Verzameld werk. Deel 6

[p. 620]

Slot-impressies

Vragen en antwoorden

V. Hoe is de reis geweest?

A. Uitstekend.

V. Hoe reist men ginds?

A. In Spanje liefst per trein; alleen voor betrekkelijk korte afstanden per auto.

V. En in Marokko?

A. Alles per auto. De wegen zijn er voortreffelijk en de autobusdiensten in de perfectie ingericht. Men kan er ook heel mooie, goede en comfortabele particuliere auto's huren. Er zijn ook spoorwegen. Ik heb de rails zien liggen, maar er nooit een trein zien langs rijden.

V. Waarom niet?

A. Dat vraag ik mij ook af. 't Is mij een raadsel.

V. En de hotels?

A. De beste zijn heel goed en keurig.

V. Ook zindelijk?

A. Volkomen. Men had ons bang gemaakt voor ongedierte. Nooit hebben wij iets van die aard ondervonden.

V. En het eten?

Ik doe of ik niet hoor. De vraag wordt herhaald.

A. Wat bedoelt u: het eten van de Arabieren?

V. Wel nee! Het eten dat je krijgt in hotels en restaurants?

A. Er is een uitstekend restaurant in Casablanca. Een van de allerbeste op dit ondermaanse. Ik zal het bij de naam niet noemen omdat ik geen reclame wens te maken; maar heel Marokko kent het en zal u zeggen hoe het heet. Dit restaurant is het treffend bewijs dat er in Marokko lekker kan gegeten worden.

V. Maar in hotels?

A. In sommige hotels is het vreemd. Het vlees is er als rubber en de vis heeft er driedubbele graten.

V. Hoe komt dat?

A. Ik weet het niet, maar het is zo. Vlees als rubber en vis met driedubbele graten. Wij hebben avond aan avond met vork en mes gestreden tegen de Marokkaanse kip die

[p. 621]

vast iedere dag op het menu kwam, en de kip heeft overwonnen!

V. Is het er veilig reizen?

A. M.i. wel; op voorwaarde dat men een zekere omzichtigheid in acht neemt. B.v. 's avonds liefst niet te laat uit zijn.

V. Is het land rustig?

A. Ja. Het ziet er althans rustig uit.

V. Is de bevolking tevreden onder Franse en Spaanse heerschappij?

A. Ik denk dat de bevolking, als zij voor de vrije keuze stond, liever de Fransen en de Spanjaarden zou missen; maar dat zij toch ook wel, onbewust misschien, het vele goede waardeert, dat de vreemde bezetting met zich heeft meegebracht.

V. Lijkt het land op Algerië en Tunesië?

A. Heel weinig. Algerië en Tunesië zijn meestal dorre landen. Marokko is heerlijk groen en vruchtbaar.

V. Is het klimaat er gezond?

Ik doe alsof ik niet hoor. De vraag werd herhaald.

A. Ja en neen. Nogal verraderlijk. Het water is er absoluut niet te vertrouwen; en het brood, dat met water wordt gebakken, ook niet! Zeer voorzichtig zijn! Zeer goed oppassen!

V. Een laatste vraag. Is het er duur reizen?

A. In Spanje verschrikkelijk. In Marokko veel minder. 't Is niet voor niet dat een peseta meer dan vier frank waard is. Wie dat heel goed snappen zijn de slimmeriken van Tanger. Hoewel die stad internationaal gebied is, wordt er bijna uitsluitend in peseta's gerekend. Daarom ook is Tanger de duurste... en zeker niet de aangenaamste stad van heel Marokko.