveer één minuut bleven de twee vlaggen op gelijke hoogte, naast elkaar wapperen. Toen ging de Belgische langzaam-treurig naar beneden. Doodsbenauwde stilte van tweehonderd duizend mensen! Enige seconden, nog enige seconden, nóg enige seconden, en daar gaat de Belgische vlag langzaam weer op, zij bereikt de hoogte van de Engelse, zij stijgt en wappert er lustig-zegevierend boven uit! Een ex-

[p. 331]

plosie van geestdrift, zwaar aandreunend als een aardbeving, maar hoe kort van duur, helaas! Nauwelijks wappert de vlag hoog aan top, of dadelijk begint zij weer te dalen, zakt weg onder de Engelse. Op 't zelfde ogenblik komen de beide gieken in 't zicht.

Een openbaring! De Engelse ploeg, de ploeg van reuzensterke mannen, maar die al die dagen van de ‘training’ zo slordig half Gents, half Engels heeft geroeid, roeit nu de volle Gentse slag, en zó zuiver, zó fors en prachtig, als nog nooit een allereerste Gentse ploeg het mooier heeft gedaan. De duizenden en duizenden toeschouwers zijn er stil van, de giek schiet als een pijl over het water, er is geen strijd meer, de sterke mannen overweldigen letterlijk de middelmatige Gentse roeiers; nog nooit heb ik iets van zulke saamgedrongen, alles-overheersende, rustige kracht gezien. Zij hebben de geduchte Gentenaars geslagen en meteen ook het wereldrecord verbeterd: hún tijd is de kortste, die ooit op zulke afstand werd geroeid.

Toen zij, onder de wel wat gedwongen, maar toch zeer oprechte toejuichingen van het zeer correct-sportief Gents publiek, druipnat en buiten adem aan wal stapten, kwam de Engelse trainer flegmatisch-glimlachend naar J. de Drijver toe en zei:

- You see, we have stolen your stroke.

Waarop De Drijver leukweg antwoordde:

- Gelukkig voor ons dat gij er zolang mee hebt gewacht en ons aldus de gelegenheid liet driemaal het wereldkampioenschap te Henley te behalen.

Zo eindigde die onvergetelijke dag. In een stroom van mensen, auto's, rijtuigen, fietsen; op een vloot van schitterend-getooide roei-, zeil-, stoom- en motorvaartuigen, trok een ganse bevolking weer stadwaarts. De les is bitter hard geweest, maar misschien draagt zij vruchten voor de toekomst. Misschien herinneren zich de hard-koppige Gentenaars een volgende keer hun nationaal devies:

Eendracht maakt macht.

Ondertussen ben ik hoogst benieuwd wat de nu eindelijk door Cambridge aangenomen ‘Gentse slag’ deze zomer in

[p. 332]

Henley zal verrichten.

Als Jesus College daar met die slag en met die ploeg uitkomt, dan weet ik wel op wie ik zal wedden.

Afsnee bij Gent (België), 26 mei 1911.