Verzameld werk. Deel 4

[p. 123]

Mishawaka
Amerikaanse legende

Sedert het opgaan van de zon vochten de Illinois als helden tegen de veroveraar; edoch, door het getal der vijanden en de volmaaktheid van hun wapens overwonnen, langs alle kanten doden en gekwetsten latend, en van lieverlede tot een handvol dapperen versmolten, bleven zij eindelijk slechts met tweeën meer, twee sombere, ongetemde martelaren, die zich, als twee vervolgde wilde dieren, achter een hoge stapel doden, op een lang en eng schiereilandje van de Mississippi, hun uiterste schuilplaats, verborgen hadden. Sinds drie uren hielden zij daar de vijand in bedwang, zeker van te sterven, maar aan hun lot onderworpen en met hun laatste pijlen diegenen der overwinnaars dodend, die zich op het smalle reepje grond dorsten wagen.

De zon ging op dit ogenblik in 't westen onder en haar laatste stralen, als purper en goud, beglansden met een onvergelijkbare glorie dat tevens akelig en groots schouwspel: in het verschiet, als grens van de naakte, onafmetelijke ‘prairie’ een lage, blauwachtige lijn van oerwouden; in 't middelpunt, in een overgrote renbaan, het zegepralend leger, met wapens en banieren en daar, achter de stapel doden en gekwetsten, de beide neergehurkte wilden met hun naakte benen, met hun pluimen op het hoofd, met hun dreigend naar de vijand uitgestoken bogen.

Alsdan, bij het zicht van dit overheerlijk tafereel en in die afwachting van de onverbiddelijke dood, maakte zich een zonderlinge hersenschim van de geest der twee barbaren meester. Het kwam hun eensklaps voor, als zagen zij uit 't midden van de rangen der veroveraars de Manitous van de Wraak opstaan en tot hen naderen. Een angstvallige, onverwinbare schrik greep hen aan; zij sidderden, zij sprongen recht en zij, die gedurende die noodlottige dag, duizend-

[p. 124]

maal de dood hadden getart, slaakten een vreselijke kreet, hun doodskreet, en vluchtten in de ‘prairie’.

Twintig kogels sisten rond hun oren. Geen enkele trof hen. Als zinneloos ijlden zij voort. Van het leger, evenals van een ijsberg een sneeuwklomp zich afzondert, had zich een detachement losgemaakt, dat hen achtervolgde. Een doffe trappeling deed de grond daveren; maar de twee wilden, vlug als gazellen, behielden hun voordeel, wonnen zelfs ruimte en verdwenen meer en meer in het verschiet, terwijl hun scherpe, in schilderachtige flarden gedrapeerde, en als 't ware vliegende silhouetten, zich kleiner en kleiner op de purperen gezichteinder aftekenden. Over de weide een reusachtige halve cirkel beschrijvend, kwamen zij eindelijk aan de rand van het oerwoud en verdwenen erin.

De landverhuizing, stap op stap de zegetocht van de legers volgend, kwam zich in deze gewesten neerzetten. Een tijdelijke neerzetting althans, enkel uit houthakkers en jagers van de ‘prairie’ samengesteld, een van die Amerikaanse dorpen, die vijf of zes houten hutten tellen, welke nog met geen naam gedoopt zijn, welke nog geen vrouwen hebben.

En juist dit laatste - het totaal gebrek aan vrouwen - dat, hen van het enige genot berovend, dat zij in deze wildernissen konden smaken, daarenboven, op de duur, ook hun poging van kolonisatie zou verijdelen, wande grote bekommering van de uitwijkelingen. Vruchteloos hadden zij gepoogd er te doen komen. Niet ene dorst of wilde zich in die alsdan verre gewesten wagen, en, tenslotte, niet meer wetend, hoe hen aangelokt, kwamen zij op de gedachte, hen door hoogmoed te verleiden. Zij deden in de schaarse dagbladen van de Unie - en in die tijd bezaten ze dat recht - aankondigen dat ‘hun stad’ de naam zou krijgen van de eerste vrouw, die er zou komen wonen. En nogmaals bleven zij in afwachting.

Middelerwijl nochtans hield het bestaan van de beide wilden in het woud - bestaan waarvan de landverhuizers kennis hadden - deze aan het werk. Reeds meermaals, doch telkens zonder uitslag hadden zij hen nagejaagd. Zij hadden echter besloten, dit laatste overblijfsel van de uitgeroeide stam te

[p. 125]

vernielen en, met het voornemen er een beslissend einde aan te stellen, drongen zij, op zekere morgen, met vijf in het oerwoud en vingen een geregelde klopjacht aan.

Gedurende drie dagen vonden zij niets; maar met het vallen van de vierde dag, terwijl de dalende zon dwars onder de hoge lovers scheen, zagen zij eensklaps, in de onderste takken van een boom, iets schitteren en verroeren... Arme wilde!... terwijl zijn makker ergens in de omtrek op de jacht was of dor hout zocht, was hij daar ingekropen om te waken; en, door de stralen van de ondergaande zon verblind, had hij zich half gekeerd en niet meer omgekeken... Alle vijf de schoten, tegelijk gelost, troffen hem volop in de rug. Als een pak, zonder een schreeuw, zonder een zucht, viel hij neer.

Met zegekreten liepen de jagers naar het lijk. Doch ineens bleven zij staan. Aan de hals van de jonge krijger hadden zij een welbekend symbool ontwaard, twee parelsnoeren, het ene groen, het andere rood, wat bij de Indianen zeggen wil: 'k Heb een dubbel geluk, Hoop en Liefde.

Liefde!... maar dan waren zij meer dan getweeën in het woud! Vrouwen hadden er hen gevolgd!... En, zonder aarzelen, vol van die gedachte, ijlden de moordenaars vooruit. Zij zochten naar de tweede wilde. En, listig als Roodhuiden zelf, hadden zij weldra op 't mos zijn spoor ontdekt en herkend. Als jachthonden, met het aangezicht tegen de grond, volgden zij dit; en eensklaps, in een open plaats gekomen, ontstond er een korte verwarring: iets, dat schier onzichtbaar was van vlugheid sprong uit de bramen op; een paar geweerschoten knalden en, terwijl een lange ijselijke gil de lucht verscheurde, stortte er een bloedend lichaam ten gronde neer. Juichend snelden de jagers toe; maar voor de tweede maal bleven zij pal en aanstaarden zij stom, met wijd opengespalkte ogen, het wreed en jammerlijk toneel, dat zich daar voor hen ontrolde.

Aan de voet van een reusachtige eik, op het mos ineengezegen, lag het zieltogend slachtoffer uitgestrekt. Het was een vrouw. Onmiddellijk herkenden zij in haar de gewone gezel van de andere. Door de franjes van de schilderachtige, gescheurde lomp, die haar het lijf bedekte, hing daar een boe-

[p. 126]

zem, bruin en bloedend. Over het aldus geopend hart gezonken, scheen haar hoofd, een krachtig, heerlijk hoofd, roodkoperkleurig van huid, nachtzwart van haar, te rusten; en rondom nek en hals, kronkelden als twee serpenten, twee grote parelsnoeren, het ene rood, het ander groen, - de Liefde en de Hoop, juist dezelfde als die van de jonge wilde. De jagers, aan de grond genageld, keken en begrepen. Hij was de man; zij de vrouw. En in hun blinde woestheid hadden zij hen alle twee gedood, hadden zij de enige vrouw geveld, die op hun grondgebied leefde.

Alsdan, aan een zonderlinge inval gehoorzamend en, ziende dat de stervende nog ademde, boog een van de jagers over haar neer en vroeg haar in Indiaanse taal:

- Hoe heet gij?

Haar ogen, reeds uitgedoofd en zonder glans, gelijk fluweel, gingen een ogenblik half open en een onbeschrijflijke uitdrukking scheen over haar gelaat te zweven. Met krachtsinspanning ontsloot zij half de mond en, als een zucht van smart, door een flauwe klacht gevolgd, stierf er een woord op haar lippen:

- Mish... awaka...

De ruwe pioniers, door eerbied en bangheid geslagen, zagen elkander aan. Eenzelfde besluit was op hun aangezichten leesbaar. Aan hun belofte getrouw, zou hun stad de naam dragen van de eerste vrouw, die er gewoond had, van de arme martelares, van wie zij zo nutteloos het bloed vergoten hadden.

En aldus werd de stad Mishawaka gesticht.