Verzameld werk. Deel 3

[p. 465]

XVII

Toen, eindelijk, kwam de brief, de definitieve, de beslissende... Floorke overhandigde hem haar met buitengewone geheimzinnigheid, alsof hij wist wat erin stond.

Het waren slechts enkele regels, met een kennelijk bevende hand geschreven:

Overmorgen, klokslag zeven, zal het rijtuig op de afgesproken plek staan. Ik zal in de tuin, bij de haag op u wachten. Wij gaan ons geluk, ons leven tegemoet!

Ik omhels u wel duizend maal.

Raymond.

Hij was klaar. Hij stond al klaar in de vroege middag, niet in staat nog iets te verrichten. De Verstratsjes waren nog even in de ochtend te paard komen aanzetten, maar hij had zich zenuwachtig op zijn kamer verstopt en door Manse doen zeggen dat hij niet thuis was.

Toen de Verstratsjes weg waren, had hij met Manse zelf gesproken. Hij had haar gezegd, dat hij voor een paar dagen op reis moest. Hij wist nog niet precies wanneer hij zou terug zijn, dat zou ze bijtijds wel vernemen. Hoogstwaarschijnlijk niet langer dan een dag of vier; op zijn langst een week. Manse had daar haast niets op geantwoord; maar zij was naar de keuken gehinkt en had daar op een stoel zitten schreien. Het was vier uur. Nog drie eindeloze uren te wachten! Hoe zou hij 't uithouden? Langzaam daalde de rode zon naar 't westen, maar nog zo lang, nog zo folterend lang zou 't dag blijven. Hij wist niet meer waarheen; hij wist niet wat te doen met die laatste folterende uren welke hij moest doorworstelen.

De honden volgden hem op de voet, alsof zij voorgevoelden dat hun meester hen ging verlaten. Voor de zoveelste maal

[p. 466]

ging hij in de paardestal en klopte strelend op de dijen en de manen van de vos en de schimmel. Hij sprak hen toe als mensen en gaf hun klontjes suiker. En hij ging juist weer naar de open deur, toen de ingang door een schaduw werd verduisterd.

- Meniere,... zij je gij doar? vroeg halfluid een stem, die hees en schor klonk van emotie.

- Wie es er doar? riep hij zenuwachtig, zelf ook dadelijk ontsteld.

- Ik, meniere... Floorken.

- Floorken!... Wa scheelt er! Wa komt-e gij hier doen?

- O, meniere... meniere... iefer Adrienne! snikte eensklaps Floorke.

- Wat es er? Wat es er? gilde hij.

- Z'es al mee ne kier lijk zot geworden, meniere! Ze luept al schrieuwende rond den hof. Ze roept standvastig noar ou en z' hên mij noar hier gezonden om te vroagen of ge seffens wilt komen. Z'n keunen d'r giene wig mee!

- Wie... wie heet er ou gezonden? riep hij sidderend.

- Menier Dufour!... menier Max..., iederien! Kom mee, meniere; dat duurt nou al sedert den noene!

Als een gek liep hij naar huis toe. In een oogwenk zat hij op zijn rijwiel en reed naast Floorke, die ook op zijn fiets gekomen was, naar 't dorp toe.

't Begon te schemeren toen hij daar aankwam. Rood als een brand daalde de zon achter de bomen van meneer Dufours tuin. Hij zag een viertal mensen kijkend en luisterend voor het hek staan. Hij hoorde eensklaps schril geschreeuw in de diepte van de tuin.

Bevend sprong hij van zijn rijwiel en liep het erf op, achter het huis om.

Dadelijk kwam meneer Dufour, met Clara en Edmée die schreiden, naar hem toe.

- 't Is vreselijk... afschuwelijk! snikte meneer Dufour. - Hoort ge dat? Hoort ge 't? Ze roept om u! Dat duurt al heel de middag. Max, de dokter, twee nonnetjes uit 't klooster zitten haar achterna en trachten haar te vangen; maar 't lukt niet. Z'is wild, razend, ze zou hen de ogen uithalen!... Kom, ga mee... misschien... als ze u ziet, zal ze bedaren.

[p. 467]

Als in een gruwelijke nachtmerrie liet Raymond zich leiden. Weer hoorden zij haar schril zijn naam uitgillen in de diepte van de tuin. Zij schreden dwars over het brede grasveld, kwamen aan de rand van de heesters, bleven staan.

- Ziet ge ze! Ziet ge ze! Dáár, tegen die houtmijt! fluisterde meneer Dufour.

Raymond, de blik beneveld, moest eerst aan de omgeving wennen. Hij zag vooreerst niets anders dan het tragisch rood van de ondergaande zon, waarop de boomstammen zich zwart aftekenden. Toen zag hij twee donkere schimmen, die hij ook eerst voor boomstammen genomen had, langzaam zich bewegen. Het waren de twee nonnetjes uit 't klooster. Zij schoven stil naar twee andere schimmen toe, waarin Raymond Max en de jonge dorpsdokter herkende. Alle vier die schimmen keken om en een van hen, de dokter, kwam sluipend naar meneer Dufour en Raymond toe:

- Ziet ge haar staan? fluisterde de dokter aan Raymonds oor. Hij zag haar niet; tranen benevelden zijn ogen, hij was te diep geschokt.

- Dáár... bij die houtmijt... onder die afhangende takken, lichtte de dokter toe.

Eensklaps zag hij haar!... Hij zag haar roerloos staan, in 't zwart gekleed, met een krijtwit gezicht. En plotseling hoorde hij weer de snerpende kreet... Raymond:!... Raymond!... die hem door merg en been drong.

- Ga eventjes naar voren en roept haar zacht... heel zacht tot u, fluisterde de dokter.

Raymond gehoorzaamde, als in een droom. Hij schoof enkele schreden naar voren, terwijl de anderen achter de heesters verdwenen en zei, heel zacht en teder:

- Adrienne... Adrienne...

Een ogenblik doodse stilte!... Een stilte om van te ijzen en te griezelen. En eensklaps, zonder overgang, iets als een wild gefladder,... een rennende, haast vliegende gestalte in zijn armen... een omhelzing... een omstrengeling... met armen en benen, waarbij hij haast het evenwicht verloor.

Terstond waren al de anderen toegeschoten. Met alle kracht grepen zij haar vast en rukten haar van hem af. Maar zij slaakte zulk een afgrijselijk gebrul, dat zij haar dadelijk weer

[p. 468]

loslieten.

- Neen, neen, zo niet, zo niet! hijgde dringend de dokter.

- Zacht... zacht... niet waar, Adrienne? suste hij, als tot een kind. - Zacht... heel zacht... en Raymond bij u blijven... nietwaar, Adrienne?

Ogenblikkelijk bedaarde zij. Zij sloeg weer hartstochtelijk haar armen om zijn hals en zoende hem op de mond, gulzig zuchtend, met dichte ogen.

- Juist,... juist... zo zie... zei de dokter met dringende gebaren tot de anderen om hen stilte te gebieden. - Zo moet het zijn... zo... zo gaan we kalmpjes aan naar huis en Raymond blijft bij ons... ja, zeker... hij blijft bij ons... hij gaat niet meer weg... en straks gaan we samen op reis, met een rijtuig... en dat zal heerlijk, heerlijk zijn.

Zij kregen haar mee naar huis... zij kwamen langs achter binnen door de keuken, waar de geconsterneerde en verschrikte meiden zaten te schreien, zij drongen in 't salonnetje waar zij anders altijd zaten. Geen ogenblik liet ze zijn handen los en af en toe weer zoende zij hem, lang, hartstochtelijk, met dichte ogen.

- Een rijtuig... een rijtuig... fluisterde gejaagd de dokter tot Max.

Raymond dacht aan zijn bestelde rijtuig, dat ginds nu zeker al zou staan te wachten. Met bittere weemoed wenkte hij de dokter bij zich en fluisterde hem haastig iets in 't oor. De dokter verdween.

Na enkele minuten was hij terug en riep, blijmoedig opgetogen:

- Het rijtuig staat voor.

- Mee... mee... ge gaat mee! riep Adrienne, met verwilderde ogen hartstochtelijk Raymonds handen in de hare knellend.

- Natuurlijk, lachte deze; - dat spreekt immers vanzelf. Maar eerst iets drinken, hoor, zoet zijn; de tocht is te lang en gij hebt niets gegeten. Gij moet iets versterkends innemen. Hij reikte haar een vol glas, dat wijn scheen te bevatten en zij dronk het zonder tegenstand leeg. - 't Smaakt goed, zei ze en wilde nog wel wat meer. - Neen, niet te veel, zei de dokter toen ze nog eens het glas vol wilde hebben.

[p. 469]

Zij waren opgestaan. In het schemerig salonnetje, waar slechts een klein pitje brandde, hielpen de nonnetjes haar met zorgzame liefderijkheid aankleden. Martha, de ogen roodgeweend, zette een valiesje in de hoek. Clara en Edmée, die het schouwspel niet langer konden aanzien, stonden in de gang te snikken. Meneer Dufour en Max trachtten zich goed te houden.

Als in een droom verlieten zij het huis en stapten naar het rijtuig toe. Zij liet zijn hand niet los. Hij zag bleek als een lijk en beefde. De dokter volgde. In het schijnsel van de rijtuig-lantarens zagen zij enkele onbehouwen-nieuwsgierige gezichten staan. De dokter blikte hen met toorn en verachting aan. Zij stapten binnen: Adrienne en Raymond hand in hand op de achterbank; de dokter op de voorbank. De koetsier tikte zijn paarden en ratelend reed het rijtuig weg.

Toen ze ruim een halfuur gereden waren liet Adriennes hand de zijne los. Zij was in slaap gevallen. De dokter keek haar aan en fluisterde:

- Zo is 't goed. Voor morgenochtend wordt ze niet meer wakker. Ik heb haar een flinke dosis toegediend.

- En morgen... en overmorgen... en alle verdere dagen? vroeg Raymond, met een snik in de stem.

De dokter haalde zijn schouders op.

- Niemand weet... hopen... hopen... fluisterde hij.

Raymond zonk als gebroken in elkaar en de lang teruggehouden tranen rolden nu ook overvloedig langs zijn wangen. Moest dát nu hun vlucht zijn, hun schone reis naar de bevrijding en 't geluk! De ratelende wielen van het rijtuig reden als 't ware over zijn gebroken hart.

Zij kwamen in de stad en na een lange tocht door stil-verlaten straten, hield het rijtuig, op een eenzaam pleintje, voor een groot gebouw stil. De dokter stapte uit en belde aan.

Een nonnetje met fris gezicht onder haar witte kap deed de zware deur open.

- We zijn hier met de patiënte, waarover ik u getelefoneerd heb, zei hij.

Het nonnetje hoofdknikte, zoet glimlachend; en terstond waren daar een paar helpsters. Zij kwamen naar het rijtuig en keken er binnen.

[p. 470]

Adrienne zat nog steeds, in de kussens achterovergeheld, te slapen. Zij namen er haar heel zacht uit en droegen haar binnen.

Raymond, door zijn tranen heen, zag haar als een lijk wegdragen.

- Wacht hier even, zei de dokter, - gij kunt niet mee op de kamer. Ik moet alles met de assistent gaan schikken.

Raymond sloot zijn ogen en zakte in de kussens neer.