Verzameld werk. Deel 6

Amerika über alles

Wie reist op 't ogenblik het meest in Spanje en Marokko, evenals trouwens in alle overige landen van de wereld?

Het zijn de Amerikanen. Men ontmoet ze overal!

Er bestaan hoofdzakelijk drie soorten van Amerikanen:

1.	De grote, zware, onbeschofte, zelfbewuste, lomp-materiële, dollar-dikke.
2.	De zwakke, magere, overwerkte, maagziekelijk-geagiteerde.
3.	De kalme, vriendelijke, niet opvallend superieur-doende, maar zich wel degelijk, in zijn hoedanigheid van Amerikaan, superieur-voelende.

Men vlucht voor nr. 1, men vermijdt nr. 2, maar het is wel de moeite waard om af en toe een poosje met nr. 3 te praten. Zo deed ik.

Wij ontmoetten elkander in Rabat en hadden vrij lange gesprekken.

Het was, zoals gezegd, een vriendelijke man, met rustige gebaren. Hij had een fijn gezicht met innemende glimlach en kleine, donkere, intelligente ogen. Hij was als Amerikaan, in Amerika geboren, maar zijn voorouders waren van Poolse herkomst. Hij had pas in Polen gereisd, maar eigenlijk zei Polen hem niets meer: hij was Amerikaan! Polen of een ander land, 't was voor hem allemaal hetzelfde: ‘old country’. Hij was vermogend, ‘he had sold out his business’ en daarna was hij gaan reizen zowat de wereld rond.

[p. 618]

Over alles wat hij gezien had sprak hij gemoedelijk, met een toegevende glimlach. Al die ‘old stuff’ van de oude landen had hem slechts matig geïnteresseerd. Feitelijk had hij alleen gereisd om tot de door hem wel voorgevoelde overtuiging van Amerika's algehele wereld-superioriteit te komen. Hij verkondigde zulks zonder de minste verwatenheid; het stond enkel onomstootbaar en als een paal boven water in hem vast. Hij sprak over de grote oorlog. Wat zou er gebeurd zijn met de geällieerden als Amerika niét was te hulp gekopen? Finale catastrofe! Het was niet Foch, maar wel Amerika met zijn miljoenen manschappen en zijn volmaakte organisatie, dat de oorlog had gewonnen. Men hoefde daar niet trots over te zijn, maar 't was eenvoudig zo en niet anders!

Hij glimlachte en keek mij vriendelijk aan.

- Amerika is pas in wording, is pas aan het eerste begin van zijn taak! zei bij. - Amerika is 't wereldland! Kijkt eens op de wereldkaart en ziet wat er nog moet veranderen. Er is een groot land, dat Canada heet. Het behoort nog min of meer aan Engeland. Waarom? Wat is de zin daarvan? Er liggen rijke eilanden, niet verre van de Amerikaanse kust. Zij behoren ook aan Engeland, en aan Frankrijk, en aan Holland. Waarom? Er liggen nog meer uitgestrekte staten op 't Amerikaanse vasteland: Engels Guyana, Frans Guyana, Nederlands Guyana. Waarom Engels, Frans en Nederlands? Wat zouden Engeland, Frankrijk en Nederland wel zeggen als wij hun kusteilanden en staten gingen annexeren? Dat is een doorn in ons oog en een belediging in ons hart. Dat zijn Amerikaanse landen en Amerikaans zullen zij worden!

Ik keek de man met enige verbazing aan. Hield hij mij voor de gek of sprak hij in ernst? Neen, hij sprak wel degelijk in volle ernst. Zijn gezicht was verbleekt en zijn ogen blonken. Ik voelde dat ik een ander specifiek Amerikaans produkt, een ‘schemer’ vóór mij had. Een plannenmaker, een illusionist, een dromer in 't groot: een vonkje van genie onder een warboel van halve krankzinnigheid. Ik liet hem doorpraten.

Dat is iets, voer hij voort, - iets dat vanzelf spreekt, maar lang nog niet alles. Er is meer, oneindig veel meer. Amerika moet en zal één worden van Noord tot Zuid. Er zal een Trans-American spoorweg komen, van Hudson Bay tot

[p. 619]

Kaap Horn. Waarom niet? Er bestaat wel een Trans-Siberian en een Trans-African!

- Alles op United States gebied? riep ik.

- Natuurlijk! zei hij, schitterogend.

- En al die andere grote en kleine staten: Mexico, de Centrale Republieken, Brazilië, Argentinië?

- Allemaal United States!

- Na veroverings-oorlogen?

- Zonder oorlogen. De een na de ander zullen al die staten zich vrijwillig bid de Unie aansluiten, omdat het hun belang zal zijn zulks te doen.

Weer staarde ik hem met verwondering aan. Er schitterde een vast geloof in zijn dweperige ogen. Even glimlachte hij om mijn diepe verbazing.

- Amerika is 't eerste land ter wereld! zei hij. - Amerika heeft alles, kan alles, is alles! Het dient tot norm aan de Mensheid. Lach maar, haal maar uw schouders op, u zult zien, of, zo niet u, uw kinderen, als u er hebt!

Hij lichtte een sigaar en stak die scheef in zijn rechtermondhoek. Hij bood er mij ook een aan. Hij rees overeind en drukte mij de hand. Hij glimlachte weer kalm, met zijn gemoedelijke glimlach.

Ik zag hem gaan. Zijn benen waren ietwat krom, wat aan zijn gang iets waggelends gaf. Een landgenoot klampte hem in het voorbijgaan aan. Zij verdwenen samen om de hoek van het hotel, in de richting van de zee, over welks golven zij gekomen waren.

Een ‘schemer’? Misschien!... Misschien ook niet! Wie weet!...