Verzameld werk. Deel 6

De pettenjagers

Alweer slingert zich de blonde weg, als een eindeloos-ver uitgestrekt lint, over heuvelen en dalen, door het schone land.

Helder-fris-groen golven de bossen met pijnbomen; somber-tragisch-groen, bijna zwartgroen staan de cypressen om de eenzame, vale boerderijen. De wegwijkende bergen schijnen violette en roze wonderen; en in de blauwe, diepblauwe, windloze lucht, is 't als een bad van zonnegoud.

De weg ligt open op de heuvelkammen in die zon en in die blauwheid, en doet denken aan een reuzenhagedis, roerloos zich koesterend in de zachte warmte. Maar al spoedig daalt hij weer de diepte in en verdwijnt onder een lommerrijk gewelf van enorme platanen. Daar ligt ergens een vaalgrijs, Provençaals dorpje of klein stadje, zo heerlijk koel en fris beschaduwd, met een fonteintje op de markt, waaruit het water spuit in zilverreine stralen.

Wat staan ze daar mooi, die oude platanen met hun bij plekken afpellende grijze schors en hun grote, brede, nu bruinende bladeren. Zij hebben de kleur van het land en 't romantisme van de streek. Zij staan daar als de voorvaderen van de geslachten, die van oude, oude dingen weten te vertellen. Zij staan daar als familiebomen, met al hun zware, krachtige, beschermende vertakkingen, en iedere boom lijkt op zichzelf een ganse generatie.

Zij blijven dan ook in de kleine stadjes en de dorpen. Eenmaal buiten de bebouwde kom vindt men ze niet meer, of ze zijn kleiner, schraler, magerder, zonder opvallende betekenis. Zij zijn weldra verdwenen zonder dat men het heeft opgemerkt

[p. 239]

en laten de vagabonde weg zich verder in zijn eenzaamheid over het wijde land heenslingeren.

O! die eenzaamheid van de Provençaalse streken! Die stilte, die roerloosheid overal om je heen! Men kijkt en ziet er niets bewegen; men luistert en hoort er niets verroeren. Men hoort enkel het gesjirp van de krekels in het dorre, warme gras. Hoe komt het dat er hier geen enkel dier rondzwerft? Dat er geen enkele vogel die mooie blauwe lucht doorwiekt, noch in 't geheim van de heesters en de bossen zijn gezang laat horen...? Helaas! er zijn geen vrije viervoetige dieren, noch vogels meer in 't Franse Zuiden! De jagers hebben alles doodgeschoten. De jagers... zie, daar lopen ze, met weitas en geweer. Het zijn nagenoeg de enige, levende wezens die wij, op die mooie zondagochtend, langs de weg ontmoeten. Gaat er, per ongeluk, nog ergens een vogel op uit een boom, dadelijk is 't pan! pan! pan! uit twee of drie geweren tegelijk, zodat het slachtoffer zelden ontsnapt. Doch meestal vinden zij zelfs niet de minste mus meer om nog op te schieten. Meestal is hun jagen, zoals Daudet het zo geestig in zijn Tartarin beschreven heeft. Juist, die jagers zijn de Tartarins, de beruchte ‘pettenjagers’. Geen enkel stuk wild, geen enkele vogel meer vindend, gooien zij hun petten in de lucht en trachten er gaten door te schieten. Dat is wel echt meridionale sport; de jager geniet althans van 't voornaamste: het knallen van zijn schot, het lawaai-maken! Dat hoort zo bij de holle bombast van die opgewonden kerels. Het verwondert mij niets, dat er zoveel beroemde politieke redenaars uit 't Franse Zuiden komen. 't Is slechts een andere vorm van hun traditionele pettenjacht. Het hol geknal van de woorden vervangt het hol geknal van de geweren. Die exuberante, zuidelijke redenaars zijn de pettenjagers van het parlementarisme.