Verzameld werk. Deel 5

[p. 583]

De zonsopgang

Het waren drie nette jongelui en drie aardige meisjes. Zij woonden in een stad. De nette jongelui werkten er op kantoren; de aardige meisjes hadden er niets uit te voeren. Zij kenden elkander goed en gingen op intieme voet met elkander om.

Zij ondernamen dikwijls samen fietstochtjes naar buiten en speelden heel veel tennis met elkaar. Eens, op een late namiddag, zaten zij met hun zessen, moegespeeld, te teaën. In grootse luister ging de rode zon in 't westen onder. Zij scheen de grijze wolken van elkaar te scheuren en door de boomstammen van 't bos als in een zuilenpaleis van smaragd en goud te branden. Zij keken ernaar en zeiden dromerig tot elkaar hoe groots en schoon het was. En een van hen vroeg aan de anderen of zij wel ooit de zon hadden zien opgaan. Neen; geen van allen had dat ooit gezien. En allen jubelden en wensten het eenmaal te zien. Het was een prachtavond; de nacht zou zacht en warm zijn, de vroege morgen heerlijk. Als ze nu eens met hun zessen heel vroeg opstonden en buiten, bij het meer, het opgaan van de zon gingen bewonderen! Geestdriftig stonden zij op; zij waren allen dadelijk bereid; in een oogwenk was de tocht besloten. Zij zouden vroeg naar bed gaan, om twee uur op zijn en de theemand meenemen, om ginds, aan het meer, bij de opgaande zon, te ontbijten. Haastig ruimden zij hun boeltje op, namen afscheid, gaven elkander rendez-vous, klokslag halfdrie, vóór het huis van een der aardige meisjes.

Op het gestelde uur waren zij alle zes op hun post. Zij lachten verrukt naar elkander in het schemerduister en trokken dadelijk heen, door de doodse, stille straten, waar de gaspitten nog brandden. Het weer was zacht en warm; zij kwamen vrij spoedig, door triestige buurten met lage huis-

[p. 584]

jes, buiten in het open veld.

Een van de nette jongelui droeg de theemand; de anderen droegen de manteltjes van de aardige jonge meisjes. Zij praatten luid en maakten gekheid; zij hadden dolle pret bij het idee, dat de hele stad nog lag te slapen, terwijl zij reeds zo vroeg en flink op 't pad waren.

Zij hadden de grote steenweg verlaten en sloegen links, tussen de korenakkers, een kronkelige landweg in. Het rijpende koren had zwavelblonde schemerglanzen in de duisternis. Een van de aardige meisjes greep een plukje aren in haar hand en stelde met verrassing vast dat ze kil-vochtig van de dauw waren. In de nabijheid kraaide eensklaps schel een haan. In de grauwe verte blafte hol een waakhond.

Zij zagen vagelijk, onder hoge bomen, grijze strodaken van als 't ware half in de grond neergehurkte boerderijen. En weldra kwamen zij als tussen twee donkere muren van bosgewassen. Het was er huiverig onder de zwarte lovergewelven en de aardige meisjes werden een ietsje griezelig en batig. De nette jongelui stelden hen gans gerust. Zij liepen nog een poosje en stonden eindelijk vóór 't meer waar zij de zon zouden zien opgaan.

Het was een mooi en vrij uitgestrekt meer, geheel omringd door bossen. Zij kozen hun plekjes uit op een zandheuvel onder dennen en gingen zitten.

- 't Is nat! riep, teleurgesteld, een van de aardige meisjes, rechts en links voelend.

Een van de nette jongelui, die zijn demi-saison meehad, spreidde hem uit en de aardige meisjes gingen erop zitten, een beetje rillerig, heel dicht tegen elkander aan.

Ze keken...

Iets licht-grijsachtigs schemerde in de oosterhemel, boven, de rand van de bossen. Het meer werd vagelijk zichtbaar, in doffe blikkering. Eensklaps kweelde, in de plechtige stilte, een vogelstem. Het was een lijster, maar zij waren allen vast overtuigd, dat zij de nachtegaal hoorden, omdat het nog nacht was.

- Wat heerlijk, die nachtegaal! jubelden de aardige meisjes. Iets heel teer roze kwam de einder tinten. Zij ontwaarden, als in een droom, elkanders gezicht en lachten. Een lichte,

[p. 585]

kille wind stak op, en zij huiverden. Over het meer dreven als 't ware fijne, grijze sluiers. Vissen wipten er uit op en smakten. Hoe griezelig! rilden de aardige meisjes en een van hen zei, dat het haar deed denken aan Ophelia, die zich verdronken had. Zij keken weer elkander aan, even met een naar gevoel, en dan weer lachten zij.

- Wat duurt het lang! zei een van de jongelui, zonder nader toe te lichten wat er zolang duurde. Meer vogels kweelden; en nu gingen zij twijfelen of het wel nachtegalen waren, omdat er zoveel zongen. En de natte kilheid werd doordringender en zij klappertandden. - Wat is het koud! bibberden zij.

Het meer en zijn omgeving kregen iets irreëels, als in een snelle afwisseling van toverbeelden. Elk ogenblik, waar zij ook keken, zagen zij verandering. Hemel en water kregen opalen tinten, de nevelsluiers zweefden, rafelden open, lieten de groene kruinen van de bomen zien. - Wat gaat het gauw! riep nu de jongeman, die nog maar pas gezegd had dat 't zo langzaam ging. Eensklaps schoot een roodgouden pijl als een vuurstraal door de lage, grijze wolken. Hij straalde een seconde en verdween; en de aardige jonge meisjes en de nette jongelui wisten, dat zij, voor het eerst in hun leven, de zon hadden zien opgaan!

Toen keken zij opnieuw elkander aan en lachten nog eens. Zij zagen allen vaal van slaap en koude bibbering en een van de aardige meisjes strekte haar bevende hand naar de theemand uit.

- Dit zal ook geen kwaad doen, meende zij.

De thee was warm gehouden in een soort hooikist en zij dronken en aten met graagte. - Ghoe... wat was het koud! rilde nog even een van de aardige meisjes, toen ze 't weer goed warm had.

Het was volop dag geworden, een grijze dag van vroege, nuchtere realiteit; en zij keerden terug over dezelfde weg waar zij gekomen waren, en vonden er nog steeds de boerderijen en de huizen dicht en slapend, als iets abnormaals van eenzame verlatenheid en het ontwaken van de natuur. Zij waren moe en spraken weinig en vóór het huis van het meisje vanwaar ze vertrokken waren, namen zij af-

[p. 586]

scheid van elkander, nog eens herhalend, hoe heerlijk het tochtje was geweest.

De aardige meisjes zouden nu flink van hun vermoeienis gaan uitslapen; maar de nette jongelui, die om negen op hun kantoren moesten zijn, vroegen zich twijfelend af of het nog wel de moeite waard was om naar bed te gaan.

Zij slenterden met slepende voeten door de stille straten, in de vage hoop dat ze misschien ergens reeds een kroegje zouden open vinden.

Toen zij op de Grote Markt kwamen, begon het zacht te motregenen...