Brieven. Deel 2. 1876-1886

Aan denzelfden.

Parijs, 2 April '81.

Waarde Heer Ten Brink,

Over Beaumarchais vindt U alles bijeen in De Loménie's Beaumarchais et son temps; études sur la société française, een uitstekend boek, dat den schrijver indertijd in de Académie Française gebragt heeft (Taine was zijn opvolger.) De 2^de uitgaaf is van 1858; vermoedelijk bestaat er nog eene

[p. 194]

latere. In het 6^de deeltje der Causeries du Lundi, Lundi 14 Juin 1852, gaf Sainte Beuve met zijne gewone superioriteit een opstel over Beaumarchais; doch dit is antérieur aan Loménie's omvangrijker studie, zooals in den aanhef gezegd wordt. Voor zoover ik weet, is na Loménie geen ander nieuws over Beaumarchais aan het licht gekomen, dan te vinden is: 1^o. bij de Broglie, Le Secret du Roi, 2^de deel, VI^de en X^de hoofdstuk (Calman Lévy, 1879), zeer pikante en volmaakt authentieke bijzonderheden omtrent onderhandelingen van Beaumarchais met den Chevalier d'Eon, en 2^o bij Paul Stapfer, Études sur la littérature française moderne et contemporaine (Fischbacher, 1881) bladz. 1 vgg.: Les industries de Beaumarchais.

Le Mariage de Figaro te vertalen is niet gemakkelijk. Doch gij, die Sardou onder de knie hebt, behoeft tegen Beaumarchais niet op te zien. Mag ik vragen: waarom begint gij niet met le Barbier de Séville? de Barbier is Figaro's ‘première incarnation,’ en wordt door een niet-fransch publiek sneller begrepen dan le Mariage.

Als U over Suzanne Bartelotti schrijft, wat U (durf ik wedden) niet zult kunnen nalaten, na kennismaking met het stukje, verzuim dan niet de waarschijnlijkheid te handhaven van het schijnbaar onwaarschijnlijke, dat de bloeijende weduwe Leonora Hellemans de logée is van den bloeijenden weduwnaar Hooft. De toenmalige zeden gedoogden dit. Tesselschade is in Februarij 1645 acht dagen in Den Haag komen logeren, aan huis bij Huygens. Zie Korenbloemen XVI^de boek, Sneldichten 159 en 160, vergeleken met Van Vloten, Tesselschade Roemers en hare vrienden, p. 40 vlg. Huygens was toen 49 of 50, weduwnaar; Tesselschade 50 of 51, weduwe, maar in

[p. 195]

weerwil van het verlies van haar ééne oog in 1642, nog altijd eene beeldschoone vrouw, en Huygens alles behalve een afgeleefd man. Thijm zelf wijst mij op deze feiten tot regtvaardiging van dit gedeelte zijner vinding.

Wat Suzanna Bartelotti betreft, men weet nu met zekerheid, uit haar doop-akte, dat zij in September 1627 slechts 14½ jaar was. Maar men weet ook met zekerheid dat Hooft, in wêerwil van dien jeugdigen leeftijd, hare voorspraak ingeroepen heeft als aanbidder harer moeder. In Nederland zie ik, wil men haar thans ‘een kind’ genoemd hebben. Doch ik heb te Haarlem eene oude dame gekend, moeder van twaalf kinderen, die hare eersteling ter wereld had gebragt op haar 15^de jaar. Zij had west-indisch bloed in de aderen, hoewel sneeuwblank en lichtblond; en Suzanna, hoewel óók blond en óók blank, italiaansch bloed (van vaderszijde). Zulk een meisje kan zeer wel, haar 15^de jaar ingetreden, hebben opgehouden een kind te zijn.

Doch ‘je prêche un converti’ en ik herhaal: wanneer U Thijm's komedietje zult gelezen hebben, dan zult U geen wêerstand kunnen bieden aan de lust, er eene aankondiging van te schrijven.

Dank voor de medegedeelde bijzonderheden omtrent den feestdag van 15 Maart. Voor een Hooft-nummer van Eigen Haard blijf ik mij aanbevolen houden.

Uw dienstwillige.