Het nationaalsocialisme als bedreiging van de kerk: de les van Duitschland!

De jeugd.

Tenslotte zij er aan herinnerd, hoe de staat de rechten van de kerk schendt, door de geheele opvoeding van de jeugd aan zich te trekken.

De schuld van den Rijksbisschop, den vertrouwensman van Hitler, tegenover de jeugd is wel heel groot. Tegen de adviezen van bijna alle Protestantsche jeugdleiders in heeft hij het geheele kerkelijke jeugdwerk gelijkgeschakeld. Alle jeugdorganisaties werden opgenomen in de Hitlerjeugd. Müller beweert, dat hij om deze zaak met God in het gebed geworsteld heeft. Jawel. Daarom heeft hij ook alle bekende en erkende leiders van het Protestantsche jeugdwerk aan kant gezet. Aan protesten stoorde hij zich niet. De Protestantsche jeugd werd door Müller toevertrouwd aan den grooten man van den Hitlerjeugd, Baldur von Schirach, die kort tevoren getuigd had:

Ik ben niet evangelisch en niet katholiek, ik geloof slechts in Duitschland.

Zeker, men heeft getracht, Müller's daad te verdedigen. Het handhaven van de kerkelijke jeugdorganisaties naast de Hitlerjeugd zou op de kerkelijke jeugd een stempel van minderwaardigheid hebben gedrukt en dat zou voor de toekomst van deze jeugd noodlottig zijn geworden. Ook zou de staat het gewenscht achten, dat de jeugd alle stadia van de nationaalsocialistische opvoeding doormaakte en het eerste stadium is de Hitlerjeugd. Het kan alles waar zijn, maar het is evenzeer waar, dat de kerk nooit vergeten zal, dat op 19 December 1933 het jeugdwerk van de kerk door een huurling verraden werd.

[p. 35]

Alle kerkelijke jeugdorganisaties werden dus gelijkgeschakeld. Daarmee was de jeugd al voor een groot stuk voor het Nationaalsocialisme geannexeerd.

Daar zijn echter ook nog de scholen.

Den laatsten tijd wordt de strijd voor de nationaalsocialistische gemeenschapsschool en tegen de confessioneele school van staatswege gesanctionneerd en bevorderd. Niet alleen voor de Roomsch Katholieken, maar ook voor de Protestanten is echter de aanvaarding van de nationaalsocialistische gemeenschapsschool, die ook godsdienstonderwijs zal geven, maar, zooals vanzelf spreekt, een gekortwiekt en gelijkgeschakeld godsdienstonderwijs - positief christendom à la artikel 24 - een volstrekte onmogelijkheid.

De strijd om de kerk wordt nu tot een strijd om de school.

De staat laat de ouderen aan hun lot over. Zij sterven toch binnenkort. Maar de jeugd is de toekomst. Daarom zal hij de jeugd vanaf het eerste begin de nationaalsocialistische levensbeschouwing opdringen. De voorschriften, die van officieele zijde voor het godsdienstonderwijs op de scholen gegeven worden, doen het ergste vreezen. Zij komen allen hierop neer, dat het godsdienstonderwijs de harmonie tusschen Nationaalsocialisme en christendom moet aantoonen. Het Oude Testament mag slechts heel voorzichtig gebruikt worden. In het centrum moet - op de wijze van Rosenberg's Mythus - Jezus staan, niet het lam Gods, maar de held.

Zoowel de tegenstanders als de voorstanders van de gemeenschapsschool verwachten, dat de regeering spoedig een definitieve beslissing zal brengen.

De gemeentelijke inspecteur van onderwijs uit München, Bauer, heeft het eigenlijke doel duidelijk aangegeven:

[p. 36]

Er mogen in het nationaalsocialistische Duitschland alleen maar Duitsche gemeenschapsscholen bestaan. (Telegraaf 23 Jan. '37).

En te Detmold verklaarde Rosenberg half Januari, dat een van de voornaamste eischen, welke het Nationaalsocialisme nooit zal opgeven, de eisch is, dat de opvoeding van de komende generaties uitsluitend door de nationaalsocialistische regeering en den nationaalsocialistischen staat zal geschieden.

Niet alleen het lager onderwijs moet gelijkgeschakeld worden. Ook het hooger onderwijs. Ook het onderwijs in de theologie. Hoevele hoogleeraren in de theologie uit hun professoraat ontzet zijn, is moeilijk te zeggen. Lieb noemt in zijn boek meerdere namen. In elk geval is de theologische faculteit van verschillende universiteiten geruïneerd.

De predikantenopleiding aan de Seminaries der kerkelijke oppositie is door Rust, den Minister van Onderwijs verboden. Reeds werd de Theologische School te Elberfeld gesloten en aan Dr. Hesse, den directeur, het recht om te doceeren ontnomen. De staat ontneemt aan de kerk eenvoudig het recht, zelf haar predikanten voor hun taak voor te bereiden.

De belijdeniskerk heeft evenwel de theologische studenten opgewekt, in het geheim de predikantenseminaries te blijven bezoeken.