Verzameld werk. Deel 6

Feest in het Paleis Djamaï

Er was feest in het Paleis Djamaï, groot feest!! De hoge ingelegde muren, in de grote bovenzaal, waren getooid met een Arabische wandbekleding in de krachtigste felste kleuren van schelrood, blauw, geel en groen; en op de mozaïekenvloeren lagen divans, kussens, van de rijkste tinten en prijkten tapijten zacht en donzig. Van het kunstig gebeeldhouwde stuc-en-houten plafond hingen enorme zilveren en koperen lantarens waarvan de kleurige glazen als edelgesteenten fonkelden en onder de bogen, in groepen, en tot dicht tegen de wand van de achterzaal zaten de muzikanten allen in 't wit en vooraan onder de sierlijke, smalle ramen, waar nog heel in de verte het laatste geroep van de moëddzin weggalmde, de zangers en de danseressen, rijk als idolen geverfd en getooid, met rinkelende, schitterende juwelen en glanzende sombere ogen. Boven aan de trap stond cheriff Mohamed Abdul El Hamed en ontving zijn gasten, minzaam, hoffelijk en het was

[p. 602]

alsof hij een Alladin zelf was, ons verwelkomende, opgewonden en verrukt aan de deur van zijn schatkamer die hij ons nu voor het eerst zou laten aanschouwen.

En de gasten?? Drie weinig modieuze dikke Amerikaanse dames, dan een bejaarde heer met een rond flauw gezichtje en waterige blauwe ogen, een stijf-correcte magere Engelsman, zijn sentimenteel vrouwtje met kort haar en nog kortere rokjes, een donkere Fransman met een ondeugend smuilende mond, zijn geverfde gemalin en een Franse gids van de C.I.A. die deze feesten reeds zo dikwijls had meegemaakt en dus blasé was; en dan wij drieën en onze zeer verlegen, fatsoenlijke Schotse kamenier. De cheriff geleidde eenieder persoonlijk bij de hand, naar zijn zitplaats en eenieder plofte zwaar neer, niet gewend aan die lage kussens en ongemakkelijk verschuivend buigend en trekkend met de benen, geen raad wetend met zijn ledematen en stijf gegeneerd door een corset, een gesteven overhemd en de verdere Europese kleding. Het concert begon, of liever gezegd een gedwarrel, gegons, gepiep, gemiauw en gekerm van instrumenten. Ieder muzikant scheen bezig te willen zijn, hoe en waarom, wist hij nog niet. Maar met bekend Arabisch fatalisme was hij overtuigd dat hij er wel op een of andere manier zou komen. Op dezelfde wijze verhieven zich de stemmen en de cheriff op een hoog kussen dicht bij zijn muzikanten gezeten, knikte behaaglijk met het hoofd en klapte in de handen.

Zo verliep een poosje en toen begon één stem te domineren schel en hard en dan een tweede stem, tegen de andere in. En opeens sprong een klein jong vrouwtje naar voren... en la ‘danse du ventre’ begon. Eerst schoof zij haar schelkleurig geborduurd ceintuur wat in de hoogte, toen strekte zij beide armen voor zich uit, een klein doekje strak van hand tot hand gespannen en terwijl haar gehele lichaam roerloos bleef schuifelde zij op haar kleine voetjes naar voren haar buikje bewegend, deinend, kringelend wiegelend, de mondhoeken omlaag getrokken, de grote zwaargewimperde ogen glanzend als vragend naïef starend en de muzikanten opeens uit hun dromen ontwaakt, speelden een vreemde, krijsende, heftige melodie begeleid door de hese harde stemmen van de nu opgewonden mannen en vrouwen. Wilder, onbeheerster

[p. 603]

werd de melodie, woester de stemmen en het vrouwtje schuifelde nu pijlsnel voorwaarts en dan weer terug, het buikje tollend cirkelend, schokkend, de ogen nu glazig in een zalige extase van emotie en passie; en de oude cheriff, de kap van zijn hoofd gevallen, de mond luid schaterend, klappend en stampend als een bezetene. Toen hield zij op, bewoog haar buikje even als in groet en ging weer rustig en onverschillig zitten.

De fatsoenlijke Amerikaanse dames zagen elkander even terloops diep gechoqueerd aan en de onverschillige Engelsman trok stijf en correct zijn zwart vest neer; het oude heertje droogde zijn vochtige blauwe ogen; de Fransman glimlach zéér ondeugend en zijn geverfd vrouwtje fluisterde stralend iets zeer geheims en geriskeerds in zijn oor en kneep hem daarbij in de arm; en de geblazeerde Franse gids nam gapend een sigaret uit zijn zak en stak die aan. Daar begon het concert weer, het gezang en de dans. Dit keer wilder nog, realistischer, woester dan voorheen, en de Amerikaanse dames verschoven zich onrustig op hun kussens heen en weer, de Engelsman kuchte zenuwachtig en de Fransman kneep zijn vrouw in haar heup. De cheriff grijnslachte evenwel verrukt van onder zijn zware oogleden, zijn gasten observerend. Toen kwam de thee ‘à la menthe’ uit de heerlijk geurende puntige zilveren samovar en amandelkoekjes werden gepresenteerd en daarna rozenwater ter afwassing en toen rees de cheriff Mohamed Abdul el Hamed op en hoog en statig trad hij op een van zijn gasten toe, gevolgd door het eerste danseresje die een ronde rokende wierookbal in de handen droeg. Hij hief de oude Amerikaanse dame met moeite van haar zitplaats op, boog zich stralend over haar heen, gleed zijn hand in haar zedig bedekte corsage, rukte er even aan en legde de warme wierookbal tegen haar huid. Daarna lichtte hij, tot haar verstijfde ontzetting, de volle geplooide rok op... en weer verdween de bal. Nog vóór zijn hoogrood-bevend slachtoffer hersteld was van haar schrik, had hij reeds een tweede bij de hand. De emotie was zó dat eenieder als versteend bleef staren, totdat de bescheiden, verlegen en correcte Schotse kamenier ook aan de beurt kwam. Met een knal van losvliegende drukknopen sprong haar blouse onder de vin-

[p. 604]

gers van de cheriff open. De bal gleed onder haar rokken weg en toen zij wit van ontroering, uitgeput tegen de muur aanviel, kregen wij zulk een onbedaarlijke fou-rire, dat alleen het geschreeuw van de zangers, het gepiep en gekreun van de violen ons kon redden en wij hijgend tegen de kussens achterover zakten, dankbaar dat het feest ten einde liep en het uur van afscheid gekomen was. Eenieder rees nu pijnlijk van zijn ongemakkelijke zitplaats op; eenieder drukte bij het vertrekken de cheriff dankbaar de hand... en haastte zich zenuwachtig om maar weg te komen. Het contrast tussen sommige oosterse en westerse opvattingen was toch wel wat al te bar geweest.