Verzameld werk. Deel 6

Azrou

Azrou, het wereldvermaarde cederwoud! Azrou, vrijwel het uiterste plekje in Midden-Atlas, waar de Europeeër, de ‘Roumi’ zich in betrekkelijke veiligheid kan wagen... tot vijf uur in de namiddag, op welk ogenblik de weg, op last van de militaire autoriteit, met prikkeldraad versperd en voor alle verkeer wordt afgesloten. Men is daar op de grens van de ‘tribus dissidentes’, de nog half wilde stammen die niet de heerschappij van de Sultan en nog minder die van de Franse Republiek erkennen. In die buurt hebben de moorden en aanrandingen plaatsgehad waarvan men overvloedig in de bladen heeft gelezen!

Een attractie! Een onweerstaanbare, ietwat griezelige attractie van het onbekend, mysterieus gevaar! Vooral de dames voelen zich machtig aangetrokken. Zij zijn in het geheel niet bang; zij zien alleen het avontuurlijke, het romantische! De weg, door de eindeloze vlakten van Meknès, is lang en eenzaam. Slechts af en toe een Arabier op zijn ezel, donkerbruin gezicht met zwarte baard onder de grijze boernoes, als van een profeet der oude tijden. Hij kijkt ons nauwelijks in onze auto aan. Zijn nobel silhouet komt uit de einder, gaat naar de einder, als in een sprookje.

Daar rijzen de bergen! Zij komen naar ons toe, de machtige reuzen. De weg wordt kronkelend en steil, de motor hijgt, een diepe kloof sluit zich als 't ware om ons dicht. Geen mens, geen dier, geen woning meer: de totale, absolute eenzaamheid!

Ik kijk mijn dames aan. Een zachte glimlach streelt hun frisse wangen en hun ogen blinken. Zij genieten! Zal nu het avontuur plaatshebben? Zal zich hier het griezelig-aantrekkelijk mysterie openbaren? Wij stijgen! Wij stijgen! Het wordt

[p. 607]

angstwekkend tot wij plotseling op een hoogvlakte komen, waar de chauffeur zijn auto stilhoudt en ons verzoekt uit te stappen.

De rovers-... Neen, geen rovers, maar een panorama zoals ík er nog nooit een heb aanschouwd! Een Frans officier had er ons op voorbereid. ‘Vous verrez un paysage lunaire’ had hij gezegd. Maar 't was toch nog iets anders. Een maanlandschap is iets doods en dit leefde zo aangrijpend-intens! Het leefde als in een droom, als in een hallucinatie! Het was een diepe, diepe en uitgestrekte vallei, hier geel, daar groen, ginds mauve, te allen kante ingesloten en omringd door bergkammen, die achter en boven elkander oprezen, in doezelige of scherpe lijnen en in kleuren en tinten die zich in etherische fijnheid schakeerden van het teerste grijsroze tot het somberste lei-blauw en bijna tot het nachtelijk zwart. Het had iets Dantesk, iets van een andere, onbekende, nooit-geziene wereld. De roververhalen verzwonden in 't niet; hier was een tragedie op zichzelf, een machtig Natuur-epos van overweldigende grootsheid!

De chauffeur stond bij zijn auto te glimlachen, genietend van onze verbaasde bewondering. ‘C'est beau, n'est-ce pas?’ zei hij niet zonder trots, alsof het iets was dat hem toebehoorde. Maar wij moesten verder om het cederwoud te zien; en weer ging het stijgen en hijgen tot waar wij in 't verschiet de eerste cederbomen zagen, sierlijk afgetekend tegen blauwe hemel, op een wit-besneeuwde bergkam.