Noodlanding in de groene hel

[p. 93]

Een belangrijke vondst?

Toen vlieger Lens en Kodjo boven de Sipaliwinistrip terugkeerden waren de omtrekken van de zwarte savanna nog maar moeilijk te onderscheiden en ze hadden geen minuut later moeten komen of de landing zou een levensgevaarlijke zaak geworden zijn. Ze zagen voor het kamp al een kookvuur branden. Met grote zekerheid zette de vlieger zijn machine aan de grond en de eerste die hen verwelkomde was Jacob.

‘Iets gezien?’ riep hij onmiddellijk, toen Kodjo als eerste uit de cabine tevoorschijn kwam, maar aan het gezicht van de bosnegerjongen zag hij al dat ze geen goed nieuws brachten.

‘Verongelukt,’ antwoordde Kodjo slechts, ‘ongeveer vijftig kilometer hier vandaan in een rivier.’

‘Iemand gezien?’ luidde de volgende vraag, maar Kodjo schudde mistroostig zijn hoofd. ‘Ze kunnen het onmogelijk overleefd hebben... Waar is de dokter?’

‘Dokter Gomez?’ antwoordde Jacob. ‘Die is in 'n vreselijk slecht humeur. Hij schijnt iets verloren te zijn dat hij maar niet kan terugvinden.’

‘Wat?’ vroeg Kodjo, zonder enige belangstelling.

‘Dat heeft hij me niet verteld, maar ik mocht niet door het kamp lopen zolang hij niet gevonden heeft wat hij zoekt!’

Bij het kamp gekomen zagen ze de dokter op handen en voeten over de grond kruipen met een zaklantaarn in de hand. Toen hij hen zag stond hij op, klopte het stof van zijn kleren en zei kwaad:

‘Ik heb iets verloren... eh, hebben jullie goed nieuws?’

‘Geen hoop,’ verklaarde vlieger Lens, ‘verongelukt. Ze moeten op slag dood zijn geweest.’

[p. 94]

‘Verschrikkelijk!’ riep de dokter uit. ‘Schurrrkestreek nog aan toe, zouden de Trio's daar ook niet meer van weten? Sabotage?’

Meneer Lens keek hem even ernstig aan. Daar had hij nog helemaal niet aan gedacht. Daar zei die dokter iets! Er gebeurden hier zulke vreemde dingen, onzichtbare mensen die pijlen afschoten, onzichtbare brandstichters, vreemde schoensporen. Kon door de Indianen sabotage aan de Pipercup gepleegd zijn?

‘Mogelijk,’ mompelde hij, ‘maar dat kan pas worden vastgesteld als er een onderzoek is gedaan en de oorzaak bekend is. En dat zal nog wel een tijdje duren.’ Maar bij zichzelf dacht hij:

Die vreesachtige Indianen zullen toch niet sabotage aan een vliegtuig durven plegen? Ik wed dat ze er niet eens dichtbij durven komen.

‘Eh... Kodjo, ik blijf vannacht hier, maar het lijkt me beter dat ik in mijn Auster slaap. Na die brand en de verongelukte Piper kun je hier alles verwachten.’

‘Wat u gelijk heeft,’ viel de dokter hem bij.

Kodjo wendde zich tot de dokter:

‘Wat bent u eigenlijk kwijt, dokter? Kan ik u soms helpen zoeken?’

‘Nee, nee, 't heeft weinig te betekenen. Ik heb iets laten vallen..., ik was het alweer bijna vergeten,’ antwoordde dokter Gomez luchthartig. Intussen had Jacob voor wat te eten gezorgd en ook de vlieger moest zich tevreden stellen met een vogelboutje, terwijl hij de broodjes die hij nog aan boord van zijn Auster had, met de anderen deelde.

‘Ik zal zorgen dat jullie hier morgenavond nieuwe voorraden hebben. Zou 't eigenlijk niet beter en verstandiger zijn als jullie morgen allemaal met mij mee teruggaan naar de stad? Met die vijandige Indianen hier in de buurt is dat misschien wel aan te raden.’

‘Bijzonder verstandig voorstel!’ vond de dokter onmiddellijk.

‘Dat mag ik niet doen,’ verklaarde Kodjo plechtig, ‘als assistent van meneer Bos moet ik op mijn post blijven. Alleen als de regering mij terugroept, ga ik. Jacob en ik blijven hier om het

[p. 95]

werk van meneer Bos voort te zetten totdat er een vervanger voor meneri is aangekomen.’

‘Doe niet zo koppig en gewichtig!’ riep de dokter geërgerd uit. ‘De Trio's zullen gehakt van jullie maken als je hier alleen durft achter te blijven. Het is hier veel te onveilig, maak liever dat je hier vandaan komt nu je de kans nog hebt en zorg ervoor dat jullie regering haar plannen herziet.’

‘Ik blijf,’ zei Kodjo op een toon die geen twijfel overliet, ‘en jij ook, Jacob!’

Hoewel Jacob er alles voor voelde zo gauw mogelijk de veilige stad op te zoeken, begreep hij dat hij nu Kodjo's bevelen moest opvolgen en hij knikte instemmend.

‘Maar niet lang,’ liet hij erop volgen.

Dokter Gomez deed nog verschillende pogingen om Kodjo tot andere gedachten te brengen maar deze was vastbesloten de taak van meneer Bos over te nemen. Hij wist dat dit de wens zou zijn geweest van zijn meneri.

‘Dan blijf ik ook,’ besloot de dokter onverwacht. Verbaasd keken de vlieger, Jacob en Kodjo de geleerde aan. Wat mankeerde die plotseling? Het was toch een vreemde man, die dokter Gomez.

‘Ik laat jullie hier in geen geval alleen achter,’ riep hij uit. ‘Schurrrkestreek nog aan toe, dat zou onverantwoordelijk zijn en ik ben bovendien tegenover mijn vriend meneer Bos verplicht zijn mensen niet in de steek te laten.’

‘U hoeft voor ons niet te blijven,’ antwoordde Kodjo wat overmoedig, ‘wij redden het hier wel.’

Maar in zijn hart hoopte hij dat de dokter zou blijven, mèt zijn geweer.

‘Ik denk er niet aan te vertrekken,’ zei de dokter nogmaals. Hij stond op en maakte zijn hangmat in orde. Korte tijd later lagen ze alle drie in hun hangmat, terwijl de vlieger de nacht in de cabine van de Auster ging doorbrengen. Kodjo had de olielamp weer op een klein pitje gedraaid.

Lange tijd klonk het geronk van een grote tor die in snelle cirkels rond de lamp vloog, tot het reuzeninsekt tegen Kodjo's

[p. 96]

muskietennet botste en zich daarop vastzette. Het was een enorme tor die zeker zo groot was als de palm van zijn hand. Het griezelige dier was lichtbruin gekleurd met donkere vlekken en strepen en het had geweldig lange voelsprieten.

Kodjo had wel eens gehoord dat deze soort, om het sap van sommige bomen te bemachtigen, takken van twee centimeter dikte tussen zijn reusachtige kaken neemt en dan als de wieken van een molen net zo lang in de rondte vliegt tot de tak is afgezaagd. De larven van deze tor worden door de bosnegers als lekkernij gegeten.

Kodjo vond het allemaal best, zolang de tor maar aan de buitenkant van het muskietennet bleef, maar even later spreidde de griezel weer zijn doorzichtige vleugels uit en met een machtig geronk verdween hij in de inktzwarte duisternis.

Meneri zou de tor vast en zeker gevangen hebben, dacht Kodjo. Meneri... die had overal belangstelling voor. Hij herinnerde zich nog dat meneri hem precies had uitgelegd hoe de sluipwespen te werk gingen en hoe parasolmieren hun onderaardse tuinen verzorgden. ‘Onbegrijpelijk hoe zulke nietige diertjes soms dingen kunnen doen waar mensenhanden niet toe in staat zijn...,’ had meneri Bos eens gezegd, ‘wonderen van God’ noemde hij dat. Wonderen van God...

Kodjo's gedachten gleden verder en verder weg, zijn oogleden werden zwaar... maar ineens schrok hij. Had hij geslapen? Hij wist het niet maar hij dacht dat iemand tegen zijn hangmat had gestoten. Toen hij zich oprichtte, zag hij door het muskietennet het licht van een zaklantaarn over de grond gaan. Voorzichtig kwam hij verder overeind. Het was notabene weer dokter Gomez die uit zijn hangmat was gekomen. Hij was kennelijk weer aan het zoeken. Had hij niet gezegd dat het weinig te betekenen had...?

Kodjo loerde over de rand van zijn hangmat. De dokter dacht zeker dat allen sliepen want hij maakte geen enkel geluid. Op handen en voeten kroop de geleerde door het zand. De dokter had nog niet verteld wàt hij verloren had. Wilde hij dat misschien niet vertellen?

[p. 97]

Enfin, wat kon 't Kodjo schelen. Hij legde zijn hoofd neer en sliep spoedig in, terwijl dokter Gomez met grote zweetdruppels op zijn gezicht bij het schijnsel van zijn lantaarn in de grond wroette, alsof hij een kostbare diamant verloren had...

Toen Kodjo zich de volgende morgen vroeg naar de kreek begaf, stond hij plotseling voor het kadaver van een hert. Het was goed te zien dat een poema of jagoear het dier geveld en daarna op deze plaats verslonden had. Boven in de bomen ontdekte Kodjo al een aantal tingie fowroes (stinkvogels of aasgieren), die het opkomen van de zon afwachtten voor ze zich op de grond waagden.

Maar nu werd Kodjo's aandacht getrokken door een verdrietig geblaat en toen hij zich omdraaide, ontdekte hij een piepjong hertje dat eenzaam door het bos dwaalde. Het was zeker zijn moeder die hier verscheurd aan Kodjo's voeten lag. Het was een allerliefst diertje, op de rug roodbruin van kleur, terwijl de buik en het beweeglijke staartje wit waren.

Het hertejong scheen niet erg schuw te zijn. Toen Kodjo op het diertje toe liep, huppelde het met kleine sprongetjes verdrietig blatend in een grote boog rond de onheilsplaats. Telkens bleef het staan en staarde dan met grote verbaasde ogen, de lange oren recht overeind, naar het verscheurde lichaam van zijn moeder, die het nog niet missen kon.

Vol medelijden strekte Kodjo de armen uit, maar zodra hij een paar stappen dichterbij kwam, deed het hertje even zo veel sprongetjes achteruit. Vaag voelde de bosnegerjongen enige verwantschap met het hulpeloze diertje. Had hijzelf ook niet zojuist zijn beschermer verloren? Maar nu was het niet de tijd om over zijn eigen verdriet te piekeren. Wat zou meneri in dit geval gedaan hebben?

Het hertejong zou hier net zo lang ronddwalen tot het ook zelf door de poema of jagoear gegrepen werd. Het zou waarschijnlijk de eerstvolgende nacht niet overleven nadat het eerst had moeten aanzien hoe de gulzige aasgieren de restanten vlees van zijn moeders lichaam scheurden.

[p. 98]

Onverwachts deed Kodjo een uitval naar het hertje en voordat het argeloze diertje erop bedacht was, had Kodjo het bij een poot gegrepen. Het beestje rilde en sidderde van vrees en deed wanhopige pogingen om zich vrij te maken, maar nadat Kodjo het een poosje op zijn knieën had gehouden, begon het te kalmeren en liet zich geduldig strelen. Het arme diertje was uitgeput en kletsnat van de dauw die op deze vroege morgen overal nog in grote druppels aan de bladeren hing.

Voorzichtig droeg Kodjo het hertje naar het kamp, waar hij van een draagriem een halsbandje maakte en het aan een stuk touw vastlegde.

‘Zal wel niet blijven leven,’ zei vlieger Lens, die op het punt stond te vertrekken. Maar wat Kodjo voor kalmte had aangezien bleek uitputting te zijn geweest. Telkens werd het diertje opnieuw door een vlaag van schrik aangegrepen, het wurgde zich bijna in zijn wilde pogingen om los te komen. Het schreeuwde zo erbarmelijk en in de starre blik van zijn grote, vochtige ogen lag zo'n radeloze angst dat Kodjo het ten slotte weer vrij liet.

[p. 99]

Het diertje toonde zijn dankbaarheid met de dolste kapriolen. In zijn uitgelatenheid had het zo weinig stuur over zijn bewegingen dat het een paar maal over de kop duikelde voordat het zich uit de voeten maakte en met dwaze zijsprongen aan de overkant van de strip in het dichte bos verdween, ver weg van de plaats waar zijn moeder de dood had gevonden.

‘Van nu af aan sta je op eigen benen!’ riep Kodjo het moederloze diertje na. ‘Leef lang en gelukkig!’

Dat had hij meneer Bos eens horen roepen toen deze een jonge aap, die in gevangenschap niet wilde eten, in een boom zette...

‘Ik zal proberen nog vanmiddag terug te keren met voorraden,’ beloofde meneer Lens voor hij in zijn toestel klom. ‘En ik zal wel een reddingsploeg meekrijgen die dan vanmiddag nog van hier kan vertrekken naar de plaats van het ongeluk.’

‘Wilt u deze brief meenemen?’ vroeg dokter Gomez. De brief was geadresseerd aan de regering. Wat verwonderd keek de vlieger de dokter aan.

‘Voor uw regering,’ vervolgde deze, ‘ik ben verplicht uw regering mededeling te doen van mijn ervaringen hier, en als ze in de stad een beetje gezond verstand hebben, zullen ze besluiten de airstrip ergens anders aan te leggen... in elk geval niet in deze onveilige streek.’

‘Misschien heeft u wel gelijk,’ antwoordde de vlieger haastig, ‘'t lijkt me hier maar een gevaarlijk oord.’

Even later schoot het vliegtuig als een pijl uit de boog over de savannastrip het luchtruim in, nageoogd door dokter Gomez, Kodjo en Jacob.

De zon was intussen al boven de bosrand uitgeklommen en wierp zijn eerste stralen over de savanna. In het kampje gekomen werd onmiddellijk Kodjo's aandacht getrokken door iets in het zand dat schitterde in de zon. Snel bukte hij zich en raapte het op. Het was een steentje, nauwelijks groter dan de kop van een lucifer, een stukje glas leek het wel, maar nog nooit had Kodjo een steentje zo mooi het zonlicht zien weerkaatsen als dit. Terwijl hij het stond te bewonderen was ook dokter Gomez binnengestapt.

[p. 100]

‘Ik ga vandaag eens in zuidelijke richting zoeken of ik een Triopad kan vinden. Vlak over de grens liggen verscheidene dorpen en ik zal... Wat heb je daar, Kodjo?’ vroeg hij, op Kodjo toestappend.

‘Kijkt u eens hoe mooi dit steentje de zon weerkaatst,’ zei Kodjo opgetogen. ‘Het lijkt wel geslepen glas.’

‘Waar heb je dat vandaan?’ informeerde de dokter, toen Kodjo hem het steentje in de hand legde.

‘Lag hier in het zand,’ antwoordde Kodjo. ‘Ik zag het omdat 't zo schitterde in de zon.’

‘Hm, wel aardig,’ luidde de mening van de dokter. ‘Ik verzamel alle mogelijke steentjes die er aardig uitzien... ik heb al een hele verzameling. Ik mag dit steentje er zeker wel bij doen?’

Kodjo moest ineens denken aan wat hij de afgelopen nacht had gezien. Dokter Gomez op handen en voeten tastend in het zand.

‘Is dit wat u verloren heeft, dokter?’ vroeg hij argeloos.

‘Ik? Verloren...?’ hakkelde de geleerde even. ‘O, gisteren bedoel je? Welnee, ik was het sleuteltje van een van mijn koffers kwijt, maar ik vond het even later in mijn zak!’

‘Maar waar zocht u dan vannacht naar?’ vroeg Kodjo wat nieuwsgierig. ‘Was u dat sleuteltje toen wéér kwijt?’

‘Vannacht?’ De dokter scheen nu toch even in de war te zijn, maar haalde ten slotte zijn schouders op en antwoordde bedaard:

‘Je hebt zeker gedroomd, Kodjo.’

Hij hing zijn geweer over zijn schouder en wandelde lustig fluitend de airstrip over. Nog even draaide hij zich om, zwaaide met een arm en verdween in de struiken.

Kodjo staarde hem, in gedachten verzonken, na. Waarom zei de dokter dat hij had gedroomd? Hij had hem toch duidelijk vannacht met zijn zaklantaarn onder de hangmatten zien rondkruipen?

Kodjo vond dat dokter Gomez maar vreemd deed, maar hij had wel eens gehoord dat veel geleerde bollen zo nu en dan vreemd uit de hoek kunnen komen.

Het grootste deel van de dag zaten Kodjo en Jacob in de schaduw van het kampje te praten en na te denken over het vreselijke

[p. 101]

ongeluk dat meneer Bos en vlieger Polderman was overkomen.

Plotseling stak Jacob een vinger in de lucht.

Van heel uit de verte drong motorgeronk tot hen door.

‘Ze komen!’ riep Kodjo uit en gevolgd door Jacob begaf hij zich zo snel hij kon naar de airstrip waar even later meneer Lens met zijn Auster, gevolgd door een tweede Auster, landde.

Het was ineens een hele bedrijvigheid in de hete savanna en nadat het zwarte stof, dat nog altijd de verbrande strip bedekte, was opgetrokken, zagen ze vier mannen uit de toestellen springen, die onmiddellijk hun bagage begonnen uit te laden.

‘Deze kisten zijn voor het magazijn!’ klonk de vertrouwde stem van vlieger Lens en twee arbeiders plaatsten een viertal kisten met voedselvoorraden in het nieuwe magazijntje. Inmiddels was ook dokter Gomez weer komen opdagen. Niemand had hem aan zien komen maar ineens was hij er weer.

‘Ah, meneer Lens... heeft u mijn brief afgegeven?’

‘Jazeker, dokter,’ antwoordde de vlieger joviaal, ‘en ik kan u geruststellen. De regering heeft besloten voorlopig de werkzaamheden hier stop te zetten. Een nader onderzoek zal worden ingesteld om te kijken of de savanna vijftig kilometer naar het noorden geschikt is voor een permanent veld. Als de Trio's zo fel tegen deze airstrip zijn, wil de regering hen met rust laten.’

‘Dat is prachtig!’ riep de Braziliaan triomferend uit. Hij klopte de vlieger verheugd op beide schouders. ‘Ik wist wel dat ze tot dit verstandige besluit zouden komen!’

Verslagen keek Kodjo voor zich uit.

‘De reddingsploeg vertrekt nu meteen naar het verongelukte toestel. Ze kunnen over drie dagen terug zijn. Dan gaan we allemaal te zamen terug naar de stad,’ ging de vlieger verder.

‘Je moet deze hele onplezierige geschiedenis maar beschouwen als een boze droom... èn een goede les, Kodjo,’ zei de dokter, toen hij het bedroefde gezicht van de bosnegerjongen opmerkte.

Deze had zo graag het werk afgemaakt waar zijn meneri zo energiek aan begonnen was en hij wist zeker dat het alleen door die brief van dokter Gomez kwam, dat de regering zo snel van ge-

[p. 102]

dachte was veranderd. Als meneri nog geleefd had was dit nooit gebeurd. Waar bemoeide die vreemdeling zich eigenlijk mee, en voor 't eerst voelde Kodjo iets van vijandschap jegens de dokter opkomen.

Die geleerde piet was toch alleen maar gekomen om de Indianen te bestuderen? Daarvan was tot nu toe nog niets gekomen, maar in plaats daarvan deed hij niets anders dan zijn neus in andermans zaken steken.

‘Ik blijf hier om radiocontact met de reddingsploeg te onderhouden,’ vertelde de vlieger, en op een draagbare radiozender wijzend:

‘Die nemen ze mee. Als ze iets nodig hebben, kunnen ze me direct waarschuwen.’

Een jongeman met een grote helmhoed op kwam op meneer Lens toe lopen. Het was de piloot van de tweede Auster.

‘We zijn klaar, Lens, we vertrekken. Luister vanavond om zes uur en verder morgenmiddag om twaalf en morgenavond om zes uur uit. Afgesproken?’

Even volgde daarna een gesprek over golflengten waar Kodjo niets van begreep, maar al spoedig sprak de vlieger weer duidelijke taal.

‘Oké, Van Doorn. Houd dus op je kompas zo nauwkeurig mogelijk de noordwestrichting aan. Zodra je de Akalapirivier bereikt, volg je die stroomafwaarts, dus in westelijke richting. Mocht je niets vinden, dan meld je dat en dan kom ik onmiddellijk om je vanuit de lucht de weg te wijzen. Tot ziens dan en... goede reis!’

Enkele ogenblikken later was meneer van Doorn verdwenen met zijn twee Surinamers, alle drie ervaren woudlopers. Behalve een radiozender hadden ze een opvouwbare brancard en een eerste-hulpuitrusting bij zich, verder hadden ze elk een jachtgeweer, een houwer en leeftocht voor vier dagen.

‘Nu maar afwachten...,’ mompelde vlieger Lens toen de laatste man in de bosrand verdwenen was.