Verzameld werk. Deel 6

4 mei

Ik ben naar de stad geweest. Ik ben er nu eens geweest, ongedwongen, uit eigen vrije beweging, om eens onder de mensen te zijn, om er, ik weet niet goed welke, verstrooiing te zoeken.

In de oude, Vlaamse stad, die niet zo heel ver van het liefelijk oord mijner eenzaamheid ligt, hebben de mensen een grote

[p. 39]

tentoonstelling, een wereldtentoonstelling, een ‘World's Fair’ opgericht.

Daar zijn van die grote, krijtwitte, vlaggende gebouwen, met houten-en-pleisteren leeuwen en andere beesten vóór trappen en stoepen; daar zijn tuinen met jong plantsoen en jonge bloemen-heesters: alles lijkt er jong en nieuw en artificieel, behalve één gedeelte, dat oud moet heten, en dan ook de naam van Oud-Vlaanderen draagt.

Daar ben ik heengegaan.

Aardig. De geest, die dát verzonnen en uitgevoerd heeft, verdient een pluimpje. 't Is alles wel zoals onze mooie, oude, Vlaamse steden waren. De pittoreske geveltjes, de kleurige luikjes, de halletoren, de markt, de kleine poortjes en de kleine steegjes, tot zelfs het kanaaltje met de eigenaardige bruggetjes en de scheepjes, alles, alles is er.

En terwijl ik zo rondloop, en zie, en werkelijk bewonder, is 't of ik nog de jaren van mijn vroegere jeugd doorleefde, en in gedachte kuierde door de straten van de mooie, oude, Vlaamse stad, die nu deze tentoonstelling met dat ‘Oud-Vlaanderen’ heeft ingericht.

Want,... wat deze stad nu artificieel weer in het leven heeft geroepen, zij bezat het in werkelijkheid, en hoeveel mooier en rijker en overvloediger, dan wat nu vertoond wordt! De oude, Vlaamse stad had maar te laten wat bestond en zij was op zichzelf de mooiste van alle antiquiteits-tentoonstellingen!

Vandalen, helaas! hebben destijds de hand aan haar geslagen; en zo moeten wij nu, en dan nog tijdelijk, een kopie, een namaak bewonderen.

Trouwens, het valse, het onechte, grijnst u al dadelijk tegen. Die flinke mannen, die knappe meisjes, die daar rondlopen, in echt-oud-Vlaamse klederdracht, spreken allen een taaltje, dat heel veel lijkt op Frans. Het is wel geen Frans, maar de echte Fransen, die daar in groten getale komen, beweren dat ze 't toch goed begrijpen en glimlachen wel wat ondeugend als ze dat beweren. ‘J'enrichis mon vocabulaire’ hoorde ik er een zeggen; en hij had daarbij heel veel pret. Doch wat hij niet begreep, en wat ik ook eerst na enorme inspanning beseffen kon, dat was, in 't hartje zelf van dat zéér echt namaak-

[p. 40]

Oud-Vlaanderen, de tegenwoordigheid van een Indianenkamp!

Het waren inboorlingen uit de Filippijnen? Zowat driekwart-naakte, bruine kerels, die een mengselprodukt leken van apen en mongolen. Zij wierpen met speren en schoten met pijlen en gilden daarbij geweldig, zoals men van wilden verwacht. Hun vrouwen zaten op het primitieve weefgetouw en hadden niet zelden een klein kind, als een worst gebonden op de rug. Zij rookten allen flink en spuugden, klaar en verre.

Dat was alles nu wel zeer interessant, maar hoe toch kwamen die barbaren - en nog wel uit de Filippijnen! - thuis te horen in Oud-Vlaanderen?

Eensklaps ging mij een kristal-helder licht op. Wel, natuurlijk: Vlaanderen, Oud-Vlaanderen, heeft immers in de Middeleeuwen behoord aan Spanje, evenals de Filippijnen! Die ‘Filipinos’ zijn dus wel zéér op hun plaats in Oud-Vlaanderen, even goed als tal van andere volken en stammen er op hun plaats zouden zijn. Want, aan wie, helaas! heeft Vlaanderen, Oud-Vlaanderen niet behoord behalve aan zichzelf! Daarom ben ik er ook vast van overtuigd dat de ‘Filipinos’, als ze eenmaal in hun apenland een ‘World's Fair’ oprichten, daar op hun beurt een aardig plekje voor Oud-Vlaanderen zullen openhouden.